Jak zatrudnić nianię i uzyskać finansowanie składek ZUS
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-01-20
Chcesz zatrudnić opiekunkę do dziecka? Podpisz z nią umowę uaktywniającą! Składki może sfinansować budżet państwa, dzięki czemu niania zyska zabezpieczenie teraz i na przyszłość.
Umowa uaktywniająca jest rodzajem umowy o świadczenie usług, którą regulują przepisy o umowie zlecenia zawarte w Kodeksie cywilnym. Założeniem i przedmiotem umowy uaktywniającej jest sprawowanie opieki nad dzieckiem lub dziećmi przez nianię. Nianią zatrudnioną w ramach umowy uaktywniającej może być wyłącznie osoba fizyczna, która osobiście sprawuje opiekę nad dzieckiem, realizując funkcje wychowawcze, opiekuńcze i edukacyjne. Nie ma przeszkód prawnych dotyczących pokrewieństwa pomiędzy nianią a rodzicami dziecka, więc umowa uaktywniająca może być zawarta, np. z babcią czy ciocią dziecka.
Co powinna zawierać umowa uaktywniająca?
Umowa uaktywniająca jest zawierana w formie pisemnej między nianią a rodzicami albo rodzicem samotnie wychowującym dziecko. Powinna ona określać:
- strony umowy (rodzic/opiekun dziecka i niania),
- cel i przedmiot umowy,
- czas i miejsce sprawowania opieki,
- liczbę dzieci powierzonych opiece,
- obowiązki niani,
- wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty,
- czas, na jaki umowa została zawarta,
- warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy.
Kiedy ZUS może sfinansować składki za nianię?
Jeśli rodzice dziecka:
- pracują na podstawie umowy o pracę;
- świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej, która stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych (umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług);
- prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą;
- prowadzą działalność rolniczą (z wyjątkiem osoby, która podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników jako domownik).
Jeśli dziecko:
- ukończyło 20 tydzień życia;
- nie uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego ani nie jest pod opieką dziennego opiekuna;
- nie ukończyło 3 lat (ewentualnie 4 lat, jeżeli nie można zapewnić dziecku opieki przedszkolnej).
Wysokość składki finansowanej z budżetu państwa
Budżet państwa finansuje składki na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne za nianię tylko od tej części jej pensji, która nie przekracza 50% minimalnego wynagrodzenia.
Od podstawy wynagrodzenia stanowiącego kwotę nadwyżki nad kwotą 50% minimalnego wynagrodzenia składki opłaci rodzic dziecka.
Jakim ubezpieczeniem będzie objęta niania?
Po zawarciu umowy uaktywniającej niania będzie objęta obowiązkowymi:
- ubezpieczeniami społecznymi (emerytalnym, rentowymi i wypadkowym) i ubezpieczeniem zdrowotnym – jeżeli opieka nad dzieckiem jest jej jedyną pracą;
- tylko ubezpieczeniem zdrowotnym – gdy pracuje jednocześnie na cały etat.
Ubezpieczenie chorobowe jest dla niani dobrowolne. Składkę na nie finansuje sama niania. Rodzic dziecka, którym się opiekuje potrąca tę składkę z pensji niani i odprowadza do ZUS.
Kiedy ZUS nie sfinansuje składek za nianię?
Jeżeli któryś z rodziców dziecka sprawuje opiekę nad dzieckiem jako zawodowa rodzina zastępcza albo pobiera zasiłek macierzyński czy przebywa na urlopie wychowawczym, to budżet państwa nie sfinansuje składek ZUS za nianię.
Ponadto ZUS przestanie finansować składki na nianię kiedy:
- wygaśnie lub zostanie rozwiązana umowa uaktywniająca, np. z końcem roku szkolnego, w którym dziecko skończyło 3 lata;
- rodzic dziecka straci pracę, przestanie prowadzić działalność gospodarczą lub ją zawiesi, przejdzie na urlop bezpłatny. W tych przypadkach zaprzestanie finansowania składek na nianię będzie miało miejsce po 3 miesiącach od dnia, w którym zaistniała któraś z tych okoliczności.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
https://www.zus.pl/pracujacy/nianie/ubezpieczenie-nian-kompendium
Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.
Zobacz podobne artykuły:
Emerytura – kiedy złożyć wniosek? Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Po jego osiągnięciu możliwe jest złożenie wniosku o emeryturę. Warto jednak zastanowić się, kiedy to zrobić. Jest bowiem kilka czynników, które decydują o wysokości świadczenia. Co warto wziąć pod uwagę składając wniosek o emeryturę w ZUS? Odpowiadamy.
Odprawa emerytalna i rentowa Przechodzisz na rentę lub emeryturę? Sprawdź, czy należy Ci się odprawa i w jakiej wysokości.
Waloryzacja rent i emerytur 1 marca 2024 r. nastąpiła waloryzacja emerytur, rent oraz dodatków wypłacanych przez ZUS. Co ważne, podwyżka nastąpiła automatycznie, bez konieczności wnioskowania o nią. W 2024 r. świadczenia wzrosną o 12,12%.
Umowa o dzieło a umowa zlecenia – jakie są różnice? Wykonując umowę o dzieło nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Kiedy powierzone Ci zadanie ma faktycznie charakter dzieła, a nie zlecenia? Warto to rozróżnić.
Pracownik, czyli kto? Nie każde świadczenie pracy, na podstawie podpisanej umowy, sprawia, że mamy do czynienia z pracownikiem. Przepisy określają, kto w świetle prawa nim jest, a kto nie jest.
Czy za studenta płaci się ZUS? Wakacje to dobry czas na szukanie pracy przez studentów. Studenci do ukończenia 26. roku życia są chętnie zatrudniani na podstawie umowy zlecenia. Wiąże się to ze sporymi oszczędnościami dla zleceniodawcy. Jakimi? Odpowiadamy.
Kiedy jest możliwa rezygnacja z urlopu macierzyńskiego? Urlop macierzyński przeważnie wykorzystuje matka dziecka. Nie oznacza to jednak, że ojciec nie ma do niego prawa. Sprawdź, jakie warunki muszą być spełnione, aby matka dziecka mogła zrezygnować ze swojej części urlopu macierzyńskiego na rzecz ojca dziecka.
Wypadek przy pracy a umowa zlecenia Jesteś zleceniobiorcą i uległeś wypadkowi przy pracy? Sprawdź, czy otrzymasz zasiłek chorobowy za czas niezdolności do pracy oraz odszkodowanie z ZUS.
