Prace społecznie użyteczne
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2025-05-29
Czym są prace społecznie użyteczne?
Prace społecznie użyteczne to forma pomocy skierowana do osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku, które korzystają jednocześnie ze świadczeń pomocy społecznej.
Kto może zorganizować prace społecznie użyteczne?
Prace społecznie użyteczne na rzecz społeczności lokalnej jako gmina możesz organizować w:
- jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej;
- podmiotach ekonomii społecznej, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej;
- organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub działalnością na rzecz społeczności lokalnej;
- podmiotach systemu oświaty, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
Uwaga! W miastach na prawach powiatu prace społecznie użyteczne organizuje się na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej. W przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych, wniosek do właściwego powiatowego urzędu pracy składa dyrektor centrum usług społecznych.
Kto może zostać skierowany na prace społecznie użyteczne?
Do wykonywania prac społecznie użytecznych mogą być skierowane osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, które zamieszkują lub przebywają na terenie gminy, która je organizuje.
Czy organizacja prac społecznie użytecznych wiąże się z koniecznością zatrudnienia?
Wykonywanie prac społecznie użytecznych odbywa się bez nawiązywania stosunku pracy ze skierowanym bezrobotnym.
Roczny plan potrzeb organizatora
Gmina do dnia 31 stycznia każdego roku sporządza roczny plan potrzeb w zakresie wykonywania prac społecznie użytecznych. Plan ten określa w szczególności:
- rodzaj i miejsce wykonywania prac społecznie użytecznych wraz z oznaczeniem podmiotów, w których będą organizowane te prace,
- liczbę stanowisk i godzin wykonywania prac społecznie użytecznych.
Plan przesyłany jest właściwemu miejscowo dyrektorowi powiatowego urzędu pracy i kierownikowi ośrodka pomocy społecznej (a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych – dyrektorowi centrum usług społecznych).
Co należy zrobić, żeby zorganizować prace społecznie użytecznie?
Kierowanie do prac społecznie użytecznych odbywa się na podstawie porozumienia w sprawie organizacji prac społecznie użytecznych zawieranego między starostą a wójtem lub burmistrzem lub prezydentem miasta. Porozumienie to określa w szczególności:
- liczbę bezrobotnych, którzy w okresie objętym porozumieniem zostaną skierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych;
- liczbę stanowisk i godzin wykonywania prac społecznie użytecznych;
- rodzaj i miejsce wykonywania prac społecznie użytecznych wraz z oznaczeniem podmiotów, w których będą organizowane te prace, a w przypadku prac społecznie użytecznych wykonywanych na rzecz opiekunów osób niepełnosprawnych – zakres codziennych obowiązków domowych wykonywanych w ramach tych prac, obejmujących w szczególności prace o charakterze pomocniczym, z wyłączeniem prac związanych z bezpośrednią opieką nad osobą niepełnosprawną, w szczególności pielęgnacją tych osób, zabiegami higienicznymi i podawaniem leków;
- kwoty i źródła finansowania świadczeń z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych;
- terminy refundowania przez starostę z Funduszu Pracy świadczeń z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych wypłaconych bezrobotnym;
- sposób przekazywania między stronami informacji o przebiegu realizacji prac społecznie użytecznych;
- sposób kontroli i zakres monitorowania prac społecznie użytecznych;
- inne dane niestanowiące danych osobowych.
W jakim wymiarze organizuje się prace społecznie użyteczne?
Prace społecznie użyteczne mogą być wykonywane w wymiarze nieprzekraczającym 10 godzin tygodniowo przez okres nie dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym.
Świadczenie przysługujące bezrobotnemu
Bezrobotnemu przysługuje świadczenie w wysokości nie niższej niż wysokość minimalnej stawki godzinowej ogłaszanej na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę za każdą godzinę wykonywania prac społecznie użytecznych (sprawdź aktualne wskaźniki).
Świadczenie nie przysługuje za okres niewykonywania prac społecznie użytecznych, w tym za okres udokumentowanej niezdolności do pracy.
Dlaczego warto zorganizować prace społecznie użyteczne?
Powiatowy urząd pracy refunduje gminie ze środków Funduszu Pracy do 60% minimalnej kwoty świadczenia przysługującego bezrobotnemu, a w przypadku osób skierowanych do wykonywania prac społecznie użytecznych na rzecz opiekunów osób niepełnosprawnych - do 100% minimalnej kwoty świadczenia przysługującego osobie uprawnionej.
Świadczenie może być też w całości finansowane z budżetu gminy.
Przydatne informacje
Należy pamiętać także o zapewnieniu osobom bezrobotnym bez prawa do zasiłku bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz przestrzegania przepisów prawa pracy dotyczących wykonywania prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.
Jesteś osobą bezrobotną? Informacje dotyczące skierowania na prace społecznie użyteczne znajdziesz TUTAJ.
Podstawa prawna:
Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia (art. 142)
Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Znajdź swój urząd pracy
Wpisz lub wybierz co najmniej jedno kryterium z formularza poniżej. Aplikacja automatycznie podpowie Ci, jakie urzędy pracy znajdują się w wybranej przez Ciebie lokalizacji.