Strajk, czyli środek ostateczny
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-08-17
Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć m.in. warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych. Gdy rokowania i mediacje nie przyniosą rezultatu w postaci rozwiązania sporu, pracownicy mogą podjąć decyzję o strajku. Co o tej formie protestu „mówią” przepisy i co myślą o niej Polacy? Zapraszamy do lektury.
Przepisy dotyczące strajku są zawarte w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Czytamy w niej (art. 17 ust. 1), m.in., że strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników od wykonywania pracy w celu rozwiązania sporu dotyczącego interesów wskazanych w art. 1, czyli: „Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych.”
Czytaj także: Obowiązki pracodawcy w czasie upałów
W ustawie jest również zapis (art. 17 ust. 2), że strajk jest środkiem ostatecznym i nie może być ogłoszony bez uprzedniego wyczerpania możliwości rozwiązania sporu.
Przepisy zawarte w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych stanowią również, że udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami ustawy nie stanowi naruszenia obowiązków pracowniczych oraz, że w okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.
Polacy o strajku
Strajki, jako formy protestu, odegrały bardzo ważną rolę w naszej najnowszej historii. W czasach PRL-u stanowiły ważny oręż w walce z systemem totalitarnym. Często były punktem zwrotnym i zaczynały masowe protesty. Co obecnie o strajku myślą Polacy?
Badanie przeprowadzone przez serwis InterviewMe wykazało, że 78% Polaków popiera strajki jako formę protestu w pracy. Jednocześnie 61% badanych wierzy w to, że strajki mogą być skuteczne.
Wśród powodów do ewentualnego podjęcia strajku, Polacy wskazują najczęściej: zbyt niskie zarobki (64% wskazań), złe traktowanie pracowników (64% wskazań), złe warunki pracy (58% wskazań) oraz polityka firmy (27% wskazań).
Niskie zarobki lub złe traktowanie pracowników jako impuls do strajku wydają się całkowicie zrozumiałe. Oba te powody pchają również ludzi do zmiany pracy. Pracodawcy powinni zdawać sobie sprawę, że dbając o dobro pracowników, dbają także o interes firmy. Zapewnienie zatrudnionym bezpieczeństwa zarówno finansowego, jak i psychicznego jest obowiązkiem pracodawcy — komentuje Wojciech Martyński, ekspert kariery w InterviewMe.
Czytaj także: Monitoring w pracy
Z badania wynika również, że 75% społeczeństwa nie obawia się strajkować, a 78% w pełni popiera grupy zawodowe, które zdecydowały się walczyć o swoje prawa lub lepsze warunki pracy. Polacy popierają przede wszystkim protesty: ratowników medycznych (55%), górników (53%), pielęgniarek (52%), nauczycieli (41%) i lekarzy (40%).
Mimo panującej opinii o tym, że w naszym kraju społeczeństwo obywatelskie jest mało aktywne, w sferze deklaracji polscy pracownicy są gotowi do protestów, jeśli pracodawcy nie będą zapewniać im godnych zarobków oraz odpowiednich warunków pracy — podsumowuje Marta Rojewska, autorka raportu.
Szczegółowe wyniki badania „Czy strajk to dobry pomysł?” można znaleźć tutaj.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
InterviewMe.
Zobacz podobne artykuły:

Zmiana warunków zatrudnienia na wniosek pracownika Pracownicy mają prawo do wnioskowania do pracodawcy o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę na czas nieokreślony. Kiedy takie prawo przysługuje i jakie obowiązki wobec tego ma pracodawca? Podpowiadamy.

Na jakie świadczenia może liczyć ojciec opiekujący się dzieckiem? Ojcowie również mają prawo do płatnego zasiłku macierzyńskiego i rodzicielskiego z ZUS. Sprawdź, jakimi uprawnieniami ojcowie muszą podzielić się z matką, a które przysługują wyłącznie ojcom.

Dni pracodawców 2023 2023 jest Europejskim Rokiem Umiejętności. W związku z tym, w dniach 23-27 października 2023 r., obchodzony będzie Europejski Tydzień Umiejętności Zawodowych, w ramach którego w Polsce odbędą się w tym czasie Dni Pracodawców, organizowane przez wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy.

Czy kobieta w ciąży może wycofać wypowiedzenie umowy o pracę? Kodeks pracy przewiduje szczególną ochronę zatrudnienia kobiet w ciąży. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę takiej pracownicy, a w niektórych przypadkach umowa, która uległaby rozwiązaniu w okresie ciąży, zostaje przedłużona do dnia porodu. Co w przypadku, jeśli to pracownica składa wypowiedzenie? Wyjaśniamy, czy ma prawo je wycofać z powodu ciąży i w jakich przypadkach.

Równoważny system czasu pracy - zasady System równoważnego czasu pracy jest jedną z elastycznych form normowania czasu pracy. Na czym polega i jakie są jego ograniczenia? Sprawdź!

Roboty publiczne a limit umów o pracę na czas określony Czy umowa o pracę, którą podpisują bezrobotni w ramach robót publicznych wlicza się do limitu 3 umów (33 miesięcy) na czas określony, wymienionych w Kodeksie pracy? Podpowiadamy.

Czy premia wlicza się do minimalnego wynagrodzenia? Płaca minimalna to ustalone najniższe wynagrodzenie, jakie pracodawca musi wypłacić pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę. Wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej jest naruszeniem praw pracowniczych. Czy pracodawca może uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Odpowiadamy.

Okazjonalna praca zdalna – czy pracodawca powinien pokryć koszty poniesione przez pracownika? Zgodnie z art. 67(33) § 1 Kodeksu pracy, każdy pracownik ma prawo zawnioskować do pracodawcy o okazjonalne wykonywanie pracy zdalnej poza stałym miejscem wykonywania swoich obowiązków. Co z kosztami poniesionymi przez pracownika podczas wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej? Czy pracodawca ma obowiązek je pokryć? Wyjaśniamy.
Raporty i wywiady
-
Nauka da się lubić [WYWIAD]
03.11.2023 -
Wsparcie w karierze [WYWIAD]
06.10.2023
Informacje z regionów
-
Badanie Fundacji Court Watch Polska
29.11.2023 -
Pomoc osobom bezdomnym w woj. śląskim
29.11.2023