Zezwolenie jednolite. Jak wygląda zmiana decyzji po nowelizacji przepisów o zatrudnianiu cudzoziemców?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-02-24
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (tzw. zezwolenie jednolite) pozawala na legalizację pobytu i pracy w ramach jednej procedury. Jest ono wydawane na okres do 3 lat. Co jeśli w ciągu tego czasu zmienią się warunki pracy, a nawet pracodawca? Nowelizacja przepisów, która weszła w życie 29 stycznia 2022 roku, wprowadziła, wydaje się korzystne, zapisy w kwestii zmiany decyzji, wydanej do zezwolenia jednolitego.
Cudzoziemiec, który otrzymał kartę pobytu, zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, może wykonywać pracę na zasadach określonych w tym zezwoleniu. Najważniejsze z nich dotyczą podmiotu powierzającego pracę (pracodawcy), stanowiska pracy, rodzaju umowy, wymiaru czasu pracy i wynagrodzenia za pracę. I wszystko byłoby proste, gdyby cudzoziemiec świadczył pracę przez cały okres ważności karty pobytu na warunkach wpisanych w zezwoleniu. Jednak, jak pokazuje życie i praktyka w ciągu 3 lat może się wiele zmienić w kwestii zatrudnienia. W przypadku modyfikacji warunków pracy zaczynają się schody. Bo niemal każda zmiana wymaga albo złożenia wniosku o zmianę decyzji, albo złożenia nowego wniosku o zezwolenie jednolite. Wyjątkiem jest np. zastąpienie umowy cywilnoprawnej, która została wskazana w zezwoleniu, umową o pracę. Zmiana ta (podobnie jak inne wymienione w art. 119 ustawy o cudzoziemcach) nie wymaga zawiadomienia wojewody ani zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Czytaj także: Zezwolenie na pracę – zmiany w przepisach
Najważniejsze różnice pomiędzy zmianą zezwolenia a wydaniem nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę dotyczą kosztów i formalności związanych z tymi procedurami. I tak, zmiana zezwolenia to koszt o połowę niższy (220 zł) niż wydania nowego (440 zł). To także nieco mniej formalności. Ważna uwaga. W przypadku zmiany decyzji: zmianie nie podlega okres ważności zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (art. 120 ust. 3 ustawy o cudzoziemcach).
Zmiana decyzji - co znowelizowano?
Oprócz szeregu zmian wprowadzonych w zasadach zatrudniania cudzoziemców ustawa nowelizująca wprowadza również istotne modyfikacje w trybie zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. W stanie prawnym sprzed 29 stycznia 2022 r. zmiana tego zezwolenia mogła obejmować jedynie zmianę pracodawcy użytkownika lub zmianę warunków wykonywania pracy określonych w zezwoleniu na podstawie art. 118 ust. 1 pkt 2 – 5 ustawy o cudzoziemcach. Obecnie zakresem dopuszczalnej w tym trybie zmiany objęta została również zmiana podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, jak również to, że cudzoziemiec uzyska zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę określone odrębnymi przepisami.
Po znowelizowaniu ustawy o cudzoziemcach, artykuł 120, który dotyczy zmiany zezwolenia jednolitego, uzyskał brzmienie:
„1. Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być w każdym czasie, na wniosek cudzoziemca, zmienione przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli cudzoziemiec zamierza wykonywać pracę:
1) u innego podmiotu powierzającego wykonywanie pracy lub w warunkach zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, lub
2) u innego pracodawcy użytkownika, lub
3) na innych warunkach niż określone w art. 118 ust. 1 pkt 2–5”.
Warunki określone w art. 118 ust. 1 pkt 2–5 to: 2) stanowisko, na jakim cudzoziemiec ma wykonywać pracę; 3) najniższe wynagrodzenie, które może otrzymywać cudzoziemiec na danym stanowisku; 4) wymiar czasu pracy; 5) rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę.
Warto dodać, że zapis „Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być w każdym czasie” dotyczy okresu, w którym zezwolenie na pobyt i pracę jest ważne i nie zostało uchylone.
Zmiana pracodawcy
O ile zapisy dotyczące pracy u innego pracodawcy użytkownika, lub na innych warunkach niż określone w art. 118 ust. 1 pkt 2–5 ustawy o cudzoziemcach były w ustawie od dawna, to nowością jest zapis o pracy u innego podmiotu powierzającego wykonywanie pracy lub w warunkach zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.
W przypadku zmiany podmiotu powierzającego wykonywanie pracy (pracodawcy) cudzoziemiec powinien pamiętać o obowiązku, który na nim spoczywa. Chodzi tu o poinformowanie wojewody o zakończeniu pracy u pracodawcy, na którego wydana była karta pobytu. Cudzoziemiec ma na to 15 dni roboczych. Obowiązek ten wynika z art. 121 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, który stanowi:
„Cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę zawiadamia pisemnie wojewodę, który udzielił tego zezwolenia, w terminie 15 dni roboczych, o utracie pracy u któregokolwiek z podmiotów powierzających wykonywanie pracy, wymienionych w zezwoleniu”.
O skutkach niewywiązania się z tego obowiązku czytamy w znowelizowanym (nowym) ust. 4 art. 120. Wynika z niego, że wojewoda odmawia zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jeżeli m.in. cudzoziemiec nie powiadomił wojewody o utracie pracy w terminie 15 dni roboczych.
Czytaj także: Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy – najważniejsze zmiany w przepisach
W tym miejscu warto przytoczyć kolejny nowy przepis w ustawie o cudzoziemcach. Chodzi o art. 121 ust. 3. Czytamy w nim, że obowiązek zawiadomienia, o którym mowa wyżej, uważa się za spełniony, jeżeli cudzoziemiec w terminie 15 dni roboczych złożył wniosek o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku zmiany pracodawcy, cudzoziemiec, który przebywa i pracuje w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, chcąc zmienić decyzję powinien zrobić jedną z dwóch rzeczy. Obie obejmują okres 15 dni roboczych od dnia zakończenia pracy u pracodawcy, który figuruje w decyzji wydanej do zezwolenia. W tym czasie cudzoziemiec powinien poinformować wojewodę lub złożyć wniosek o zmianę decyzji. Może też poinformować wojewodę o zakończeniu pracy i złożyć wniosek o nowe zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, ale to jest już inna procedura.
Jeżeli cudzoziemiec w terminie 15 dni roboczych od zakończenia pracy nie poinformuje wojewody o zakończeniu pracy ani nie złoży wniosku o zmianę decyzji, nie będzie już mógł w późniejszym terminie złożyć wniosku o zmianę decyzji. Nawet jeśli jego karta pobytu nie została uchylona.
W warunkach zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę
Kolejną nowością jest wpisanie do katalogu przypadków, które umożliwiają zmianę zezwolenia sytuacji zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Chodzi o przypadek, gdy cudzoziemiec, który w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy i pracę uzyskał zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, określone odrębnymi przepisami, np. w czasie ważności karty pobytu ukończył szkołę policealną, rozpoczął lub ukończył studia stacjonarne w Polsce, może również złożyć wniosek o zmianę decyzji i tym samym zmienić dotychczasowe zezwolenie na takie, w którym będzie adnotacja o zwolnieniu z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.
Informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Urząd do Spraw Cudzoziemców.
Zobacz podobne artykuły:

Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy – co powinien wiedzieć pracodawca? W związku z przepisami specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy możliwe jest powierzenie pracy obywatelowi Ukrainy na postawie powiadomienia, które należy złożyć elektronicznie przez praca.gov.pl. Podpowiadamy, na co powinien zwrócić uwagę pracodawca, wypełniający formularz powiadomienia.

Zezwolenie na pracę a obowiązek informacyjny Zezwolenie na pracę, uzyskiwane w urzędzie wojewódzkim, jest jednym z dokumentów legalizujących pracę cudzoziemca na terenie Polski. Kiedy i w jakich okolicznościach pracodawca, który je otrzymał, powinien poinformować pisemnie wojewodę? Odpowiadamy.

Cudzoziemcy - zezwolenie na pracę. Kiedy nie jest wymagany nowy dokument? Zezwolenie na pracę legalizuje pracę cudzoziemca z kraju trzeciego, którego dokument pobytowy uprawnia do wykonywania pracy w Polsce. Wydaje się je na wniosek pracodawcy dla wskazanego w nim cudzoziemca. W zezwoleniu określa się warunki zatrudnienia. Czy każda ich zmiana wymaga uzyskania nowego zezwolenia na pracę? Odpowiadamy.

Podstawowy obowiązek pracodawcy, który chce zatrudnić cudzoziemca Jeżeli chodzi o zatrudnianie cudzoziemców, podstawowa zasada brzmi: legalna praca to legalny pobyt plus zezwolenie na pracę. O ile cudzoziemiec może być zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, pobyt zawsze musi mieć legalny. Brak ważnego dokumentu pobytowego w każdej sytuacji wiąże się z nielegalnym zatrudnieniem. Dlatego tak ważne, z punktu widzenia pracodawcy, jest sprawdzenie legalnego pobytu cudzoziemca (jego dokumentu pobytowego), który ma rozpocząć pracę.

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi – co warto wiedzieć? Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi jest uproszczoną procedurą zatrudniania cudzoziemców z wybranych krajów. Uproszczoną w stosunku do zezwolenia na pracę. Nazywana jest także procedurą oświadczeniową. Obecnie, po wykluczeniu Rosji (w związku z konfliktem zbrojnym na Ukrainie), pracodawcy w Polsce mogą zatrudniać w tym trybie obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy.

Cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (cz. 2) Co do zasady, cudzoziemcy z państw spoza UE, EOG i Szwajcarii, którzy chcą legalnie pracować w Polsce, muszą mieć zezwolenie na pracę. Od tej zasady są jednak liczne wyjątki, wymienione w ustawie i rozporządzeniu. Których cudzoziemców obejmuje zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę?

Wymiar czasu pracy na oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy określa zasady, na których pracodawca może powierzyć wykonywanie pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia, zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy. Jedną z nich jest deklarowany wymiar czasu pracy. Jak rozumieć ten zapis ustawy?

Nielegalne powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi Zatrudnienie cudzoziemca, zwłaszcza z kraju trzeciego, wymaga spełnienia określonych warunków. W przeciwnym razie może dojść do nielegalnego powierzenia pracy. Co na ten temat czytamy w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy?
Raporty i wywiady
-
Krew jest bezcennym darem [WYWIAD]
03.03.2023 -
6 wywiadów Zielonej Linii w pigułce
30.12.2022