Praca a służba w Wojskach Obrony Terytorialnej
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-04-18
W ostatnim czasie coraz większą popularnością cieszą się Wojska Obrony Terytorialnej. Z danych WOT wynika, że prawie 57% terytorialsów to osoby czynne zawodowo, 19% jest jeszcze w trakcie studiów, a dla pozostałych służba w WOT stanowi jedyne źródło dochodu. Sprawdziliśmy, jakie obowiązki względem pracodawców mają terytorialsi oraz na jakie przywileje mogą liczyć, aby połączenie pracy ze służbą w wojsku było możliwe.
Terytorialsi pozostają w pełnej dyspozycyjności i gotowości do stawiennictwa. Służbę terytorialną pełnią dyspozycyjnie poza jednostką wojskową, pozostając w gotowości do stawienia się do służby pełnionej rotacyjnie w terminie i miejscu wskazanym przez dowódcę jednostki wojskowej.
Szkolenia terytorialsów odbywają się zazwyczaj w weekendy, tak by zminimalizować niedogodności związane z nieobecnością pracownika - żołnierza WOT w pracy. Pracodawców obowiązują szczególnie ograniczenia w zakresie dotyczącym pracowników odbywających terytorialną służbę wojskową (TSW). Ustawodawca przewidział również szereg przywilejów względem terytorialsów, będących jednocześnie pracownikami.
Prawa i obowiązki terytorialsa – pracownika
Żołnierz WOT zobowiązany jest powiadomić swojego pracodawcę o dniach, w których będzie pełnił służbę wojskową, a także o zmianach tych terminów (za wyjątkiem trybu natychmiastowego stawiennictwa).
Żołnierz pełniący terytorialną służbę wojskową może zostać skierowany przez dowódcę jednostki wojskowej do odbycia kursów (również kursów podoficerskich i oficerskich) oraz specjalistycznych szkoleń. W czasie ich trwania, żołnierzowi przysługuje zwolnienie z pracy oraz wynagrodzenie od pracodawcy.
Obowiązki pracodawcy wobec pracownika pełniącego TSW
- Ochrona stosunku pracy
W okresie od dnia doręczenia pracownikowi karty powołania do terytorialnej służby wojskowej, a przed jej zakończeniem – pracodawca nie może zwolnić ani rozwiązać z pracownikiem umowy o pracę. Pracodawca może rozwiązać stosunek pracy jedynie w drodze postępowania dyscyplinarnego, w którym wykaże winę pracownika, a także w razie upadłości lub likwidacji zakładu pracy.
- Urlopy i dni wolne od pracy dla pracownika – żołnierza WOT
W momencie powołania do terytorialnej służby wojskowej, ochotnik odbywa szkolenie, które może być realizowane w formie szkolenia ciągłego. Pracodawca udziela wówczas pracownikowi urlopu bezpłatnego na okres trwania szkolenia z zachowaniem wszystkich uprawnień, które wynikają ze stosunku pracy z wyjątkiem wynagrodzenia. Okres udzielonego urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, w tym także urlop.
- Odprawa dla pracownika - terytorialsa
Każdy pracownik, powołany do TSW otrzymuje (jednorazowo – przy powołaniu) od pracodawcy odprawę w wysokości 2-tygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.
Przyjmuje się, że odprawa w wysokości 2-tygodniowego wynagrodzenia powinna wynosić połowę miesięcznej płacy pracownika - terytorialsa, tzn. wynagrodzenia, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia oblicza się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia za okres 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia powołania. W przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.
Prawa pracodawcy wobec pracownika pełniącego TSW
Każdy z pracodawców ma możliwość zapoznania się z wykazem dni szkoleniowych swojego pracownika. Jest on sporządzany do 30 dni przed upływem roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym pełniona będzie TSW.
W przypadku wezwania pracownika do pełnienia służby w trybie natychmiastowego stawiennictwa, Komendant WKU musi niezwłocznie zawiadomić o tym fakcie pracodawcę żołnierza. Pracodawca nie ma obowiązku wypłacania żołnierzowi wynagrodzenia za dni, w których pełnił służbę w trybie natychmiastowego stawiennictwa. Na ten czas pracodawca udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego.
Świadczenia pieniężne na rzecz pracodawcy, zatrudniającego pracownika - terytorialsa
Pracodawca może ubiegać się o zwrot wydatków (rekompensatę) z tytułu zatrudnienia nowego pracownika na zastępstwo terytorialsa lub powierzenia tego zastępstwa innemu pracownikowi, który jest zatrudniany u tego pracodawcy.
Kwota świadczenia za każdy dzień pełnienia przez żołnierza TSW terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie nie może być wyższa od 1/21 dwu i półkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obowiązującego w okresie poprzedzającym termin powołania do terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, którego wysokość ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.
Świadczenie pieniężne dla pracodawcy nie obejmuje wynagrodzenia wypłacanego zastępującemu pracownikowi.
Dodatkowo pracodawca może ubiegać się również o zwrot kosztów odprawy wypłacanej jednorazowo terytorialsowi będącemu żołnierzem rezerwy w momencie powołania do pełnienia TSW.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Zobacz podobne artykuły:
Czy wizyta w WCR w czasie godzin pracy to powód do usprawiedliwionej nieobecności w miejscu zatrudnienia? Czy pracownik, który został wezwany do stawienia się w Wojskowym Centrum Rekrutacji w czasie pracy ma usprawiedliwioną nieobecność? Czy pracodawca ma obowiązek wypłacić mu za ten czas wynagrodzenie? Odpowiadamy.
Dzień Sapera W tym zawodzie nie ma miejsca na błędy, można pomylić się tylko raz. Chociaż, wtajemniczeni twierdzą, że saper myli się trzy razy. Gdy wybiera zawód, gdy się żeni, no i ten ostatni...
