Uznanie w Polsce stażu pracy z Ukrainy
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-01-02
Uznanie stażu pracy w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) regulują unijne przepisy o koordynacji świadczeń społecznych. Co w przypadku, jeśli praca była wykonywana w kraju trzecim? Czy ten okres zatrudnienia może zostać zaliczony do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze?
Powyższe pytania nasuwają się szczególnie w obliczu rosnącej liczby pracowników z Ukrainy. Uznawanie stażu pracy tej grupy pracowników zostało uregulowane umową bilateralną między Ukrainą i Polską z 18 maja 2012 roku. Umowa określa szczegółowo wzajemne stosunki w zakresie zabezpieczenia społecznego.
Uprawnienia pracownicze wynikające ze stażu pracy
Zgodnie z art. 86 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, udokumentowane okresy zatrudnienia, przebyte za granicą u pracodawcy zagranicznego, są zaliczane do okresów pracy w Polsce w zakresie uprawnień pracowniczych.
Zgodnie z polskim Kodeksem pracy, urlop wypoczynkowy wynosi 20 albo 26 dni. Prawo do 26 dni urlopu mają pracownicy, którzy udokumentują co najmniej 10 lat stażu pracy. Do tego stażu, oprócz wymienionych w przepisie okresów nauki, zalicza się okres udokumentowanej pracy, w tym pracy za granicą.
Cudzoziemcy zatrudnieni w Polsce podlegają polskiemu prawu pracy. W związku z tym, prawo do odpowiednio 20 lub 26 dni urlopu ma również do nich zastosowanie. Pracodawca nawiązując stosunek pracy z cudzoziemcem nie może odmówić udzielenia urlopu w przysługującym wymiarze. A więc, jeżeli pracownik – Ukrainiec udokumentuje świadectwami pracy okresy pracy za granicą, to pracodawca musi uwzględnić je przy ustalaniu przysługującego wymiaru urlopu wypoczynkowego.
Czytaj także: Diia.pl – dokument potwierdzający legalny pobyt cudzoziemców z Ukrainy
Staż pracy w Ukrainie a przyznanie zasiłku dla bezrobotnych w Polsce
Aby otrzymać zasiłek dla osób bezrobotnych w Polsce, należy w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez co najmniej 365 dni być zatrudnionym i osiągać wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy i ubezpieczenia społeczne. Zasiłek dla bezrobotnych może być przyznany w wysokości 80, 100 lub 120% podstawy zasiłku, w zależności od tego, jakim stażem pracy dysponuje osoba rejestrująca się. Do okresów pracy, uwzględnianych w tym przypadku, może zostać zaliczona również praca na Ukrainie.
Jednak co w przypadku, gdy obywatel Ukrainy nie przepracował w Polsce 365 dni bezpośrednio przed rejestracją? Czy można uwzględnić jego staż pracy na Ukrainie i przyznać mu zasiłek dla bezrobotnych? Otóż można, ale warunkiem jest odpowiednie potwierdzenie okresów pracy na Ukrainie w postaci dokumentu UA/PL. Formularz ten jest wydawany bezpośrednio osobie zainteresowanej przez ukraińską Państwową Służbę Zatrudnienia (Державна служба зайнятості). Dane kontaktowe dostępne są na stronie: www.dcz.gov.ua. Polskie powiatowe urzędy pracy oraz wojewódzkie urzędy pracy nie pośredniczą w uzyskaniu tego dokumentu.
Jeśli obywatel Ukrainy przepracował w Polsce bezpośrednio przed rejestracją, np. 7 miesięcy, to powiatowy urząd pracy przekazuje sprawę bezrobotnego Ukraińca do wojewódzkiego urzędu pracy w celu zweryfikowania jego prawa do zasiłku. Jeśli bezrobotny dysponuje formularzem UA/PL, to wojewódzki urząd pracy na jego podstawie może zaliczyć okresy pracy na Ukrainie i wydać decyzję o przyznaniu zasiłku dla bezrobotnych w Polsce.
Czytaj także: Aktualne wskaźniki wysokości zasiłku dla bezrobotnych
Czy okresy pracy w Ukrainie mają wpływ na nabycie prawa do polskiej emerytury?
Zgodnie z umową między Polską a Ukrainą o zabezpieczeniu społecznym, przy ustalaniu prawa do emerytury stosuje się zasadę sumowania okresów ubezpieczenia przebytych w obu państwach.
W sytuacji, gdy okresy ubezpieczenia w Polsce (składkowe i nieskładkowe) okażą się niewystarczające do nabycia prawa do polskiej emerytury, ZUS może uwzględnić również okresy ubezpieczenia przebyte na Ukrainie. Będzie to możliwe pod warunkiem, że okresy te nie pokrywają się w czasie z polskimi okresami ubezpieczenia.
Dla celów uwzględnienia przez ZUS ukraińskich okresów ubezpieczenia, ZUS uzyskuje we własnym zakresie zaświadczenie UA-PL 6, wystawione przez Fundusz Emerytalny Ukrainy.
W przypadku osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku emerytury ustalane są pod warunkiem udokumentowania jakiegokolwiek okresu składkowego. Jeśli jednak wysokość emerytury obliczonej w ten sposób okaże się niższa od najniższej obowiązującej w dniu nabycia prawa do emerytury, a udokumentowany staż jest niższy niż 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych - wówczas ZUS może uwzględnić również okresy pracy na Ukrainie w celu podniesienia wysokości emerytury do minimum. Niezbędnym warunkiem jest jednak zamieszkiwanie w Polsce osoby ubiegającej się o emeryturę.
W celu potwierdzenia stażu pracy na Ukrainie niezbędne będzie dołączenie otrzymanego na Ukrainie dokumentu zaświadczającego zatrudnienie.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o zabezpieczeniu społecznym, sporządzona w Kijowie dnia 18 maja 2012 r.
Zobacz podobne artykuły:

Jaką rolę pełni Fundusz Pracy? Fundusz Pracy (FP) jest państwowym funduszem, w ramach którego gromadzone są środki na cele wskazane w ustawie o promocji zatrudnienia. Jakie to cele i jakie znaczenie ma Fundusz Pracy? Sprawdź!

Skrócony okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych W przepisach czytamy, że okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych ulega skróceniu m.in. o okres zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych oraz o okres odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego dorosłych przypadających na okres, w którym przysługiwałby zasiłek. Jak rozumieć ten zapis? Wyjaśniamy.

Prowadziłeś działalność gospodarczą? Sprawdź, czy otrzymasz zasiłek dla bezrobotnych Nie każdy były przedsiębiorca otrzyma zasiłek dla bezrobotnych po zamknięciu lub zawieszeniu działalności gospodarczej. Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać prawo do zasiłku? Jaki wpływ na zasiłek ma zamknięcie lub zawieszenie działalności? Odpowiadamy.

Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy – co powinien wiedzieć pracodawca? W związku z przepisami specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy możliwe jest powierzenie pracy obywatelowi Ukrainy na postawie powiadomienia, które należy złożyć elektronicznie przez praca.gov.pl. Podpowiadamy, na co powinien zwrócić uwagę pracodawca, wypełniający formularz powiadomienia.

Czy osoba samotnie wychowująca dziecko może dłużej pobierać zasiłek dla bezrobotnych? Czy fakt samotnego wychowywania dziecka ma wpływ na okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych? Gdy w trakcie pobierania zasiłku bezrobotny stanie się osobą samotnie wychowującym dziecko, zmieni się czas pobierania zasiłku? Odpowiadamy.

Praktyki absolwenckie a status osoby bezrobotnej Praktyka absolwencka ma na celu ułatwienie absolwentom uzyskania i nabywania umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy. Podpowiadamy, kto jest uprawniony do odbycia takiej praktyki.

Zasiłek dla bezrobotnych a zmiana miejsca zamieszkania Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje zarejestrowanej osobie bezrobotnej po spełnieniu wymogów formalnych. Okres pobierania zasiłku zależy od kilku czynników. Jednym z nich jest stopa bezrobocia na terenie powiatu, w którym zarejestrowana jest osoba bezrobotna. Co w przypadku zmiany miejsca zamieszkania bezrobotnego? Czy będzie to miało wpływ na okres pobierania zasiłku? Podpowiadamy.

Technologia a rynek pracy Postęp technologiczny, globalizacja, migracja ludności, demografia, pandemia czy konflikty zbrojne mają duży wpływ na nasz, i nie tylko nasz, rynek pracy. Widać to na przykładzie zmian, które zaszły w ostatnich latach. I chociaż nadal dominują pozytywne nastroje wśród polskich pracowników, spora część z nich z obawą patrzy w przyszłość. Czy Polacy boją się zmian na rynku pracy wywołanych automatyzacją pracy?