Nocna zmiana? Sprawdź, jakie masz prawa
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-03-26
Zgodnie z Kodeksem pracy godziny nocne obejmują 8 godzin pracy między 21:00 a 7:00. Każdemu pracownikowi za pracę w nocy przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Nie każdy jednak może taką pracę wykonywać. Podpowiadamy, jaki dodatek do wynagrodzenia przysługuje pracownikom pracującym w porze nocnej.
Pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest z definicji pracownikiem pracującym w nocy. Czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym. Zasady tej nie stosuje się w odniesieniu do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz w przypadku konieczności prowadzenia akcji ratunkowej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
Dodatek za pracę w nocy
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów na dany rok kalendarzowy. Wysokość dodatku jest zmienna dla każdego miesiąca, ponieważ zależy od dni roboczych przypadających w danym okresie.
Dodatek za pracę w nocy oblicza się następująco: 2800 zł brutto : ilość godzin w miesiącu x 20%, np.:
- Styczeń 2021= 2800 zł : 152h x 20%= 3,68 zł brutto/godzinę,
- Luty 2021= 2800 zł : 160h x 20%= 3,50 zł brutto/godzinę,
- Marzec 2021= 2800 zł : 184h x 20%= 3,04 zł brutto/godzinę.
Powyższe stawki to minimalne wartości dodatku za pracę w porze nocnej. Pracodawca może ustalić wysokość dodatku na wyższym poziomie.
W przypadku pracowników, którzy stale wykonują pracę w porze nocnej poza zakładem pracy, dodatek za godzinę pracy w nocy może zostać zastąpiony ryczałtem. Jego wysokość powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.
Kto nie może pracować w nocy?
Istnieje wiele zawodów, których wykonywanie wiąże się z pracą w godzinach nocnych. Jednak w odniesieniu do niektórych grup pracowników zabronione jest bezwzględnie świadczenie przez nich pracy w nocy. Niekiedy pracodawca może skierować pracownika do pracy w porze nocnej tylko za zgodą pracownika lub po wyrażeniu zgody przez lekarza. W godzinach nocnych nie mogą pracować:
- kobiety w ciąży,
- pracownicy opiekujący się dzieckiem do 4 lat bez ich zgody,
- pracownicy młodociani,
- pracownicy niepełnosprawni bez ich zgody i pozytywnej opinii lekarza medycyny pracy.
Szczegółowych informacji z zakresu prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Kodeks pracy, rozdział VI – praca w porze nocnej.
Zobacz podobne artykuły:
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę? O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!
Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.
