Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-06-10
Przepisy polskiego prawa pracy zapewniają kobietom nie tylko ochronę zatrudnienia w okresie ciąży, ale również gwarantują możliwość powrotu do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jakie warunki muszą być spełnione oraz na co mogą liczyć mamy wracające do pracy? Odpowiadamy.
Powrót do pracy po rocznej przerwie związanej z opieką nad dzieckiem nie jest łatwy, zarówno dla pracownicy, jak i dla pracodawcy. Kobiecie ciężko jest się na nowo wdrożyć w obowiązki służbowe. Pracodawca natomiast często musi przeorganizować pracę w firmę, aby nie naruszać przepisów Kodeksu pracy.
Czytaj także: Urlop macierzyński – wymiar i zasady udzielania
Ochrona stanowiska pracy
W artykule 183(2) Kodeksu pracy czytamy:
„Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”.
W praktyce często powrót na wcześniej zajmowane stanowisko jest utrudniony, jeśli pracodawca na to miejsce zatrudnił inną osobę na zastępstwo. Co prawda, pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy pracownikowi zastępującemu, ale może po prostu chcieć go zachować w firmie. Sprawia to, że w efekcie powracająca do firmy pracownica po urlopie macierzyńskim nie zawsze może liczyć na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność, bo póki istnieje stanowisko pracy, które pracownica zajmowała przed pójściem na urlop macierzyński, to pracodawca musi to stanowisko jej oddać. Jeśli ze względów organizacyjnych pracodawca takich możliwości nie ma, to powinien on zapewnić stanowisko równorzędne z tym, które pracownica zajmowała przed przejściem na urlop lub odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym.
Czytaj także: Umowa na zastępstwo
Obowiązek nie tylko pracodawcy
Przepisy zobowiązują pracodawcę do umożliwienia pracownikowi powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim, a nie do bezwarunkowego dalszego zatrudniania go po zakończeniu tego urlopu. Co do zasady, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownik nie korzysta już z ochrony stosunku pracy, a więc pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę lub zmienić warunki zatrudnienia na zasadach ogólnych określonych przepisami prawa pracy. Wypowiedzenie powinno być jednak uzasadnione i nie może nosić znamion dyskryminacji.
Pracownik po zakończeniu urlopu macierzyńskiego ma obowiązek podjęcia pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub na stanowisku alternatywnym, tj. wskazanym przez pracodawcę, o ile jest ono równorzędne lub odpowiada kwalifikacjom zawodowym tego pracownika. Odmowa podjęcia zaproponowanej pracy może zostać zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniając rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Czytaj także: Kobieta pracująca, czyli uprawnienia pracujących mam
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Urlop na żądanie – wątpliwości Urlop na żądanie od samego początku sprawiał problemy z interpretacją przepisów zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Najczęściej kłopoty dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Niektórzy myślą, że to dodatkowe dni wolne, liczone poza limitem 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Inne nieporozumienie dotyczy sposobu udzielania urlopu na żądanie. Istnieje przekonanie, że wystarczy samo zgłoszenie chęci wzięcia takiego dnia wolnego do pracodawcy. Postaramy się rozwiać te wątpliwości.
Urlop wypoczynkowy a przedawnienie Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają wiele wątpliwości dotyczących przepisów o urlopie wypoczynkowym, zawartych w Kodeksie pracy. Kilka z nich, dotyczących przedawnienia urlopu rozwiewa Marta Piernikowska, specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Bydgoszczy. Zachęcamy do lektury części artykułu ekspertki.
Wypowiedzenie umowy pracownicy w ciąży Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy w ciąży? Zgodnie z przepisami, nie. Pracownica taka jest chroniona od pierwszego dnia ciąży. Są jednak sytuacje, w których może dojść do zakończenia pracy takiej pracownicy. Jakie to przypadki? Odpowiadamy.
Praca w godzinach nadliczbowych. Kto nie może jej wykonywać, a kto może jej odmówić? Praca w godzinach nadliczbowych jest możliwa w określonych przypadkach. Są jednak grupy pracowników, którym nie można jej powierzyć w ogóle. Kto się do nich zalicza? Są też grupy pracowników, którzy mogą odmówić pracy w godzinach nadliczbowych. Kto może nie wyrazić zgody na taką pracę? Odpowiadamy.
Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie? Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.
Dokumentacja pracownicza a zlikwidowany zakład pracy Dokumenty potwierdzające zatrudnienie i okresy składkowe są bardzo ważne. Nie zawsze jednak o nich pamiętamy lub nawet zdarza nam się je zgubić. Co w sytuacji, gdy zakład pracy, w którym kiedyś pracowaliśmy został zlikwidowany, a my nie mamy świadectwa pracy lub zaświadczenia o okresach odprowadzanych składek. Gdzie szukać pomocy? Odpowiadamy.
Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego? Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.
Zagubione świadectwo pracy Nie masz świadectwa pracy? Sprawdź, kto może Ci pomóc!
