Strajk, czyli środek ostateczny
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-08-17
Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć m.in. warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych. Gdy rokowania i mediacje nie przyniosą rezultatu w postaci rozwiązania sporu, pracownicy mogą podjąć decyzję o strajku. Co o tej formie protestu „mówią” przepisy i co myślą o niej Polacy? Zapraszamy do lektury.
Przepisy dotyczące strajku są zawarte w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Czytamy w niej (art. 17 ust. 1), m.in., że strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników od wykonywania pracy w celu rozwiązania sporu dotyczącego interesów wskazanych w art. 1, czyli: „Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych.”
Czytaj także: Obowiązki pracodawcy w czasie upałów
W ustawie jest również zapis (art. 17 ust. 2), że strajk jest środkiem ostatecznym i nie może być ogłoszony bez uprzedniego wyczerpania możliwości rozwiązania sporu.
Przepisy zawarte w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych stanowią również, że udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami ustawy nie stanowi naruszenia obowiązków pracowniczych oraz, że w okresie strajku zorganizowanego zgodnie z przepisami ustawy pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia. Okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.
Polacy o strajku
Strajki, jako formy protestu, odegrały bardzo ważną rolę w naszej najnowszej historii. W czasach PRL-u stanowiły ważny oręż w walce z systemem totalitarnym. Często były punktem zwrotnym i zaczynały masowe protesty. Co obecnie o strajku myślą Polacy?
Badanie przeprowadzone przez serwis InterviewMe wykazało, że 78% Polaków popiera strajki jako formę protestu w pracy. Jednocześnie 61% badanych wierzy w to, że strajki mogą być skuteczne.
Wśród powodów do ewentualnego podjęcia strajku, Polacy wskazują najczęściej: zbyt niskie zarobki (64% wskazań), złe traktowanie pracowników (64% wskazań), złe warunki pracy (58% wskazań) oraz polityka firmy (27% wskazań).
Niskie zarobki lub złe traktowanie pracowników jako impuls do strajku wydają się całkowicie zrozumiałe. Oba te powody pchają również ludzi do zmiany pracy. Pracodawcy powinni zdawać sobie sprawę, że dbając o dobro pracowników, dbają także o interes firmy. Zapewnienie zatrudnionym bezpieczeństwa zarówno finansowego, jak i psychicznego jest obowiązkiem pracodawcy — komentuje Wojciech Martyński, ekspert kariery w InterviewMe.
Czytaj także: Monitoring w pracy
Z badania wynika również, że 75% społeczeństwa nie obawia się strajkować, a 78% w pełni popiera grupy zawodowe, które zdecydowały się walczyć o swoje prawa lub lepsze warunki pracy. Polacy popierają przede wszystkim protesty: ratowników medycznych (55%), górników (53%), pielęgniarek (52%), nauczycieli (41%) i lekarzy (40%).
Mimo panującej opinii o tym, że w naszym kraju społeczeństwo obywatelskie jest mało aktywne, w sferze deklaracji polscy pracownicy są gotowi do protestów, jeśli pracodawcy nie będą zapewniać im godnych zarobków oraz odpowiednich warunków pracy — podsumowuje Marta Rojewska, autorka raportu.
Szczegółowe wyniki badania „Czy strajk to dobry pomysł?” można znaleźć tutaj.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
InterviewMe.
Zobacz podobne artykuły:
Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie? Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.
Dokumentacja pracownicza a zlikwidowany zakład pracy Dokumenty potwierdzające zatrudnienie i okresy składkowe są bardzo ważne. Nie zawsze jednak o nich pamiętamy lub nawet zdarza nam się je zgubić. Co w sytuacji, gdy zakład pracy, w którym kiedyś pracowaliśmy został zlikwidowany, a my nie mamy świadectwa pracy lub zaświadczenia o okresach odprowadzanych składek. Gdzie szukać pomocy? Odpowiadamy.
Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego? Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Zadaniowy czas pracy - zasady Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
