Zleceniobiorca czy pracownik - Rynek pracy w prawie

Definicję pracownika określa art. 2 Kodeksu pracy. Stanowi on, że pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Zatem ustawa ta nie odnosi się do osoby będącej zleceniobiorcą.

Jakim przepisom podlega zleceniobiorca?

Zleceniobiorca podlega przepisom Kodeksu cywilnego, dlatego nie może on korzystać z przywilejów i świadczeń pracowniczych, jakie gwarantuje pracownikom Kodeks pracy. Chodzi tu głównie o okresy wypowiedzenia, zależne od stażu pracy oraz wynagrodzenia chorobowe, dodatki za pracę w nocy i w godzinach nadliczbowych.

Wykonywanie obowiązków na podstawie umowy zlecenia nie gwarantuje również prawa do płatnego urlopu. Strony umowy zlecenia mogą jednak zawrzeć w dokumencie postanowienia zbliżone do zapisów prawa pracy. Dlatego korzystanie z płatnej przerwy w pracy jest możliwe jedynie w przypadku, gdy zleceniobiorca wynegocjuje to w trakcie ustalania warunków umowy.

Umowa zlecenia nie wlicza się do stażu pracy i nie zapewnia ciągłości zatrudnienia (także w okresie ciąży). Obie strony mogą w każdej chwili zrezygnować ze współpracy, o ile kwestia okresu wypowiedzenia nie została uregulowana w umowie.

Znamiona umowy o pracę

Istnieją przypadki, kiedy pracodawcy starają się zastępować umowę o pracę umową zlecenia. Powinni oni jednak pamiętać o tym, że Kodeks pracy jasno określa warunki zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Zgodnie z ustawą, aby mógł zaistnieć stosunek pracy, powinny wystąpić następujące przesłanki:

• pracownik wykonuje określony rodzaj pracy na rzecz pracodawcy,
• praca wykonywana jest pod kierownictwem pracodawcy,
• czynności pracownicze muszą być wykonywane w wyznaczonym przez pracodawcę czasie i miejscu,
• za pracę należy się pracownikowi wynagrodzenie.

Jeśli powyższe warunki występują łącznie, jest to zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Przy zachowaniu tych warunków, nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową zlecenia czy umową o dzieło.

W sytuacji, gdy zleceniobiorca uważa, że charakter wykonywanych przez niego czynności odpowiada umowie o pracę, powinien złożyć pozew o ustalenie istnienia stosunku pracy do sądu pracy.

Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (art. 2, art. 22).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (art. 734-751).

http://adwokatwasilewski.pl/kiedy-umowa-zlecenia-moze-byc-uznana-za-umowe-o-prace/