Zwolnienia grupowe
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2020-07-27
W ostatnim czasie, w związku pogorszeniem się sytuacji na rynku pracy wywołanym przez COVID-19, wzrosła liczba zwolnień grupowych. Warto wiedzieć, kiedy pracodawca może przeprowadzić zwolnienie grupowe oraz jakie prawa ma pracownik.
Zwolnienia grupowe wiążą się z szeregiem formalności, jakie musi spełnić pracodawca przez redukcją zatrudnienia. Dla zwalnianych pracowników oznacza to prawo do odpraw pieniężnych z tytułu rozwiązania stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych.
Kiedy mówimy o zwolnieniu grupowym?
Zwolnień grupowych może dokonać pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Aby można było mówić o zwolnieniu grupowym, redukcja zatrudnienia powinna nastąpić w okresie nieprzekraczającym 30 dni, a zwolnienia powinny obejmować:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, ale mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Znaczenie ma tutaj liczba zatrudnionych pracowników w momencie wypowiadania umowy o pracę. Do stanu zatrudnienia nie wlicza się pracowników tymczasowych oraz osób świadczących pracę w ramach umów innych niż umowy o pracę.
Kryteria doboru pracowników do zwolnień
Odpowiedzialność za redukcję etatów ponosi pracodawca, a nie pracownik. Pracodawca powinien mieć na uwadze w szczególności zasadę niedyskryminacji pracowników.
Pracodawca, typując osoby do zwolnienia, nie może kierować się dowolnością. Powinien zastosować obiektywne, sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia i wziąć przy tym pod uwagę wszystkich pracowników. Kryteriami, którymi powinien kierować się pracodawca, mogą być, np. rodzaj kwalifikacji, wykształcenie czy staż pracy.
Negocjacje z przedstawicielami związków zawodowych
Pracodawca, decydujący się na redukcję zatrudnienia, ma obowiązek powiadomić o tym zakładową organizację związkową, działającą na terenie jego zakładu pracy. Pisemne powiadomienie musi zawierać informacje o:
- przyczynach zwolnienia grupowego,
- liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą,
- grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia,
- okresie, w ciągu którego nastąpi takie zwolnienie,
- kryteriach doboru pracowników,
- kolejności dokonywania zwolnień,
- propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem, a jeżeli obejmują one świadczenia pieniężne, pracodawca jest obowiązany dodatkowo przedstawić sposób ustalania ich wysokości.
Porozumienie dotyczące zwolnień grupowych powinno zostać zawarte między pracodawcą a związkami zawodowymi w terminie nie dłuższym niż 20 dni od dnia złożenia przez pracodawcę zawiadomienia do związków.
Odprawa pieniężna
Osobom objętym zwolnieniami grupowymi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekroczyć kwoty 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Rozwiązania w czasie epidemii
Na okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, wprowadzono nowe rozwiązania dotyczące odpraw dla pracowników. Wysokość odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego wypłacanego przez pracodawcę w związku z rozwiązaniem umowy o pracę (jeżeli przepisy przewidują obowiązek wypłacenia świadczenia) nie może przekroczyć 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku wypowiedzenia albo rozwiązania umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.
Szczegółowych informacji na temat przepisów prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r., poz.192)
https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/146465/zw%20grupowe.pdf
Zobacz podobne artykuły:
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę? O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!
Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.
Rynek pracy na co dzień
-
Rewolucja AI a rynek pracy
06.03.2024 -
O depresji w Dniu Walki z Depresją
23.02.2024