Powrót

Zwolnienia grupowe

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2020-07-27

W ostatnim czasie, w związku pogorszeniem się sytuacji na rynku pracy wywołanym przez COVID-19, wzrosła liczba zwolnień grupowych. Warto wiedzieć, kiedy pracodawca może przeprowadzić zwolnienie grupowe oraz jakie prawa ma pracownik.

Zwolnienia grupowe wiążą się z szeregiem formalności, jakie musi spełnić pracodawca przez redukcją zatrudnienia. Dla zwalnianych pracowników oznacza to prawo do odpraw pieniężnych z tytułu rozwiązania stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych.

 

Kiedy mówimy o zwolnieniu grupowym?

Zwolnień grupowych może dokonać pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Aby można było mówić o zwolnieniu grupowym,  redukcja zatrudnienia powinna nastąpić w okresie nieprzekraczającym 30 dni, a zwolnienia powinny obejmować:

  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
  • 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, ale mniej niż 300 pracowników,
  • 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.

Znaczenie ma tutaj liczba zatrudnionych pracowników w momencie wypowiadania umowy o pracę. Do stanu zatrudnienia nie wlicza się pracowników tymczasowych oraz osób świadczących pracę w ramach umów innych niż umowy o pracę.

 

Kryteria doboru pracowników do zwolnień

Odpowiedzialność za redukcję etatów ponosi pracodawca, a nie pracownik. Pracodawca powinien mieć na uwadze w szczególności zasadę niedyskryminacji pracowników.

Pracodawca, typując osoby do zwolnienia, nie może kierować się dowolnością. Powinien zastosować obiektywne, sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia i wziąć przy tym pod uwagę wszystkich pracowników. Kryteriami, którymi powinien kierować się pracodawca, mogą być, np. rodzaj kwalifikacji, wykształcenie czy staż pracy.

 

Negocjacje z przedstawicielami związków zawodowych

Pracodawca, decydujący się na redukcję zatrudnienia, ma obowiązek powiadomić o tym zakładową organizację związkową, działającą na terenie jego zakładu pracy. Pisemne powiadomienie  musi zawierać informacje o:

  • przyczynach zwolnienia grupowego,
  • liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą,
  • grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia,
  • okresie, w ciągu którego nastąpi takie zwolnienie,
  • kryteriach doboru pracowników,
  • kolejności dokonywania zwolnień,
  • propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem, a jeżeli obejmują one świadczenia pieniężne, pracodawca jest obowiązany dodatkowo przedstawić sposób ustalania ich wysokości.

Porozumienie dotyczące zwolnień grupowych powinno zostać zawarte między pracodawcą a związkami zawodowymi w terminie nie dłuższym niż 20 dni od dnia złożenia przez pracodawcę zawiadomienia do związków.

 

Odprawa pieniężna

Osobom objętym zwolnieniami grupowymi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:

  • jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
  • dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
  • trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekroczyć kwoty 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

 

Rozwiązania w czasie epidemii

Na okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, wprowadzono nowe rozwiązania dotyczące odpraw dla pracowników. Wysokość odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego wypłacanego przez pracodawcę w związku z rozwiązaniem umowy o pracę (jeżeli przepisy przewidują obowiązek wypłacenia świadczenia) nie może przekroczyć 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku wypowiedzenia albo rozwiązania umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.

 

Szczegółowych informacji na temat przepisów prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.

 

Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r., poz.192)

https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/146465/zw%20grupowe.pdf

 


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec
    Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.

  • Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze
    Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.

  • Zadaniowy czas pracy - zasady
    Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.

  • Równe traktowanie w zatrudnieniu
    Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.

  • Przerwy w pracy
    Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.

  • Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę?
    O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!

  • Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia
    Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.

  • Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
    Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.

  • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy