Czym jest wypowiedzenie zmieniające?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-02-01
Pracodawca, który chce dalej zatrudniać pracownika, ale na innych warunkach niż określone w umowie o pracę, może skorzystać z przewidzianej w art. 42 Kodeksu pracy formy wypowiedzenia warunków pracy i płacy, zwanej wypowiedzeniem zmieniającym.
Wypowiedzenie zmieniające polega na jednoczesnym wypowiedzeniu pracownikowi dotychczasowych warunków pracy i płacy oraz zaproponowaniu mu nowych warunków. Konieczność wręczenia wypowiedzenia zmieniającego zachodzi wyłącznie w przypadku istotnej zmiany wynikających z umowy warunków pracy i płacy, np. zajmowanego stanowiska, wysokości wynagrodzenia, wymiaru etatu czy miejsca wykonywania pracy.
Jakich warunków nie można zmienić?
Poprzez wypowiedzenie zmieniające nie można dokonać zmiany rodzaju umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę na czas określony.
Forma wypowiedzenia zmieniającego
Oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu warunków pracy i płacy powinno nastąpić na piśmie oraz zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy w ciągu 21 dni. Jeżeli wypowiedzenie zmieniające dotyczy umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, to pracodawca jest ponadto zobowiązany podać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie oraz zawiadomić o zamiarze wręczenia wypowiedzenia zmieniającego reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową.
Czytaj także: Błędy w świadectwie pracy – co zrobić?
Komu nie można wręczyć wypowiedzenia zmieniającego?
W przypadku wszystkich pracowników, którym nie można wręczyć wypowiedzenia definitywnego (np. w czasie urlopu, w trakcie zwolnienia lekarskiego, pracownicy w ciąży) nie jest również dopuszczalne wręczenie wypowiedzenia zmieniającego.
Ochroną tą objęci są również pracownicy, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Przepisy dopuszczają jednak możliwość wręczenia wypowiedzenia zmieniającego pracownikom objętym ochroną przedemerytalną, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:
- wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy;
- stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
Wyjątek
Przepisy dopuszczają możliwość wręczenia wypowiedzenia zmieniającego w przypadku zwolnień grupowych, np. pracownicy w ciąży, pracownikowi w okresie urlopu macierzyńskiego bądź urlopu rodzicielskiego, a także pracownikom objętym ochroną przedemerytalną. Pracownikom takim będzie jednak przysługiwał dodatek wyrównawczy, jeżeli wypowiedzenie zmieniające, które otrzymali spowodowałoby obniżenie ich wynagrodzenia. Dodatek ten przysługiwać będzie do końca okresu, w którym korzystaliby ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy.
Czytaj także: Zmiana minimalnego wynagrodzenia a aneks do umowy
Skutki wypowiedzenia zmieniającego
W przypadku odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki.
Pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy w ciągu 21 dni. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
Należy przy tym podkreślić, że połowę okresu wypowiedzenia, do którego pracownik może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków pracy lub płacy wyznacza moment przypadający w połowie okresu liczonego od dnia złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu zmieniającym do dnia upływu okresu wypowiedzenia, który zgodnie z art. 30 § 2(1) Kodeksu pracy przypada odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.
Pracownik, który otrzymał wypowiedzenie zmieniające ma prawo odwołać się do sądu pracy, niezależnie od tego czy przyjął zaproponowane warunki, czy też je odrzucił.
Odprawa ekonomiczna
Pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników i rozwiązują stosunek pracy z przyczyny niedotyczącej pracownika zobowiązani są wypłacić takiemu pracownikowi tak zwaną odprawę ekonomiczną.
Jeżeli taki pracodawca wręczy pracownikowi wypowiedzenie zmieniające z przyczyn leżących po stornie pracodawcy, a pracownik je odrzuci wskutek czego dojdzie do rozwiązania umowy, to z mocy prawa obowiązek wypłaty odprawy ekonomicznej nie powstanie. Pracownik może jednak w takiej sytuacji wystąpić do sądu pracy z roszczeniem o wypłatę odprawy.
Szczegółowych informacji w zakresie prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z
przyczyn niedotyczących pracowników.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Upał a praca. Co czytamy w przepisach? „Uff - jak gorąco!”. Wysokie temperatury w okresie letnim mogą być bardzo uciążliwe dla pracowników, zwłaszcza tych pracujących na zewnątrz. Dlatego przepisy prawa pracy (BHP) nakładają na pracodawców pewne obowiązki, które mają poprawić komfort pracy w czasie upałów. Jakie? O co powinni zadbać pracodawcy, gdy słupek rtęci przekracza dopuszczalne normy bezpieczeństwa i higieny pracy?
Termin wypłaty wynagrodzenia za pracę – w trakcie zatrudnienia i po zakończonej umowie Wynagrodzenie za pracę (w ramach stosunku pracy) jest świadczeniem podlegającym szczególnej ochronie. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownik nie może się go zrzec, a pracodawca jest zobowiązany do zatrudnienia za wynagrodzeniem. Kiedy powinna być wypłacana pensja? Co z terminem wypłaty, gdy kończy się umowa? Odpowiadamy.
Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.
Okres wypowiedzenia. Czy wlicza się do stażu pracy? Czy można go skrócić? Wypowiadając umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony należy pamiętać, że po złożeniu wypowiedzenia obowiązuje jeszcze okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Czy wlicza się on do stażu pracy? Czy przepisy przewidują możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia? Odpowiadamy.
Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.
Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.
Czym jest plan urlopów? Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, a więc osoby świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Aby czas wolny wszystkich zatrudnionych nadmiernie nie zaburzał funkcjonowania zakładu pracy, potrzebny jest plan. Już pod koniec jednego lub na początku kolejnego roku określa się w nim kto i kiedy skorzysta z przysługującego mu urlopu. Co warto wiedzieć o planie urlopowym?
Uzupełniający urlop macierzyński, czyli uprawnienia pracowników, którzy są rodzicami wcześniaków W Kodeksie pracy pojawił się nowy przepis, który zacznie obowiązywać od 19 marca 2025 r. Dzięki niemu rodzice hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. W jakim wymiarze? Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy.
