Praca w niedziele i święta
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-06-03
Zgodnie z przepisami dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w ustawie o dniach wolnych. Co do zasady, w tych dniach nie można pracować. Kodeks pracy przewiduje jednak przypadki, kiedy praca może być wykonywana w niedziele bądź święto. Co to za przypadki? Odpowiadamy.
Przepisów dotyczących przypadków, w których praca w niedziele i święta jest dozwolona należy szukać w rozdziale VII Kodeksu pracy „Praca w niedziele i święta”. W pierwszym artykule tego rozdziału, a więc artykule 1519 § 1 czytamy, że dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy.
Dodatkowo, jak stanowi art. 1519b Kodeksu pracy, ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy określają przepisy ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.
Czytaj także: Prawo pracy – czas pracy
Kiedy można pracować w niedzielę lub święto?
Przypadki, w których praca w niedziele i święta jest możliwa opisane są w art. 15110 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim, praca w niedziele i święta jest dozwolona:
„1) w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
2) w ruchu ciągłym;
3) przy pracy zmianowej;
4) przy niezbędnych remontach;
5) w transporcie i w komunikacji;
6) w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych;
7) przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób;
8) w rolnictwie i hodowli;
9) przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:
a) (uchylona)
b) zakładach świadczących usługi dla ludności,
c) gastronomii,
d) zakładach hotelarskich,
e) jednostkach gospodarki komunalnej,
f) zakładach opieki zdrowotnej 6 i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
g) jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,
h) zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku;
10) w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta;
11) przy wykonywaniu prac:
a) polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną lub urządzeń telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów prawa telekomunikacyjnego, odbieranych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, dni, o których mowa w art. 1519 § 1, są u niego dniami pracy,
b) zapewniających możliwość świadczenia usług, o których mowa w lit. a.”
Czytaj także: Dni wolne od pracy w 2022 roku
Przypadki opisane powyżej nie mają zastosowania do placówek handlowych (ze względu na ustawę o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni).
Inni pracodawcy, jeżeli powierzana przez nich praca wiąże się z jedną z przesłanek opisanych powyżej (art. 15110 Kodeksu pracy), mogą organizować pracę w niedziele i święta.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Państwowa Inspekcja Pracy.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:

Pilotaż skróconego czasu pracy w Polsce Polska dołącza do grona państw badających wpływ skróconego wymiaru czasu pracy. Jego testowanie rozpocznie się 1 stycznia 2026 r. i potrwa do końca 2026 roku. Już w sierpniu 2025 r. ruszają nabory wniosków do programu. Co o nim wiemy?

Bieg okresu wypowiedzenia [INFOGRAFIKA] Czy wiesz, jak liczyć bieg okresu wypowiedzenia? Podpowiadamy!

Naukowcy w potrzebie – nowa propozycja NAWA Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) została powołana m.in. w celu umiędzynarodowienia polskiej nauki i wzmocnienia w jej ramach współpracy międzynarodowej. Niedawno agencja ogłosiła nowy program – Naukowcy w potrzebie. Na czym polega i do kogo jest skierowany?

Upał a praca. Co czytamy w przepisach? „Uff - jak gorąco!”. Wysokie temperatury w okresie letnim mogą być bardzo uciążliwe dla pracowników, zwłaszcza tych pracujących na zewnątrz. Dlatego przepisy prawa pracy (BHP) nakładają na pracodawców pewne obowiązki, które mają poprawić komfort pracy w czasie upałów. Jakie? O co powinni zadbać pracodawcy, gdy słupek rtęci przekracza dopuszczalne normy bezpieczeństwa i higieny pracy?

Czterodniowy tydzień pracy – czy to realne? Wraz z nastaniem nowego roku wielu z nas sięga po kalendarz i wertuje karty w poszukiwaniu potencjalnych długich weekendów. A co jeśli już niedługo będzie nam przysługiwać prawo do trzech dni wolnych w tygodniu?

Termin wypłaty wynagrodzenia za pracę – w trakcie zatrudnienia i po zakończonej umowie Wynagrodzenie za pracę (w ramach stosunku pracy) jest świadczeniem podlegającym szczególnej ochronie. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownik nie może się go zrzec, a pracodawca jest zobowiązany do zatrudnienia za wynagrodzeniem. Kiedy powinna być wypłacana pensja? Co z terminem wypłaty, gdy kończy się umowa? Odpowiadamy.

Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.

Okres wypowiedzenia. Czy wlicza się do stażu pracy? Czy można go skrócić? Wypowiadając umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony należy pamiętać, że po złożeniu wypowiedzenia obowiązuje jeszcze okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Czy wlicza się on do stażu pracy? Czy przepisy przewidują możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia? Odpowiadamy.