Strajk, czyli środek ostateczny
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-08-17
Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć m.in. warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych. Gdy rokowania i mediacje nie przyniosą rezultatu w postaci rozwiązania sporu, pracownicy mogą podjąć decyzję o strajku. Co o tej formie protestu „mówią” przepisy i co myślą o niej Polacy? Zapraszamy do lektury.
Przepisy dotyczące strajku są zawarte w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Czytamy w niej (art. 17 ust. 1), m.in., że strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników od wykonywania pracy w celu rozwiązania sporu dotyczącego interesów wskazanych w art. 1, czyli: „Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych.”
Czytaj także: Obowiązki pracodawcy w czasie upałów
W ustawie jest również zapis (art. 17 ust. 2), że strajk jest środkiem ostatecznym i nie może być ogłoszony bez uprzedniego wyczerpania możliwości rozwiązania sporu.
Przepisy zawarte w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych stanowią również, że udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami ustawy nie stanowi naruszenia obowiązków pracowniczych oraz, że w okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.
Polacy o strajku
Strajki, jako formy protestu, odegrały bardzo ważną rolę w naszej najnowszej historii. W czasach PRL-u stanowiły ważny oręż w walce z systemem totalitarnym. Często były punktem zwrotnym i zaczynały masowe protesty. Co obecnie o strajku myślą Polacy?
Badanie przeprowadzone przez serwis InterviewMe wykazało, że 78% Polaków popiera strajki jako formę protestu w pracy. Jednocześnie 61% badanych wierzy w to, że strajki mogą być skuteczne.
Wśród powodów do ewentualnego podjęcia strajku, Polacy wskazują najczęściej: zbyt niskie zarobki (64% wskazań), złe traktowanie pracowników (64% wskazań), złe warunki pracy (58% wskazań) oraz polityka firmy (27% wskazań).
Niskie zarobki lub złe traktowanie pracowników jako impuls do strajku wydają się całkowicie zrozumiałe. Oba te powody pchają również ludzi do zmiany pracy. Pracodawcy powinni zdawać sobie sprawę, że dbając o dobro pracowników, dbają także o interes firmy. Zapewnienie zatrudnionym bezpieczeństwa zarówno finansowego, jak i psychicznego jest obowiązkiem pracodawcy — komentuje Wojciech Martyński, ekspert kariery w InterviewMe.
Czytaj także: Monitoring w pracy
Z badania wynika również, że 75% społeczeństwa nie obawia się strajkować, a 78% w pełni popiera grupy zawodowe, które zdecydowały się walczyć o swoje prawa lub lepsze warunki pracy. Polacy popierają przede wszystkim protesty: ratowników medycznych (55%), górników (53%), pielęgniarek (52%), nauczycieli (41%) i lekarzy (40%).
Mimo panującej opinii o tym, że w naszym kraju społeczeństwo obywatelskie jest mało aktywne, w sferze deklaracji polscy pracownicy są gotowi do protestów, jeśli pracodawcy nie będą zapewniać im godnych zarobków oraz odpowiednich warunków pracy — podsumowuje Marta Rojewska, autorka raportu.
Szczegółowe wyniki badania „Czy strajk to dobry pomysł?” można znaleźć tutaj.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
InterviewMe.
Zobacz podobne artykuły:
Twój bliski potrzebuje opieki? Sprawdź, czy możesz otrzymać urlop opiekuńczy Od 26 kwietnia 2023 roku obowiązują przepisy Kodeksu pracy, które wprowadzają 7 dodatkowych dni wolnych. 2 dni to zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej. 5 dni to urlop opiekuńczy. Podpowiadamy, kto może skorzystać z urlopu opiekuńczego i co się z tym wiąże.
Zwolnienie na poszukiwanie pracy Utrata pracy jest przykrym doświadczeniem. Zwłaszcza w sytuacji, gdy mamy stałe zobowiązania finansowe i szybko musimy znaleźć nowe zatrudnienie. W przepisach prawa pracy znajduje się zapis o dniach wolnych na poszukiwanie pracy, które przysługują pracownikowi w okresie wypowiedzenia. Czas ten ma pomóc w znalezieniu kolejnego zatrudnienia i płynnym przejściu do nowego pracodawcy.
Wracasz do pracy po urodzeniu dziecka? Możesz skorzystać z przerwy na karmienie Jakie przerwy w pracy przysługują kobiecie karmiącej piersią? Co w przypadku pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy? Czy pracodawca może nie wyrazić zgody na udzielenie przerwy na karmienie piersią? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w naszym artykule.
Nowość w Kodeksie pracy! Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej Niektóre zmiany w Kodeksie pracy, które weszły niedawno w życie są odpowiedzią na unijną dyrektywę work life balance, mającą na celu wyrównać szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy oraz przyspieszyć powrót rodziców do aktywności zawodowych. Jednym z rozwiązań, wychodzącym naprzeciw unijnym zaleceniom, jest wprowadzenie zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej. Na czym ono polega? Podpowiadamy.
Zwolnienie od pracy na czas rozprawy w sądzie Otrzymałeś wezwanie do sądu? Sprawdź, czy pracodawca powinien udzielić Ci zwolnienia na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie sądu.
Praca zdalna – zmiany w Kodeksie pracy Na uregulowanie zasad dotyczących pracy zdalnej czekało wielu pracowników i pracodawców. Przepisy w tym zakresie wchodzą w życie 7 kwietnia 2023. Podpowiadamy, jakie zmiany przyniesie nowelizacja Kodeksu pracy.
Odprawa pieniężna a urlop wychowawczy Odprawa pieniężna, tzw. odprawa ekonomiczna, kojarzona jest najczęściej ze zwolnieniami grupowymi. Może być ona również przyznana (po spełnieniu odpowiednich warunków) pracownikowi, którego objęło zwolnienie indywidualne. Czy w sytuacji, gdy zatrudniony przebywa na urlopie wychowawczym, ma prawo do tego świadczenia? Odpowiadamy.
Zmiana czasu a wynagrodzenie Koniec marca oznacza zmianę czasu z zimowego na letni. Podpowiadamy, czy przesunięcie wskazówek w zegarach ma wpływ na wynagrodzenie.
