Umowa o dzieło a umowa zlecenia – jakie są różnice?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-01-26
Wykonując umowę o dzieło nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Kiedy powierzone Ci zadanie ma faktycznie charakter dzieła, a nie zlecenia? Warto to rozróżnić.
Jeśli wykonujesz umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług, będziesz objęty ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.
Umowa zlecenia czy umowa o dzieło
Zgodnie z zasadą swobody zawierania umów, to strony decydują jaką umowę zawierają. Jednak gdy wybierają rodzaj umowy, powinny przestrzegać przepisów Kodeksu cywilnego. Charakter umowy określa bowiem nie tylko sama nazwa umowy, ale przede wszystkim jej treść, a także warunki i okoliczności, które towarzyszą jej wykonywaniu.
ZUS ma prawo zweryfikować umowę cywilnoprawną. Jeśli wykonujesz umowę nazwaną umową o dzieło, a charakter wykonywanych czynności wskazuje na umowę zlecenia albo umowę o świadczenie usług, ZUS może objąć Cię obowiązkowymi ubezpieczeniami dotyczącymi umowy zlecenia.
Czytaj także: Pracownik, czyli kto?
Charakter umowy o dzieło
Przedmiotem umowy o dzieło jest zobowiązanie do wykonania dzieła, czyli osiągnięcia określonego, indywidualnego rezultatu w postaci materialnej lub niematerialnej.
Wykonanie dzieła najczęściej polega na:
- wytworzeniu rzeczy,
- zmianie rzeczy już istniejącej,
- naprawieniu rzeczy,
- przerobieniu rzeczy,
- uzupełnieniu albo rozbudowie rzeczy,
- połączeniu rzeczy z innymi rzeczami,
- dodaniu części składowych.
Rezultat umowy o dzieło powinien mieć byt samoistny, obiektywnie osiągalny i pewny. Nie powinno być uznane za dzieło coś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy, gdyż wówczas zatraciłoby swój indywidualny charakter dzieła (wyroki Sądu Najwyższego: z 3 listopada 1999 r., IV CKN 152/00, z 27 sierpnia 2013 r., II UK 26/13, z 14 listopada 2013 r., II UK 115/13, z 4 czerwca 2014 r., II UK 543/13, oraz z 10 lipca 2014 r., II UK 454/13).
W umowie o dzieło osoba, która wykonuje tę umowę, odpowiada za osiągnięcie rezultatu. Nie jest ważne, czy dołożyła należytej staranności przy wykonywaniu dzieła. Ryzyko obciąża wykonawcę umowy.
Czytaj także: Czy za studenta płaci się ZUS?
Różnica pomiędzy umową o dzieło a umową zlecenia
W przypadku umowy zlecenia czy umowy o świadczenie usług przedmiotem jest zobowiązanie do wykonywania określonych czynności.
Umowa o dzieło różni się od umowy zlecenia tym, że wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 4 lutego 2014 r., III AUa 596/13).
W umowie zlecenia to zleceniobiorca odpowiada za brak należytej staranności przy wykonywaniu czynności, a nie za jej wynik. W umowie zlecenia ryzyko, że rezultat nie zostanie osiągnięty, obciąża zleceniodawcę. Zleceniobiorca nie odpowiada za brak rezultatu, do którego miały doprowadzić czynności, które wykonuje. Zleceniobiorcy można przypisać brak należytej staranności (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lipca 2012 r., II UK 70/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 5 listopada 2013 r., III AUa 275/13).
Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 6 ust. 4, art. 8 ust. 2a, art. 68 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Art. 3531 Kodeksu cywilnego.
Zobacz podobne artykuły:
Fundusz Pracy a umowa zlecenia Obowiązkowe składki na Fundusz Pracy opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne, rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie kółek rolniczych lub spółdzielnie usług rolniczych i inne osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym lub zaopatrzeniu emerytalnemu. Umowa zlecenia, co do zasady, podlega obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, a więc podlega też obowiązkowi opłacania składek na Fundusz Pracy. Czy w każdym przypadku tak jest? Podpowiadamy.
Umowa zlecenia a staż pracy Umowa zlecenia jest umową cywilnoprawną, którą regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Jej podjęcie rodzi wątpliwości dotyczące stażu pracy. Czy umowa zlecenia zaliczana jest do stażu pracy? Czy ma wpływ na uprawnienia emerytalne? Podpowiadamy.
Pracownik, czyli kto? Nie każde świadczenie pracy, na podstawie podpisanej umowy, sprawia, że mamy do czynienia z pracownikiem. Przepisy określają, kto w świetle prawa nim jest, a kto nie jest.
Czy za studenta płaci się ZUS? Wakacje to dobry czas na szukanie pracy przez studentów. Studenci do ukończenia 26. roku życia są chętnie zatrudniani na podstawie umowy zlecenia. Wiąże się to ze sporymi oszczędnościami dla zleceniodawcy. Jakimi? Odpowiadamy.
Dodatek aktywizacyjny a podjęcie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej Dodatek aktywizacyjny jest świadczeniem przysługującym bezrobotnym posiadającym prawo do zasiłku, którzy podjęli samodzielnie lub w wyniku skierowania przez powiatowy urząd pracy zatrudnienie lub inną pracę zarobkową. Co według przepisów oznacza zatrudnienie i inna praca zarobkowa? Odpowiadamy.
Co się kryje pod pojęciem "inna praca zarobkowa"? Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadza rozróżnienie między „zatrudnieniem” a „inną pracą zarobkową”. Na czym polega różnica i co się kryje pod pojęciem „inna praca zarobkowa”? Odpowiadamy.
Co może się zmienić w umowie zlecenia w 2023 roku? Wprowadzenie pełnego oskładkowania umów zleceń było dyskutowane od wielu lat. W I kwartale 2023 roku planowane jest wprowadzenie rewolucyjnych zmian dotyczących umów cywilnoprawnych. Co może się zmienić i czy ktoś skorzysta na tych zmianach? Sprawdź.
Czy umowa o pracę i umowa zlecenia muszą być zawarte na piśmie? Umowa o pracę i umowa zlecenia to dwa najpopularniejsze rodzaje zawieranych umów między pracodawcami / zleceniodawcami a pracownikami / zleceniobiorcami. I chociaż obie formy dotyczą świadczenia pracy, to wiele je różni. Jak jest z formą zawierania tych umów? Czy zawsze trzeba to zrobić na piśmie? Odpowiadamy.
