Zmiany w przepisach dotyczących polskiego rynku pracy - Informacje prasowe

Na wstępie warto przytoczyć ustawy, które wprowadzają ważne zmiany na polskim rynku pracy. Jeżeli chodzi o osoby bezrobotne i działanie urzędów pracy, kluczowa jest ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jest to zupełnie nowy akt prawny, który zamienia obowiązującą dotychczas ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 

Gdy mówimy o zmianach dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, najwięcej z nich wprowadza ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 

Ponadto należy wspomnieć o jeszcze dwóch ustawach, które wprowadzają zmiany w ustawie o cudzoziemcach, która również ma wpływ na powierzanie pracy cudzoziemcom. Są to:

1. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.
2. Ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Urzędy pracy

Na początek o rejestracji w urzędzie pracy. Osoby, które chciały nabyć status bezrobotnego często skarżyły się, że muszą to zrobić w miejscu (w urzędzie), gdzie mają meldunek. Nowa ustawa wprowadza możliwość rejestracji ze względu na adres zamieszkania (na podstawie oświadczenia osoby rejestrującej się). To większa elastyczność dla osób, które szukają pracy w innej, najczęściej większej, miejscowości niż mają meldunek. 

Kolejną ważną zmianą, która na pewno zadowoli osoby zarejestrowane jako bezrobotne, jest zlikwidowanie obowiązkowych wizyt w urzędzie pracy w celu potwierdzenia zdolności i gotowości do podjęcia pracy. Od 1 czerwca 2025 r. to bezrobotny ma obowiązek kontaktować się z pracownikiem urzędu co najmniej raz na 90 dni. Korzystne jest to, że robi to w wybranym przez siebie momencie i ma do wyboru kontakt: osobisty, online i telefoniczny (forma ustalana z pracownikiem urzędu). 

Ważne! Należy pilnować tego terminu, bo jeśli przez ten czas (90 dni) bezrobotny nie skontaktuje się z urzędnikiem, zostanie wyrejestrowany. 

Pracownik urzędu będzie kontaktował się z bezrobotnym, by informować go o ofertach pracy, szkoleń i innych korzystnych możliwościach, które mogą być dla niego interesujące. 

Inną istotną zmianą jest brak sankcji za odmowę przyjęcia oferty pracy. Do tej pory wielu bezrobotnych narzekało na to, że musi przyjąć propozycję pośrednika pracy, bo inaczej dojdzie do wyrejestrowania. 

W nowej ustawie pojawił się również przepis, który stanowi, że od 1 czerwca 2025 r. bezrobotny może być w rejestrze urzędu pracy nieprzerwanie maksymalnie przez 3 lata. Po tym terminie zostanie wyrejestrowany na 90 dni. 

Co się zmieniło w zasiłku dla bezrobotnych?

Od 1 czerwca 2025 r. okres pobierania zasiłku wynosi (podobnie jak dotychczas):

1) 180 dni;
2) 365 dni.

Częściowo zmieniają się zasady przyznawania zasiłku na 365 dni. Od 1 czerwca 2025 r. przysługuje on bezrobotnym: 

a) niepełnosprawnym,
b) będącym członkami rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny,
c) powyżej 50 roku życia oraz posiadającym jednocześnie co najmniej łącznie dwudziestoletni staż pracy (okresy określone w ustawie),
d) którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 18. roku życia, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego do 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub uczelni i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego,
e) samotnie wychowującym co najmniej jedno dziecko w wieku do 18. roku życia, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego do 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub uczelni i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wysokość zasiłku

Jeżeli chodzi o kwoty wypłacanego zasiłku, nastąpiła korzystna zmiana dla osób z małym stażem pracy (krótkimi okresami uprawniającymi do zasiłku). Do 1 czerwca 2025 r. obowiązywały 3 stawki 80%, 100% i 120%. Obecnie są już tylko dwie, czyli 100% i 120%. Oznacza to, że osoby, które udokumentują do 20 lat okresów uprawniających do zasiłku otrzymają 100% kwoty zasiłku (dotychczas, aby otrzymać 100% należało udokumentować 5 i więcej lat okresów uprawniających do zasiłku), a osoby ze stażem powyżej 20 lat 120%. Jak to wygląda w liczbach?

Jeśli bezrobotny rejestruje się od 01.06.2025 r. i ma prawo do zasiłku, otrzyma go przez pierwsze 90 dni w wysokości 1721,90 zł brutto, przez kolejne dni w wysokości 1352,20 zł brutto. 
Jeśli bezrobotny ma minimum dwudziestoletni staż pracy i prawo do zasiłku, otrzyma go przez pierwsze 90 dni w wysokości 2 066,28 zł, przez kolejne dni w wysokości 1 622,64 zł.

Warto wspomnieć o jeszcze jednej korzystnej podwyżce. Chodzi o stypendium stażowe, czyli „wynagrodzenie”, które otrzymują osoby skierowane i odbywające staż z urzędu pracy. Do 1 czerwca 2025 r. wynosiło ono 120% kwoty zasiłku. Obecnie jest to 160%, czyli 2 755,04 zł.

Ważne! Zgodnie z art. 237 nowej ustawy, świadczenia przyznane od 1 czerwca 2025 r. (zasiłki, stypendia, dodatki aktywizacyjne) wypłacane będą wyłącznie na rachunek płatniczy (konto bankowe). Bezrobotni uprawnieni do świadczeń muszą przekazać numer konta bankowego do urzędu.

Kiedy zasiłek nie przysługuje?

W myśl nowych przepisów zasiłek nie przysługuje, gdy bezrobotny przed rejestracją w urzędzie pracy: 

- rozwiązał ostatni stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem, chyba że rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego za wypowiedzeniem nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 § 1 i 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
- spowodował rozwiązanie ze swej winy ostatniego stosunku pracy lub stosunku służbowego bez wypowiedzenia.

Przepisu tego nie będzie się stosować w przypadku, gdy ostatni stosunek pracy lub stosunek służbowy nie stanowi podstawy nabycia prawa do zasiłku.

Ważne! Prawo do zasiłku przysługuje na dotychczasowych zasadach, jeśli bezrobotny jest już zarejestrowany, czyli zarejestrował się z prawem do zasiłku przed 1 czerwca 2025 r.

ePraca zamiast CBOP

Warto również wspomnieć o zmianach w publikacji oraz dostępności ofert pracy. Od czerwca 2025 r. Centralna Baza Ofert Pracy (CBOP), czyli baza, w której publikowane są oferty pracy, została zastąpiona przez aplikację / bazę ofert: ePraca. 

Od czerwca oferty są dostępne dla wszystkich: zarejestrowanych, niezarejestrowanych, poszukujących pracy, pracujących i szukających innego zatrudnienia.

Ważna zmiana w bonie na zasiedlenie

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia likwiduje ograniczenie wiekowe w dostępie do, cieszącego się dużym zainteresowaniem, bonu na zasiedlenie. Dotychczas z bonów (m.in. bonu na zasiedlenie) mogły korzystać jedynie zarejestrowane osoby, które nie ukończyły 30. roku życia. Teraz uprawnieni są wszyscy bezrobotni. 

Inne ważne zmiany

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia zakłada też:

- wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta (ze statusem: poszukujący pracy);
- umożliwienie rejestracji w urzędach pracy rolnikom (bez względu na wielkość nieruchomości rolnej);
- objęcie priorytetową pomocą osób bezrobotnych z rodzin wielodzietnych oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci.

Zatrudnianie cudzoziemców

Celem zmian przepisów dotyczących powierzenia pracy cudzoziemcom na terytorium RP jest zwiększenie przejrzystości, bezpieczeństwa oraz dostosowanie rynku pracy do aktualnych potrzeb gospodarczych. Wśród najważniejszych z nich, które weszły w życie 1 czerwca 2025 r. wymienić można: 

1. Pełną elektronizację. 

Od 1 czerwca oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, wnioski o wydanie zezwolenia na pracę sezonową, zezwolenia na pracę oraz wszelkie dokumenty w tych sprawach muszą być składane elektronicznie (przez portal praca.gov.pl). Dokumenty złożone w innej formie będą pozastawiane bez rozpoznania.

2. Nowe obowiązki pracodawcy w zakresie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

Termin na składanie informacji do wpisanych oświadczeń:

- 7 dni od rozpoczęcia pracy na złożenie podjęcia,
- 14 dni od daty rozpoczęcia pracy wskazanej w oświadczeniu, na złożenie niepodjęcia.

Wprowadzono również obowiązek informowania o wcześniejszym zakończeniu pracy lub o tym, że cudzoziemiec pracy nie podejmie (definitywnie) na podstawie oświadczenia.

Ważne! Zgłoszenie informacji o wcześniejszym zakończeniu pracy lub o tym, że cudzoziemiec pracy nie podejmie (definitywnie) unieważnia oświadczenia z mocy prawa.

3. Obowiązek wysłania do urzędu pracy i urzędu wojewódzkiego kopii zawartej z cudzoziemcem umowy.

4. Wizy wydane w celach (zgodnie z rozporządzeniem) 01, 02,11,14, 20, 23 (chyba że wiza 23 jest wydana posiadaczowi Karty Polaka) oraz wydane w celu tranzytu od 1 czerwca 2025 r. nie uprawniają do pracy na podstawie oświadczenia lub zezwolenia na pracę. 

5. Poszerzono katalog wiz, na podstawie których cudzoziemiec, przebywając na terytorium Polski, nie może wnioskować o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Od 1 czerwca obejmuje on wizy, których cele są określone w art. 60 ust. 1 punkty 1-3, 7, 9–11, 14–16 oraz 18 ustawy o cudzoziemcach, czyli w celu turystycznym, odwiedzin u rodziny lub przyjaciół, udziału w imprezach sportowych, prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach, odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej; szkolenia zawodowego; kształcenia się lub szkolenia w innej formie; tranzytu; tranzytu lotniczego; leczenia; udziału w programie wymiany kulturalnej lub edukacyjnej, programie pomocy humanitarnej lub programie pracy wakacyjnej. 

Ponadto przesłanką odmowy wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jest przypadek, gdy cudzoziemiec przebywa na terytorium Polski na podstawie wizy długoterminowej (typu D), wydanej przez inne państwo obszaru Schengen (za wyjątkiem przypadku, gdy korzysta na terytorium Polski z mobilności) oraz przypadek, gdy cudzoziemiec przebywa na terytorium Polski na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen (za wyjątkiem przypadku, gdy korzysta na terytorium Polski z mobilności). 

Również cudzoziemiec, który przebywa w Polsce na podstawie zezwolenia na wjazd wydanego przez komendanta placówki Straży Granicznej w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach (w szczególnym przypadku komendant placówki Straży Granicznej, po uzyskaniu zgody Komendanta Głównego Straży Granicznej, może zezwolić cudzoziemcowi na wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres pobytu nie dłuższy niż 15 dni) nie może ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. 

6. Pracodawca nie musi już przeprowadzać tzw. testu rynku pracy (uzyskiwać informacji starosty, opinii starosty). Od 1 czerwca 2025 zniesiono obowiązek potwierdzenia przez urząd pracy, że na dane stanowisko nie ma odpowiednich kandydatów spośród zarejestrowanych bezrobotnych.

Od tego dnia urząd pracy może przyjąć ofertę pracy w celu uzyskania informacji starosty jedynie w sytuacji, gdy dostarczenia takiego dokumentu wymaga postępowanie o udzielenie zezwolenia na pracę wszczęte przed 1 czerwca 2025 r. W takim przypadku do zgłoszenia oferty pracy należy dołączyć wniosek o wydanie informacji starosty oraz dokument potwierdzający, że sprawa wydania zezwolenia na pracę została wszczęta przed 1 czerwca 2025 r., np. kopię wezwania od wojewody do dostarczenia brakującej informacji starosty lub potwierdzenie złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na pracę przed 1 czerwca 2025 r.

Źródło:

Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. 

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej. 

Urząd Pracy m.st. Warszawy.

Urząd Do Spraw Cudzoziemców.

Zielona Linia prowadzi działania informacyjne, których celem jest wspieranie osób bezrobotnych w poszukiwaniu zatrudnienia, a także propagowanie pozytywnych wzorców, mobilizujących do rozwoju czy zakładania własnych firm. Zielona Linia swoje usługi kieruje również do pracodawców, m.in. chcących zatrudnić cudzoziemców czy szukających wsparcia z urzędu pracy. Nadzór nad działalnością serwisu prowadzi Komenda Główna Ochotniczych Hufców Pracy podlegająca pod Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Kontakt dla mediów:

Wojciech Napora
Starszy Specjalista – redaktor serwisu
tel. 85 74 81 621

Zielona Linia
ul. Trawiasta 20B, 15-161 Białystok
www.zielonalinia.gov.pl

Dokunent Word

Plik PDF