Ciąża i urlop macierzyński nie zawsze chronią przed zwolnieniem
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-12-05
Co do zasady pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownicy w ciąży ani przebywającej na urlopie macierzyńskim. Istnieją jednak wyjątki od tej reguły. Sprawdź, w jakich przypadkach ochrona przed zwolnieniem nie obowiązuje.
Nie w każdej sytuacji pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem przebywającym na urlopie związanym z rodzicielstwem. Pracownica w ciąży, przebywająca na urlopie macierzyńskim, a także pracownik korzystający z jego części w ramach urlopu ojcowskiego są objęci ochroną zatrudnienia. Są jednak okoliczności, w których zwolnienie jest uzasadnione.
Rozwiązanie umowy o pracę pracownicy w ciąży
Zgodnie z art. 177 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
Umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Przepis ten nie dotyczy umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np. urlopu wychowawczego czy zwolnienia lekarskiego).
Czytaj także: Praca w trakcie urlopów związanych z rodzicielstwem
Przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę w czasie ciąży
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest zobowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę (lub pracownika korzystającego z takiego urlopu) zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
W uzasadnionych przypadkach pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownicą w ciąży lub korzystającą z urlopu macierzyńskiego bez zachowania okresu wypowiedzenia. Przesłanki te określa art. 52 Kodeksu pracy. Zalicza się do nich:
- ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Pracodawca jest uprawniony do natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika w ciągu 1 miesiąca od uzyskania wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Szczególna ochrona stosunku pracy, z której korzysta pracownica w ciąży przysługuje także pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania przez niego z urlopu rodzicielskiego.
Czytaj także: Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Rola organizacji związkowej w rozwiązaniu umowy o pracę z pracownicą w ciąży
Rozwiązanie umowy o pracę z pracownicą w ciąży w trybie dyscyplinarnym jest dopuszczalne, pod warunkiem, że pracodawca uzyska na to zgodę zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownicę.
Wyrażenie zgody przez zakładową organizację związkową na rozwiązanie z pracownicą umowy o pracę bez wypowiedzenia, nie pozbawia tej pracownicy możliwości zaskarżenia do sądu pracy rozwiązania umowy na podstawie zarzutu braku przyczyny lub innego naruszenia prawa.
Jeżeli u pracodawcy nie działa związek zawodowy lub działająca organizacja nie wyraziła zgody na reprezentowanie interesów pracownicy - pracodawca podejmuje samodzielnie decyzję co do rozwiązania umowy o pracę.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy w ciąży i nieuzgodnienie przez pracodawcę tej decyzji z zakładową organizacją związkową jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika.
Szczegółowych informacji w tym zakresie udziela Państwowa Inspekcja Pracy
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę? O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!
Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.
Rozwiązanie umowy o pracę – porozumienie stron Ustanie stosunku pracy następuje w drodze jego rozwiązania lub wygaśnięcia. Jednym z rodzajów rozwiązania umowy o pracę (ustania stosunku pracy) jest porozumienie stron. Co warto o nim wiedzieć? Czy można cofnąć zgodę na rozwiązanie umowy w taki sposób? Co z zasiłkiem dla bezrobotnych po rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron? Odpowiadamy.
Zwolnienie na czas badań związanych z ciążą Kobiety w ciąży są szczególnie chronione w miejscu pracy. Wśród przywilejów, z jakich mogą korzystać, znajduje się możliwość wykonania badań związanych z ciążą w czasie pracy. Jakie warunki muszą być spełnione, aby takie zwolnienie zostało udzielone przez pracodawcę? Podpowiadamy.
Rynek pracy na co dzień
-
Rewolucja AI a rynek pracy
06.03.2024 -
O depresji w Dniu Walki z Depresją
23.02.2024
W prawie
-
-
Zadaniowy czas pracy - zasady
13.03.2024