Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-06-10
Przepisy polskiego prawa pracy zapewniają kobietom nie tylko ochronę zatrudnienia w okresie ciąży, ale również gwarantują możliwość powrotu do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jakie warunki muszą być spełnione oraz na co mogą liczyć mamy wracające do pracy? Odpowiadamy.
Powrót do pracy po rocznej przerwie związanej z opieką nad dzieckiem nie jest łatwy, zarówno dla pracownicy, jak i dla pracodawcy. Kobiecie ciężko jest się na nowo wdrożyć w obowiązki służbowe. Pracodawca natomiast często musi przeorganizować pracę w firmę, aby nie naruszać przepisów Kodeksu pracy.
Czytaj także: Urlop macierzyński – wymiar i zasady udzielania
Ochrona stanowiska pracy
W artykule 183(2) Kodeksu pracy czytamy:
„Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”.
W praktyce często powrót na wcześniej zajmowane stanowisko jest utrudniony, jeśli pracodawca na to miejsce zatrudnił inną osobę na zastępstwo. Co prawda, pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy pracownikowi zastępującemu, ale może po prostu chcieć go zachować w firmie. Sprawia to, że w efekcie powracająca do firmy pracownica po urlopie macierzyńskim nie zawsze może liczyć na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność, bo póki istnieje stanowisko pracy, które pracownica zajmowała przed pójściem na urlop macierzyński, to pracodawca musi to stanowisko jej oddać. Jeśli ze względów organizacyjnych pracodawca takich możliwości nie ma, to powinien on zapewnić stanowisko równorzędne z tym, które pracownica zajmowała przed przejściem na urlop lub odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym.
Czytaj także: Umowa na zastępstwo
Obowiązek nie tylko pracodawcy
Przepisy zobowiązują pracodawcę do umożliwienia pracownikowi powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim, a nie do bezwarunkowego dalszego zatrudniania go po zakończeniu tego urlopu. Co do zasady, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownik nie korzysta już z ochrony stosunku pracy, a więc pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę lub zmienić warunki zatrudnienia na zasadach ogólnych określonych przepisami prawa pracy. Wypowiedzenie powinno być jednak uzasadnione i nie może nosić znamion dyskryminacji.
Pracownik po zakończeniu urlopu macierzyńskiego ma obowiązek podjęcia pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub na stanowisku alternatywnym, tj. wskazanym przez pracodawcę, o ile jest ono równorzędne lub odpowiada kwalifikacjom zawodowym tego pracownika. Odmowa podjęcia zaproponowanej pracy może zostać zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniając rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Czytaj także: Kobieta pracująca, czyli uprawnienia pracujących mam
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika Przepisy Kodeksu pracy określają prawa i obowiązki pracowników. Przede wszystkim po to, by ich chronić. Ciężkie naruszenie praw pracownika stanowi podstawę do rozwiązania umowy o pracę, a niektóre z wykroczeń przeciwko prawom pracownika mogą być podstawą do nałożenia na pracodawcę kary grzywny.

Czym jest wypowiedzenie zmieniające? Pracodawca, który chce dalej zatrudniać pracownika, ale na innych warunkach niż określone w umowie o pracę, może skorzystać z przewidzianej w art. 42 Kodeksu pracy formy wypowiedzenia warunków pracy i płacy, zwanej wypowiedzeniem zmieniającym.

Komu przysługuje odprawa pieniężna po zwolnieniu z pracy? O odprawie pieniężnej nie przeczytamy w Kodeksie pracy. Zasady jej przyznawania opisuje ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Komu, na mocy tego dokumentu, przysługuje odprawa pieniężna, tzw. odprawa ekonomiczna?

Umowa o pracę – co nie powinno się w niej znaleźć? Umowa o pracę regulowana jest przepisami Kodeksu pracy. Pracodawca zatrudniający pracownika w oparciu o umowę o pracę zobowiązany jest do zawarcia umowy zgodnie z przepisami prawa pracy. Każda umowa o pracę musi zawierać elementy wynikające z przepisów Kodeksu pracy, natomiast równie istotne jest to, czego w umowie o pracę nie powinno być. Podpowiadamy.

5 zmian w Kodeksie pracy w 2023 roku [Infografika] Sprawdź, co się zmieni w Kodeksie pracy w 2023 roku.

Prawo do urlopu tacierzyńskiego i ojcowskiego, gdy matka dziecka nie pracuje Urlop tacierzyński i ojcowski to uprawnienia rodzicielskie przysługujące pracującemu ojcu. Nie są to jednak tożsame terminy. Podpowiadamy, jakie są różnice pomiędzy tymi uprawnieniami oraz czy przysługują one ojcu dziecka, gdy matka nie pracuje.

6 wywiadów Zielonej Linii w pigułce W portalu zielonalinia.gov.pl staramy się regularnie umieszczać wywiady z ludźmi, którzy dają dobre rady, opowiadają o swoich zawodach i ścieżce kariery. W 2022 roku udało nam się porozmawiać z dietetyczką, psycholożką, pisarką, Okręgowym Inspektorem Pracy w Katowicach, strażakiem oraz osobą, która organizuje i dostarcza pomoc na Ukrainę. Oto przegląd wywiadów, które przeprowadziliśmy w mijającym roku.

Sprawowanie opieki nad chorym dzieckiem a urlop wypoczynkowy Zgodnie z przepisami, jeśli pracownik zachoruje w trakcie urlopu wypoczynkowego, dochodzi do przerwania urlopu. Zwolnienie lekarskie jest bowiem nadrzędne. Co w sytuacji, jeśli podczas urlopu wypoczynkowego zachoruje dziecko pracownika? Czy urlop również zostaje przerwany? Podpowiadamy!
Raporty i wywiady
-
6 wywiadów Zielonej Linii w pigułce
30.12.2022 -
Jak Grzesiek został strażakiem [WYWIAD]
21.11.2022
Informacje z regionów
-
PUP Nysa - Odbierz PIT-11
09.02.2023 -
PUP Nysa - Warsztaty i spotkania grupowe
09.02.2023