Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-06-10
Przepisy polskiego prawa pracy zapewniają kobietom nie tylko ochronę zatrudnienia w okresie ciąży, ale również gwarantują możliwość powrotu do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jakie warunki muszą być spełnione oraz na co mogą liczyć mamy wracające do pracy? Odpowiadamy.
Powrót do pracy po rocznej przerwie związanej z opieką nad dzieckiem nie jest łatwy, zarówno dla pracownicy, jak i dla pracodawcy. Kobiecie ciężko jest się na nowo wdrożyć w obowiązki służbowe. Pracodawca natomiast często musi przeorganizować pracę w firmę, aby nie naruszać przepisów Kodeksu pracy.
Czytaj także: Urlop macierzyński – wymiar i zasady udzielania
Ochrona stanowiska pracy
W artykule 183(2) Kodeksu pracy czytamy:
„Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”.
W praktyce często powrót na wcześniej zajmowane stanowisko jest utrudniony, jeśli pracodawca na to miejsce zatrudnił inną osobę na zastępstwo. Co prawda, pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy pracownikowi zastępującemu, ale może po prostu chcieć go zachować w firmie. Sprawia to, że w efekcie powracająca do firmy pracownica po urlopie macierzyńskim nie zawsze może liczyć na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność, bo póki istnieje stanowisko pracy, które pracownica zajmowała przed pójściem na urlop macierzyński, to pracodawca musi to stanowisko jej oddać. Jeśli ze względów organizacyjnych pracodawca takich możliwości nie ma, to powinien on zapewnić stanowisko równorzędne z tym, które pracownica zajmowała przed przejściem na urlop lub odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym.
Czytaj także: Umowa na zastępstwo
Obowiązek nie tylko pracodawcy
Przepisy zobowiązują pracodawcę do umożliwienia pracownikowi powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim, a nie do bezwarunkowego dalszego zatrudniania go po zakończeniu tego urlopu. Co do zasady, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownik nie korzysta już z ochrony stosunku pracy, a więc pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę lub zmienić warunki zatrudnienia na zasadach ogólnych określonych przepisami prawa pracy. Wypowiedzenie powinno być jednak uzasadnione i nie może nosić znamion dyskryminacji.
Pracownik po zakończeniu urlopu macierzyńskiego ma obowiązek podjęcia pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub na stanowisku alternatywnym, tj. wskazanym przez pracodawcę, o ile jest ono równorzędne lub odpowiada kwalifikacjom zawodowym tego pracownika. Odmowa podjęcia zaproponowanej pracy może zostać zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniając rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Czytaj także: Kobieta pracująca, czyli uprawnienia pracujących mam
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Błędy na świadectwie pracy – co zrobić? Następstwem rozwiązania umowy o pracę jest wręczenie pracownikowi świadectwa pracy, które powinno być prawidłowo wypełnione. Należy to do obowiązków pracodawcy. Jednak mogą zdarzyć się sytuacje, kiedy pracownik po otrzymaniu dokumentu zauważy na nim błędy. Co powinien wtedy zrobić? Jak powinien zareagować? Wyjaśniamy!
Umowa na okres próbny – planowane zmiany w prawie pracy W związku z koniecznością wdrożenia przez Polskę Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, w polskim ustawodawstwie planowane są zmiany dotyczące m.in. umów o pracę na okres próbny. Podpowiadamy, jakie są wytyczne w tym zakresie.
Czy umowa o pracę i umowa zlecenia muszą być zawarte na piśmie? Umowa o pracę i umowa zlecenia to dwa najpopularniejsze rodzaje zawieranych umów między pracodawcami / zleceniodawcami a pracownikami / zleceniobiorcami. I chociaż obie formy dotyczą świadczenia pracy, to wiele je różni. Jak jest z formą zawierania tych umów? Czy zawsze trzeba to zrobić na piśmie? Odpowiadamy.
Zmiana minimalnego wynagrodzenia a aneks do umowy Wysokość minimalnego wynagrodzenia zmienia się każdego roku. Czy w związku z tym konieczny jest aneks do umowy o pracę dla osób, które zarabiają najniższą krajową? Odpowiadamy.
Rekrutacja – oferta pracy a umowa o pracę Pierwszym etapem rekrutacji, od strony pracodawcy, jest opublikowanie ogłoszenia. Zawiera się w nim oferowane warunki i określa dalsze kroki naboru. Niektóre ogłoszenia brzmią bardzo zachęcająco. Kuszą warunkami, które jednak czasami mają się nijak do późniejszych zapisów zawartych w umowie o pracę. Czy to zgodne z prawem? Odpowiadamy.
Udzielanie urlopu wypoczynkowego Jakie zasady obowiązują pracodawcę i pracownika przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego? Jak to wygląda w przypadku osoby zatrudnionej na niepełny etat lub posiadającej orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności? Odpowiadamy.
Praca za granicą a staż pracy w Polsce Staż pracy ma wpływ na uprawnienia pracownicze, np. wymiar urlopu wypoczynkowego. Czy okres zatrudnienia za granicą również się do niego wlicza? Jak udokumentować pracę poza Polską? Czy zagraniczne dokumenty muszą być tłumaczone? Odpowiadamy.
Jak uzyskać status zakładu pracy chronionej? Zakładem pracy chronionej jest pracodawca, któremu wojewoda przyznał ten status w formie decyzji administracyjnej. Podpowiadamy, jakie wymogi musi spełnić pracodawca, aby taki uzyskać.
