Jakie zagrożenia niesie za sobą praca przy biurku? [WYWIAD]
- Dopóki nic nie boli – lekceważymy wszystko, czyli całą ergonomię miejsca pracy. Gorzej, gdy zacznie się ból i problemy z kręgosłupem, drętwieniem poszczególnych partii ciała, a nawet bóle podbrzusza. Jak temu zapobiec? Tłumaczy Łukasz Kłos, fizjoterapeuta, terapeuta manualny, OMT z wieloletnim doświadczeniem.
Ile czasu w pozycji siedzącej przed ekranem może już negatywnie wpływać na nasze zdrowie?
Nie ma dokładnych wytycznych godzinowych, wielogodzinne przesiadywanie przy ekranie komputera ma negatywny wpływ na nasze zdrowie i kręgosłup. Biorąc pod uwagę, że siedzimy prawie cały czas - w drodze do pracy, w pracy i często po pracy, to powinniśmy je minimalizować i stosować odpowiednie przerwy. Zalecam swoim pacjentom wstawanie od komputera co 1,5 -2 godziny i spacerowanie lub inną formę ruchu powodującą zmianę obciążenia kręgosłupa i rozruch stawów obwodowych. Można uznać, że to jest granica przyzwoitości obciążania kręgosłupa, po której powinniśmy dać mu odpocząć od siedzenia.
Jakie schorzenia, dolegliwości mogą być następstwem długotrwałej pracy przy komputerze?
Tu moglibyśmy rozpisywać się bez końca, ale głównymi problemami, z jakimi zgłaszają się pacjenci, to bóle odcinka lędźwiowego kręgosłupa (dyskopatia - wypukliny dyskowe oraz przepukliny), bóle pośladków, stawów biodrowych i kolanowych, promieniowanie bólu do kończyn czy ich drętwienie lub obrzęki.
Patrząc na górną i środkową część kręgosłupa to: bóle głowy, zawroty głowy, wzmożone napięcie mięśni szyi, ograniczenia ruchomości odcinka szyjnego, ból podczas konkretnych ruchów, wypukliny i przepukliny dyskowe, drętwienie dłoni czy samych palców. Jeśli chodzi o odcinek piersiowy to oczywiście jego ból, problemy z oddychaniem, drętwienie całych rąk (np. w nocy).
Długotrwałe siedzenie prowadzi do ustalenia typowego negatywnego wzorca sylwetki, który powoduje powyższe dolegliwości - często pokazywanego na obrazkach.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że problemy jelitowe - wzdęcia, zaparcia, bóle podbrzusza i sporo innych dolegliwości może wynikać z długotrwałego siedzenia w złej pozycji.
Co robić, aby unikać przykrych dolegliwości związanych z pracą w przy komputerze?
Dobre pytanie. Na to składa się wiele czynników. Robienie częstych przerw i odpowiednio dopasowane miejsce pracy to podstawa - tu nie ma kompromisów. Kontrola odpowiedniego ustawienia naszego ciała jest również bardzo ważna - nasza „wygodna” pozycja z nosem w monitorze i leżeniem na biurku, co ma miejsce po kilku godzinach - najprawdopodobniej nie jest tą prawidłową. Istotną sprawą jest nasza aktywność poza pracą - zalecane są różnego rodzaju formy aktywności - nasze mięśnie słabną i są niewydolne jak tylko siedzimy. Aktualnie na rynku mamy pełen wachlarz zajęć, które dają nam możliwość pracy nad naszym ciałem, do których wszystkich namawiam.
A co w sytuacji, gdy ból staje się uciążliwy, nie ustępuje? Co wtedy należy zrobić? Rehabilitacje, zabiegi chirurgiczne, a może jeszcze coś innego?
Zabieg chirurgiczny to ostateczność - zawsze będzie czas na jego wykonanie. W pierwszej kolejności trzeba znaleźć przyczynę bólu, co jest możliwe po przeprowadzeniu celowanego badania wykonywanego przez specjalistę. W przypadkach trudniejszych takie badanie powinno być wspomagane badaniami obrazowymi (RTG, MRI lub innym zaleconym przez specjalistę).
Specjalistą w moich oczach jest lekarz, fizjoterapeuta, terapeuta manualny czy osteopata. Każdy z wymienionych ma inny sposób postępowania i inne możliwości. Lekarz bada, stawia diagnozę, przepisuje leki i ewentualnie wysyła do fizjoterapeuty. Terapeuta manualny, fizjoterapeuta czy osteopata diagnozuje i od razu pod tym kątem przeprowadza leczenie plus daje ćwiczenia do domu. Wybór zostawiam po stronie pacjenta.
Przestrzegam przed leczeniem się przez internet i postępowaniem „samo zaczęło boleć, to samo przejdzie”. Czym szybciej zajmiemy się problemem, tym większe szanse na skuteczne i szybkie wyleczenie. Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, ból się nasila, a w obrazie MRI mamy bardzo rozległe uszkodzenie, to zostaje nam zabieg chirurgiczny.
Jakie rozwiązania, dotyczące ergonomii naszego miejsca pracy, są najważniejsze, a często lekceważone? Na co szczególnie powinniśmy zwrócić uwagę?
Odpowiednio dobrane biurko, krzesło, nasza odległość od monitora i jego odpowiednie ustawienie, sposób, w jaki siedzimy i jaką mamy świadomość własnego ciała czy odległość, w jakiej mamy klawiaturę i myszkę to są punkty najważniejsze. W pracy siedzimy niestety większą część dnia i powinniśmy się do tego dobrze przygotować. Co jest lekceważone ? Dopóki nic nie boli - wszystko.
Czy są ćwiczenia, które możemy wykonać nawet w trakcie pracy, np. przy biurku, a które mogą przynieść nam ulgę w przypadku bólu?
Jest dużo ciekawych ćwiczeń, które można przenieść z domu, gabinetu i wykonywać w biurze przy biurku oraz na podłodze obok niego. Można siedzieć na piłce, robić ćwiczenia na mięśnie brzucha itp. Kluczowym ćwiczeniem, jakie powinni wykonywać pracownicy biur, to kontrola własnego ciała – odpowiedniej pozycji podczas pracy. Abu uzyskać spersonalizowany zestaw ćwiczeń, bo tylko taki ma sens, warto udać się do fizjoterapeuty/terapeuty manualnego. Fizjoterapeuta oceni i skoryguje naszą sylwetkę i dobierze odpowiedni zestaw ćwiczeń.
Poza pracą przy komputerze, przedstawiciele jakich branż mają bóle związane z nadwyrężeniem mięśni? Czy da się wyróżnić jeszcze jakąś dużą grupę osób?
Przedstawiciele wszystkich branż mogą odczuwać bóle kręgosłupa i przeciążenie mięśni. Zmienia się tylko okolica kręgosłupa czy część ciała, która jest mocno obciążana w wyniku pracy, jaką wykonują (w niewłaściwej pozycji, z za dużym obciążeniem czy stanowczo za długo). Przykładowo fryzjer może mieć bóle kończyn dolnych, odcinka szyjnego czy rąk, masażysta/terapeuta manualny może mieć problem z rękoma czy nogami, a kosmetyczka z szyją, odcinkiem piersiowym, lędźwiowym itp.
Jakie aktywności fizyczne najczęściej poleca Pan klientom? Czy są ćwiczenia, które warto wykonywać, niezależnie od wykonywanej pracy lub wieku?
Jest wiele uniwersalnych aktywności, jakie są polecane, takie jak pływanie, spacery, nordic walking, bieganie, fitness, joga czy pilates. Mam swoje ulubione aktywności na co dzień – bieganie i pływanie, a od niedawna rower, ale nie polecam pływania komuś, kto ledwo pływa i biegania, jak z twarzy bije niechęć. Swoim pacjentom aktywność dobieram indywidualnie, bo każdy z nich jest w zupełnie innej kondycji i co innego preferuje, czasem lekko modyfikuje ich dotychczasowe formy aktywności. Jeśli chodzi o wiek, to zupełnie się nie ograniczam w doborze, nierzadko starsi pacjenci są w lepszej formie od tych młodych. Oczywiście biorę pod uwagę możliwość występowania chorób przewlekłych układu krążenia czy zmniejszonej gęstości kości, więc zalecam im odpowiednią intensywność, obciążenie czy czas podczas aktywności.
Moim zadaniem jest, miedzy innymi, motywacja moich klientów do walki o zdrowie i pomoc w doborze bezpiecznej aktywności.
Mgr Łukasz Tomasz Kłos - fizjoterapeuta, terapeuta manualny, OMT (szkolenie OMT jest najwyższym stopniem wykształcenia, możliwym do zdobycia w terapii manualnej na świecie. W Polsce, jak do tej pory, jest około 30 certyfikowanych terapeutów tej metody leczenia).
Jest absolwentem Wydziału Rehabilitacji na Akademii Wychowania Fizycznego J. Piłsudskiego w Warszawie; certyfikowany terapeuta manualny wg Kaltenborn-Evienth Koncept; certyfikowany Terapeuta Ortopedycznej Terapii Manualnej wg standardów IFOMPT (International Federation of Orthopaedic Manipulative Physical Terapists). Ma ponad 10 lat doświadczenia zawodowego w pracy z pacjentami z problemami w obrębie narządu ruchu.
Jest też współautorem bloga: http://www.fizjoterapiahd.pl/.
Rozmawiała Joanna Niemyjska (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Zobacz podobne artykuły:
Rozmowa o wypaleniu zawodowym. Czym jest i jak temu zaradzić? [WYWIAD] Wypalenie zawodowe to problem, którego nie należy bagatelizować. Jak mówi dr Beata Rajba, psycholog z Uniwersytetu Dolnośląskiego, z która rozmawialiśmy o tym zjawisku, może ono dotknąć każdego. „Wypalenie zawodowe nie jest czymś, co przychodzi z dnia na dzień. To proces, w którym objawy narastają pomimo naszych wysiłków, a my sami przechodzimy powoli od walki i prób zmobilizowania siebie czy zmiany swojego otoczenia w pracy do apatii i zobojętnienia” – dodaje. Zachęcamy do lektury rozmowy, która przybliża przyczyny wypalenia zawodowego, definiuje problem i wskazuje sposoby na jego rozwiązanie.
Nauka da się lubić [WYWIAD] „Fizyka daje narzędzia do tego, by jak najwięcej świata zrozumieć” – mówi dr Tomasz Rożek, z wykształcenia fizyk, ale z zawodu dziennikarz naukowy. Ze znanym popularyzatorem nauki rozmawialiśmy m.in. o nauce, agencjach kosmicznych, systemie edukacji, Fundacji „Nauka. To lubię”, zagrożeniach płynących z sieci oraz filmie „Oppenheimer”. Zachęcamy do lektury.
Pomagamy młodzieży [WYWIAD] „OHP pomaga m.in. nieco zagubionym młodym ludziom w uzupełnieniu wykształcenia i zdobyciu zawodu. Dzięki nauce w szkole branżowej I stopnia mogą oni nadrobić braki w wiedzy ogólnej oraz nauczyć się praktycznego zawodu, takiego jak kucharz, stolarz, kosmetyczka, mechanik itd. Dodatkowo każdy uczestnik OHP ma zdiagnozowane potrzeby, aby dobrać najlepsze oddziaływania edukacyjne i zajęcia wychowawcze” – mówi Maciej Kraskiewicz, kierownik Elektronicznego Centrum Aktywizacji Młodzieży. W naszej rozmowie poruszyliśmy m.in. tematy związane z ECAM, OHP, zatrudnianiem młodocianych - w tym zatrudnianiem młodocianych cudzoziemców. Zachęcamy do lektury.
Rozmowa o prawie pracy [WYWIAD] „Państwowa Inspekcja Pracy nie tylko kontroluje, ale również wspomaga pracodawców” – mówi Piotr Kalbron. Z Okręgowym Inspektorem Pracy w Katowicach rozmawialiśmy m.in. o działaniach PIP, błędach pracodawców, legalizacji zatrudnienia cudzoziemców i planowanych zmianach w prawie pracy. Zapraszamy do lektury.
Widzimy wartość w każdej podróży [WYWIAD] „Lubimy poznawać miejsca mniej znane, bo nie przepadamy za tłumami. Wierzymy też, że zwiększanie świadomości na temat alternatywnych miejsc ulży trochę, tak obleganym w lato, nadmorskim kurortom i Tatrom” – mówią Kasia i Tomek, prowadzący blog Polska Po Godzinach. W rozmowie z pasjonatami wycieczek poruszyliśmy, m.in. tematy aktywnego wypoczynku, podróży, planowania urlopu i odkrywania miejsc położonych w bliskiej okolicy.
Ergonomia to priorytet [NOWY WYWIAD] Ergonomia, ergonomia i jeszcze raz ergonomia – mówi Ida Mikołajska. Zdaniem architektki to właśnie tą cechą powinniśmy się, przede wszystkim, kierować wybierając meble biurowe. Na co jeszcze zwrócić uwagę aranżując biuro?
Dobra kawa w pracy to nie jest wyzwanie [WYWIAD] - Generalnie najlepszym tropem jest po prostu nasz gust – tłumaczy Marcin Rzońca, pasjonat kawy, fotograf i twórca popularnego bloga. Nie krytykuje ludzi za to, jaką kawę piją, ale chętnie podpowiada im, jak delektować się wybornym trunkiem za nieduże pieniądze. Nam zdradził, jakie metody parzenia kawy najlepiej sprawdzą się w pracy!
Media społecznościowe nigdy się nie skończą. To nasze życie [WYWIAD] - Potencjalny pracodawca zwróci też uwagę na zdjęcia, które pokazują nasz imprezowy styl życia, zwłaszcza gdy zdjęcie z imprezy zamieszczamy na Facebooku czy Instagramie w środku tygodnia, tuż po północy – tłumaczy Artur Roguski, doświadczony social media manager, wykładowca, prelegent, bloger. W wywiadzie zdradza kilka ważnych aspektów obecności w social media.
