Повернутися

Praca studenta a składki do ZUS

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2025-08-06

Studenci to szczególna grupa pracowników na polskim rynku pracy. W zależności od tego, jaką umowę podpiszą, pracodawca lub inny podmiot powierzający pracę mają obowiązek lub są z niego zwolnieni odprowadzania składek do ZUS. Jak wyglądają poszczególne zależności? Odpowiadamy.

W Polsce umowa o dzieło nie zobowiązuje do opłacania składek i to bez względu na to, czy jest się studentem, czy nie. Jest natomiast pewne „ale”. Gdy student realizuje umowę o dzieło na rzecz przedsiębiorcy, u którego jest zatrudniony na umowę o pracę, bądź podpisze umowę o dzieło z innym podmiotem niż własny pracodawca - ale wykonuje ją na rzecz swojego pracodawcy - to pracodawca będzie musiał opłacić od umowy o dzieło wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (łącznie ze składkami od wynagrodzenia pracowniczego).

Optymalnym rozwiązaniem wydaje się w takiej sytuacji umowa zlecenia.

Za studenta, który nie ukończył 26 lat nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Taka forma umowy to optymalne rozwiązanie dla obu stron, czyli zleceniodawcy i studenta. Żadna ze stron nie jest obciążona obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne, przy spełnieniu warunku, że zatrudniony ma status studenta przez cały okres umowy zlecenia – informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik ZUS województwa opolskiego.

 

Kiedy student nie skorzysta ze zwolnienia na zleceniu?

Ze zwolnienia w opłacaniu składek nie skorzysta student, który podpisze umowę zlecenia z własnym pracodawcą (czyli tam gdzie ma już umowę o pracę). W takiej sytuacji umowa zlecenia traktowana jest tak samo jak umowa o pracę. Analogiczna sytuacja jest wtedy, gdy student podpisze umowę zlecenia z innym podmiotem niż własny pracodawca i wykonuje ją na rzecz swojego pracodawcy. Wtedy pracodawca powinien opłacić od umowy zlecenia wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (podstawę oskładkowania stanowi suma wynagrodzenia z umowy o pracę oraz umowy zlecenia).

 

Umowa zlecenia – ubezpieczenie chorobowe

Jak się ma umowa zlecenia do ubezpieczenia chorobowego? Przy tym rodzaju umowy ubezpieczenie to jest dobrowolne. Student może samodzielnie zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego w ZUS za pośrednictwem zleceniodawcy. Wtedy ma gwarancję, że czas na zwolnieniu lekarskim będzie płatny.

„Darmowa” umowa zlecenia ze studentem kończy się, gdy student skończy 26 lat. Po przekroczeniu tego progu, umowa zlecenia z taką osobą jest obłożona obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, czyli emerytalnym, rentowym, wypadkowym i składką zdrowotną. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne – wyjaśnia Sebastian Szczurek.

Dla przedsiębiorców kluczowym elementem jest posiadanie przez zatrudnionego statusu studenta. To okres od momentu immatrykulacji, czyli przyjęcia w poczet studentów i trwa do dnia złożenia egzaminu dyplomowego bądź skreślenia z listy studentów. Tylko wtedy jest furtka do tego, żeby za taką osobę nie opłacać składek w ZUS. Na zwolnienie z opłacania składek nie ma wpływu obywatelstwo oraz narodowość. Studenci - cudzoziemcy, którzy nie skończyli 26. roku życia, również będą zwolnieni z opłacania składek od umowy zlecenia.

Warto pamiętać, że studentami nie są uczestnicy studiów doktoranckich oraz uczestnicy studiów podyplomowych, nawet jeśli mają mniej niż 26 lat.

 

Jak jest z umową o pracę studenta?

Umowa o pracę ze studentem to obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe). W tym przypadku nie ma znaczenia wiek zatrudnionego. Tak samo jest ze składką na ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorca ma obowiązek w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych w ZUS.

Z umowy o pracę student ma ewidentne korzyści. Jego konto emerytalne w ZUS jest zasilane składkami, a to generuje kapitał, z którego będzie wyliczana emerytura. Dodatkowo zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych przy zdarzeniach losowych to pewność, że ZUS będzie wypłacał zasiłek chorobowy, macierzyński bądź opiekuńczy. Ponadto umowa o pracę to bonus w postaci prawa do urlopu oraz wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

 

Czy pracodawca odprowadza składki? Można to sprawdzić

Każdy kto chce sprawdzić, czy pracodawca opłaca składki na ubezpieczenia społeczne, może to zrobić na kilka sposobów:

  • osobiście w placówce ZUS-u, po weryfikacji tożsamości,
  • pisemnie na gotowym formularzu ZUS ZZU, dostępnym w każdej sali obsługi klientów i na stronie internetowej www.zus.pl. Wówczas odpowiedź ZUS wyśle listem na wskazany w formularzu adres,
  • przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE)/eZUS. Po zalogowaniu się do portalu, w profilu ubezpieczonego, w zakładce „Ubezpieczenia i płatnicy” można sprawdzić, czy pracodawca zgłosił nas do ubezpieczeń,
  • korzystając z wideorozmowy z pracownikiem ZUS, czyli e-wizyty.

 

Szczegółowych informacji w tym zakresie udzielają pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

 

 

Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii.

 

Źródło:

ZUS województwa opolskiego.

 


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • Rynek pracy - czego nie zastąpi AI
    Zmiany, które wywołuje na rynku pracy sztuczna inteligencja (AI) budzą zarówno nadzieje, jak i obawy. Które umiejętności pracowników wydają się obecnie nie do zastąpienia przez nowoczesne rozwiązania? Czy powinniśmy bać się sztucznej inteligencji, że „zabierze” nam pracę? Jak pozostać konkurencyjnym na rynku pracy? Oto co twierdzą polscy przedsiębiorcy i ekspert zajmujący się problematyką AI.

  • Oczekiwania młodych pracowników w różnych regionach Polski
    Nie od dziś wiadomo, że polski rynek pracy różni się pod względem regionów kraju. W niektórych zarabia się więcej, w innych mniej. Różne są koszty życia i stopa bezrobocia. Jak pod względem regionów Polski kształtują się oczekiwania młodych pracowników, z pokolenia Z? Odpowiedź przynosi badanie Work War Z.

  • Motywacja, mikro-zmiany i rozwój zespołu
    W świecie krótkich deadline’ów, rosnących oczekiwań i nieustannych zmian, motywacja pracowników staje się jednym z kluczowych czynników sukcesu każdej organizacji. Ale czy da się ją zbudować w sposób trwały, bez ciągłego sięgania po zewnętrzne motywatory, jak premie, benefity czy akcje integracyjne? Coraz więcej badań i doświadczeń z obszaru HR pokazuje, że skuteczna motywacja to nie wielkie hasła, ale mikro-zmiany, codzienna uważność lidera i psychologia, która działa w rytmie pracy zespołu.

  • Co napędza rekrutację, a co powoduje redukcję etatów?
    Dlaczego firmy chcą zatrudniać pracowników? Co skłania przedsiębiorstwa do redukcji etatów? Jakie są przyczyny braku zmian w zatrudnieniu? Na te pytania stara się odpowiedzieć opublikowana niedawno analiza przygotowana przez ManpowerGroup.

  • Co wpływa na zaangażowanie w pracę pracowników z pokolenia Z
    Czego od pracodawcy oczekują młodzi pracownicy? Co wpływa na ich zaangażowanie i satysfakcję z pracy? Oto ciekawe wnioski płynące z badania „Work War Z”. Zachęcamy do lektury.

  • Przygotowanie do rozmowy rekrutacyjnej – klucz do sukcesu zawodowego
    Rozmowa kwalifikacyjna to jeden z najważniejszych etapów procesu rekrutacyjnego. Właściwe przygotowanie może znacząco zwiększyć szanse na pozytywny rezultat i uzyskanie pracy. Proces ten warto potraktować strategicznie, dzieląc go na kilka etapów.

  • O sygnalistach, czyli kim jest whistleblower?
    Sygnalista to dość tajemnicze określenie osoby, która działa w celu eksponowania nieprawidłowości w różnych sferach życia, w tym pracy. Jakie są genezy tego zjawiska i najgłośniejsze przypadki tego typu działań na świecie?

  • Co działa, a co nie. Co zrobić, jak się nie chce?
    Zmotywowanie się do działania wbrew niechęci to jedno z najczęstszych wyzwań we współczesnym świecie. Wydawałoby się, że skoro coś „trzeba zrobić”, to wystarczy wola. Ale właśnie w tym miejscu psychologia rozkłada sytuację na czynniki pierwsze i pokazuje: człowiek nie działa jak maszyna. To, że coś „powinno być zrobione”, nie oznacza jeszcze, że pojawi się energia, koncentracja czy zaangażowanie. A więc – co działa, a co nie?

  • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy