Nocna zmiana? Sprawdź, jakie masz prawa
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-03-26
Zgodnie z Kodeksem pracy godziny nocne obejmują 8 godzin pracy między 21:00 a 7:00. Każdemu pracownikowi za pracę w nocy przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Nie każdy jednak może taką pracę wykonywać. Podpowiadamy, jaki dodatek do wynagrodzenia przysługuje pracownikom pracującym w porze nocnej.
Pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną, jest z definicji pracownikiem pracującym w nocy. Czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym. Zasady tej nie stosuje się w odniesieniu do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz w przypadku konieczności prowadzenia akcji ratunkowej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
Dodatek za pracę w nocy
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów na dany rok kalendarzowy. Wysokość dodatku jest zmienna dla każdego miesiąca, ponieważ zależy od dni roboczych przypadających w danym okresie.
Dodatek za pracę w nocy oblicza się następująco: 2800 zł brutto : ilość godzin w miesiącu x 20%, np.:
- Styczeń 2021= 2800 zł : 152h x 20%= 3,68 zł brutto/godzinę,
- Luty 2021= 2800 zł : 160h x 20%= 3,50 zł brutto/godzinę,
- Marzec 2021= 2800 zł : 184h x 20%= 3,04 zł brutto/godzinę.
Powyższe stawki to minimalne wartości dodatku za pracę w porze nocnej. Pracodawca może ustalić wysokość dodatku na wyższym poziomie.
W przypadku pracowników, którzy stale wykonują pracę w porze nocnej poza zakładem pracy, dodatek za godzinę pracy w nocy może zostać zastąpiony ryczałtem. Jego wysokość powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.
Kto nie może pracować w nocy?
Istnieje wiele zawodów, których wykonywanie wiąże się z pracą w godzinach nocnych. Jednak w odniesieniu do niektórych grup pracowników zabronione jest bezwzględnie świadczenie przez nich pracy w nocy. Niekiedy pracodawca może skierować pracownika do pracy w porze nocnej tylko za zgodą pracownika lub po wyrażeniu zgody przez lekarza. W godzinach nocnych nie mogą pracować:
- kobiety w ciąży,
- pracownicy opiekujący się dzieckiem do 4 lat bez ich zgody,
- pracownicy młodociani,
- pracownicy niepełnosprawni bez ich zgody i pozytywnej opinii lekarza medycyny pracy.
Szczegółowych informacji z zakresu prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Kodeks pracy, rozdział VI – praca w porze nocnej.
Zobacz podobne artykuły:
Praca na dwa etaty Pracownik może zawrzeć dwie umowy o pracę z tym samym pracodawcą, jak również z innymi pracodawcami. Podpowiadamy, jakie są ograniczenia w tym zakresie oraz co wówczas ze składkami ZUS?
Dyżur w pracy – co warto o nim wiedzieć? Dyżur to pozostawanie pracownika do dyspozycji pracodawcy poza normalnymi godzinami pracy, w wyznaczonym miejscu i czasie, w stałej gotowości do świadczenia pracy. Czy pracownik ma prawo odmówić pełnienia dyżuru oraz jakie wynagrodzenie otrzyma za czas dyżuru?
Odprawa pośmiertna Odprawa pośmiertna wypłacana jest uprawnionym członkom rodziny pracownika w razie jego śmierci. Jej wysokość zależy od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.
Czasowa niezdolność do pracy a świadczenia wypłacane przez pracodawcę Zastanawiasz się, ile wyniesie Twoje wynagrodzenie za okres czasowej niezdolności do pracy? Podpowiadamy, w jakich przypadkach świadczenia przysługujące pracownikowi w tym czasie wypłaca pracodawca.
Aneks do umowy o pracę – kiedy można go zastosować? Zawarcie umowy o pracę nie oznacza, że warunki zatrudnienia nie mogą ulec zmianie. Pracodawca ma prawo zmodyfikować postanowienia umowy o pracę, jednak pracownik nie musi się z nimi zgodzić. Podpowiadamy, w jakich przypadkach pracodawca może zastosować aneks do umowy o pracę bez konieczności zawierania nowej umowy.
Umowa na czas określony a ciąża Kobiety zatrudnione na podstawie umowy o pracę, będące w ciąży, często zastanawiają się, czy umowa zawarta na czas określony zostanie przedłużona, gdy urodzi się dziecko. Podpowiadamy kiedy taka umowa może być przedłużona oraz czy kobieta nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Podleganie ubezpieczeniom społecznym Kiedy jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi obowiązkowo, a kiedy możesz się ubezpieczyć dobrowolnie? Odpowiadamy.
Obniżenie wymiaru czasu pracy w związku z rodzicielstwem Dla rodzica, który chce pozostać aktywny zawodowo, obniżenie wymiary etatu jest sporym udogodnieniem. Podpowiadamy, kto z takiego przywileju może skorzystać.
