Zatrudnienie młodocianego w czasie wakacji
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-05-11
Wakacje to dla młodzieży czas wypoczynku. Są jednak tacy, którzy w tym okresie decydują się na podjęcie pracy. Chcą podreperować swój budżet oraz zdobyć zawodowe doświadczenie. Przepisy Kodeksu pracy umożliwiają zatrudnienie osoby młodocianej, jednak są pewne warunki. Jakie? Odpowiadamy.
Aby wyjaśnić zasady, które obowiązują pracodawcę, chcącego zatrudnić osobę małoletnią na okres ferii (pot. wakacji), należy zacząć od przedstawienia dwóch podstawowych pojęć. Pierwsze z nich dotyczy młodocianego. Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 190 § 1): „Młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat”.
Co do zasady, zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15. roku życia (Kodeks pracy (art. 190 § 2).
Czytaj także: Nieprzestrzeganie praw pracownika - gdzie szukać pomocy?
Drugie pojęcie dotyczy zatrudnienia, które według ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oznacza wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą.
Oznacza to, że gdy mówimy o zatrudnieniu młodocianego, mamy na myśli pracę na podstawie umowy o pracę, którą określają przepisy Kodeksu pracy. Nie oznacza to, że nie ma możliwości podpisania umowy cywilnoprawnej z młodocianym. Jednak przepisy dotyczące takich umów (np. umowy o dzieło, umowy zlecenia) zawarte są w Kodeksie cywilnym. W tym artykule skupimy się na umowie o pracę, czyli zatrudnieniu małoletniego. W szczególności, zatrudnieniu w czasie ferii.
Warunki zatrudnienia małoletniego
Polskie prawo umożliwia zatrudnienie osoby niepełnoletniej (młodocianej) tylko wtedy, gdy ukończyła ona 15. rok życia, aż do momentu 18. urodzin.
Warunkiem zatrudnienia młodocianych jest:
- ukończenie przez nich co najmniej ośmioletniej szkoły podstawowej (dla osób uczących się w gimnazjum przed reformą edukacji: ukończenie przez nich co najmniej gimnazjum),
- otrzymanie i okazanie świadectw lekarskich, stwierdzających, że praca, którą będą wykonywać, nie zagraża ich zdrowiu.
Zgodnie z art. 200(1) Kodeksu pracy, młodociany może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac. Chodzi o prace, które nie powodują zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego, a także nie utrudniają młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego.
Wykaz prac lekkich określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza medycyny pracy. Wykaz ten wymaga także zatwierdzenia przez właściwego inspektora pracy. Powinien on zostać ujęty przez pracodawcę w regulaminie pracy, a jeśli pracodawca nie ma obowiązku wydania regulaminu, to wykaz ten ustala w osobnym dokumencie.
Czytaj także: Dokumentacja pracownicza – jak długo należy ją przechowywać?
Co więcej, wykaz lekkich prac nie może zawierać prac wzbronionych młodocianym, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 204 Kodeksu pracy (wykaz prac wzbronionych ustala w drodze rozporządzenia Rada Ministrów).
Ponadto, pracodawca jest obowiązany zapoznać młodocianego z wykazem lekkich prac przed dopuszczeniem go do pracy.
Wymiar czasu pracy
Wymiar czasu pracy młodocianego w okresie ferii różni się od wymiaru czasu pracy w pozostałym okresie. Zgodnie z artykułem 200(2) § 3: „Wymiar czasu pracy młodocianego w okresie ferii szkolnych nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Dobowy wymiar czasu pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może jednak przekraczać 6 godzin.”
Wymiar ten obowiązuje także w przypadku, gdy młodociany jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. W związku z tym, przed nawiązaniem stosunku pracy pracodawca ma obowiązek uzyskania od młodocianego oświadczenia o zatrudnieniu albo o niepozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy.
Warto dodać, że zgodnie z przepisami (art. 203 § 1 Kodeksu pracy), młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.
Więcej informacji nt. zatrudnienia osoby niepełnoletniej można znaleźć w poradniku serwisu dokariery.pl.
Do pobrania poradnik pt. '"Jak zatrudnić osobę niepełnoletnią?".
Szczegółowych informacji na temat zatrudniania młodocianych udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:

Rynek pracy w 2025 r. w opinii ekspertów Przewidywanie przyszłości jest bardzo trudne. Zwłaszcza w tak dynamicznych czasach, gdzie sytuacja geopolityczna zmienia się z dnia na dzień. Zmiany te odbijają się również na rynku pracy. Firmy zmuszone są do podejmowania kroków, dostosowujących ich działanie do otaczającej rzeczywistości. Jaki będzie dla rynku pracy 2025 r.? Oto opinie ekspertów Great Place To Work.

Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.

Okres wypowiedzenia. Czy wlicza się do stażu pracy? Czy można go skrócić? Wypowiadając umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony należy pamiętać, że po złożeniu wypowiedzenia obowiązuje jeszcze okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Czy wlicza się on do stażu pracy? Czy przepisy przewidują możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia? Odpowiadamy.

Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.

Problemy rekrutacyjne branży IT Na jakie trudności w rekrutacji pracowników natrafiają firmy z branży nowych technologii? Jakich kompetencji zdaniem pracodawców szczególnie brakuje na rynku pracy IT? Którzy kandydaci mogli liczyć na najwięcej ofert w ubiegłym roku? Przedstawiamy najważniejsze wnioski płynące z raportu „Niedobór talentów 2025”.

Problemy z rekrutacją, czyli o niedoborze talentów Znalezienie odpowiednich kandydatów do pracy okazuje się sporym wyzwaniem. Problem z zatrudnieniem kompetentnych pracowników zgłasza ponad połowa polskich pracodawców. Jak to wygląda w liczbach? W których branżach najtrudniej znaleźć pracowników? Przedstawiamy wyniki raportu „Niedobór talentów 2025”.

Dofinansowanie stanowiska pracy dla spółdzielni socjalnej Spółdzielnia socjalna to przedsiębiorstwo, które realizuje założenia biznesowe, ale przede wszystkim wspiera i aktywizuje osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, tj. m.in. osoby bezrobotne i niepełnosprawne. Spółdzielnia socjalna, planująca zatrudnienie pracownika, ma możliwość uzyskania dofinansowania na ten cel z urzędu pracy. Jakie warunki musi spełniać? Podpowiadamy.

Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.