Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-06-10
Przepisy polskiego prawa pracy zapewniają kobietom nie tylko ochronę zatrudnienia w okresie ciąży, ale również gwarantują możliwość powrotu do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jakie warunki muszą być spełnione oraz na co mogą liczyć mamy wracające do pracy? Odpowiadamy.
Powrót do pracy po rocznej przerwie związanej z opieką nad dzieckiem nie jest łatwy, zarówno dla pracownicy, jak i dla pracodawcy. Kobiecie ciężko jest się na nowo wdrożyć w obowiązki służbowe. Pracodawca natomiast często musi przeorganizować pracę w firmę, aby nie naruszać przepisów Kodeksu pracy.
Czytaj także: Urlop macierzyński – wymiar i zasady udzielania
Ochrona stanowiska pracy
W artykule 183(2) Kodeksu pracy czytamy:
„Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”.
W praktyce często powrót na wcześniej zajmowane stanowisko jest utrudniony, jeśli pracodawca na to miejsce zatrudnił inną osobę na zastępstwo. Co prawda, pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy pracownikowi zastępującemu, ale może po prostu chcieć go zachować w firmie. Sprawia to, że w efekcie powracająca do firmy pracownica po urlopie macierzyńskim nie zawsze może liczyć na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność, bo póki istnieje stanowisko pracy, które pracownica zajmowała przed pójściem na urlop macierzyński, to pracodawca musi to stanowisko jej oddać. Jeśli ze względów organizacyjnych pracodawca takich możliwości nie ma, to powinien on zapewnić stanowisko równorzędne z tym, które pracownica zajmowała przed przejściem na urlop lub odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym.
Czytaj także: Umowa na zastępstwo
Obowiązek nie tylko pracodawcy
Przepisy zobowiązują pracodawcę do umożliwienia pracownikowi powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim, a nie do bezwarunkowego dalszego zatrudniania go po zakończeniu tego urlopu. Co do zasady, po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownik nie korzysta już z ochrony stosunku pracy, a więc pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę lub zmienić warunki zatrudnienia na zasadach ogólnych określonych przepisami prawa pracy. Wypowiedzenie powinno być jednak uzasadnione i nie może nosić znamion dyskryminacji.
Pracownik po zakończeniu urlopu macierzyńskiego ma obowiązek podjęcia pracy na dotychczasowym stanowisku pracy lub na stanowisku alternatywnym, tj. wskazanym przez pracodawcę, o ile jest ono równorzędne lub odpowiada kwalifikacjom zawodowym tego pracownika. Odmowa podjęcia zaproponowanej pracy może zostać zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniając rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Czytaj także: Kobieta pracująca, czyli uprawnienia pracujących mam
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Uprawnienia pracownika-rodzica dziecka niepełnosprawnego Pracownik opiekujący się dzieckiem niepełnosprawnym może wnioskować o elastyczne formy zatrudnienia, jeśli nie naruszają one organizacji pracy. Podpowiadamy, z jakich ułatwień mogą skorzystać rodzice dzieci niepełnosprawnych oraz jakich formalności należy dopełnić.
Potrącenia z wynagrodzenia za pracę Wynagrodzenie za pracę podlega ochronie. Pracodawca nie może więc bez zgody pracownika dokonywać jakichkolwiek potrąceń z wypłaty. Wyjątek stanowią sytuacje przewidziane w przepisach, np. świadczenia alimentacyjne. Pozostałe, bezpodstawne potrącenia są wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, zagrożonym karą grzywny do 30 tys. zł.
Kiedy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie postojowe? Kiedy zakład produkcyjny z jakichś powodów zaczyna stopniowo ograniczać produkcję, może to doprowadzić do przestoju w firmie. Niektórzy pracodawcy w takich sytuacjach decydują się na redukcję zatrudnienia, inni natomiast wolą zachować pracowników. Podpowiadamy, w jakich sytuacjach pracodawca może obniżyć wynagrodzenie pracowników na czas przestoju, a kiedy powinien im wypłacać pełne wynagrodzenie postojowe.
Urlop dla poratowania zdrowia Urlop dla poratowania zdrowia jest szczególnym rodzajem płatnego urlopu. Przysługuje on określonym grupom pracowników w ściśle określonych przypadkach. Podpowiadamy, kto i w jakich okolicznościach może z niego skorzystać.
Plan urlopów a gwarancja dotrzymania terminu Dobrze przygotowany plan urlopów to dla firmy gwarancja niezachwianego działania, szczególnie w sezonie wakacyjnym. I choć nie każdy pracodawca jest zobowiązany do jego tworzenia, warto go przygotować. Czy zatwierdzony przez pracodawcę plan urlopów jest dla pracownika gwarancją jego otrzymania? Sprawdziliśmy to.
Praca w trakcie urlopów związanych z rodzicielstwem Celem urlopów związanych z rodzicielstwem jest pogłębienie więzi między rodzicami a dziećmi. Zdarzają się jednak sytuacje, w których świeżo upieczeni rodzice chcą podjąć pracę w okresie korzystania z tych świadczeń. Czy jest to dopuszczalne? Na co zwrócić uwagę? Odpowiadamy.
Praca w niedziele i święta Zgodnie z przepisami dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w ustawie o dniach wolnych. Co do zasady, w tych dniach nie można pracować. Kodeks pracy przewiduje jednak przypadki, kiedy praca może być wykonywana w niedziele bądź święto. Co to za przypadki? Odpowiadamy.
Ciąża a złożone wypowiedzenie Pracownica, która zaszła w ciążę podlega szczególnej ochronie. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży. Jednak co w sytuacji, gdy to pracownica złożyła wypowiedzenie, a następnie zaszła w ciążę. Czy ma prawo je wycofać? Odpowiadamy.
