Paszport i inne dokumenty cudzoziemca przebywającego w Polsce
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-05-20
Cudzoziemiec, który przebywa w Polsce powinien mieć ważny dokument uprawniający go do tego. Ponadto ma obowiązek posiadać ważny dokument podróży. Jeżeli dodatkowo chce pracować w RP, musi mieć dokument, który uprawnia go do pracy, chyba że jest z tego obowiązku zwolniony, np. jako absolwent szkoły ponadpodstawowej w Polsce.
Jeżeli chodzi o pobyt i pracę cudzoziemców, najprościej sytuacja wygląda, gdy chodzi o obcokrajowca z jednego z krajów UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii. Obywatele wyżej wymienionych państw mogą przebywać w RP bez dokumentów pobytowych (wiz, kart pobytu) i traktowani są na polskim rynku pracy jak Polacy. Jedyne obowiązki jakie mają, to zgłoszenie (w urzędzie wojewódzkim) pobytu na terytorium Polski (jeśli ten pobyt przekracza 3 miesiące) i posiadanie ważnego dokumentu podróży (nie musi to być paszport, wystarczy dokument (odpowiednik polskiego dowodu osobistego), z którym cudzoziemiec może poruszać się po wyżej wymienionych krajach).
Cudzoziemcy z krajów trzecich
Kwestia pobytu i pracy wygląda inaczej, gdy mówimy o cudzoziemcach z krajów trzecich. Oni, żeby legalnie przebywać w Polsce muszą mieć dokument pobytowy, czyli wizę, zezwolenie na pobyt czasowy (kartę pobytu) lub korzystać z ruchu bezwizowego (jeżeli są obywatelami jednego z krajów objętych taką możliwością).
Czytaj także: Zatrudnienie cudzoziemca – podstawowe informacje
Ponadto, podobnie jak cudzoziemcy z UE/EOG/Szwajcarii, powinni mieć ważny dokument podróży (najczęściej paszport). Obowiązek ten wynika z art. 288 ustawy o cudzoziemcach, w którym czytamy:
„Cudzoziemiec w okresie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży oraz dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są wymagane.”
Warto dodać, że zgodnie z art. 289 ustawy o cudzoziemcach:
„1. Kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą w celu ustalenia stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących warunków wjazdu cudzoziemców na to terytorium i pobytu na nim organy Straży Granicznej i Policji.
2. Szef Urzędu i wojewoda mogą prowadzić kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie niezbędnym do prowadzenia przez te organy postępowań w sprawach cudzoziemców.”
Szef Urzędu, o którym mowa w ww. przepisie to Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Czytaj także: Różnica między zezwoleniem na pobyt stały a zezwoleniem na pobyt rezydenta długoterminowego UE
Jeżeli cudzoziemiec z kraju trzeciego zamierza podjąć pracę w Polsce, pracodawca, na wstępie, powinien zażądać od niego dokumentu pobytowego, który uprawnia go do pracy. Do zatrudnienia w RP nie uprawniają np. wizy wydane: w celu turystycznym (cel wydania 01) oraz w celu korzystania z ochrony czasowej (cel wydania 20). Kopię tego dokumentu lub dokumentów należy przechowywać przez cały okres zatrudnienia. Czytamy o tym w ustawie o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
„Art. 2. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany żądać od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 3. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany do przechowywania przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca kopii dokumentu, o którym mowa w art. 2.”
Szczegółowych informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19 524.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zobacz podobne artykuły:
Zezwolenie na pracę - powierzenie pracy o innym charakterze W zezwoleniu na pracę określa się m.in. stanowisko lub rodzaj pracy wykonywanej przez cudzoziemca. Powierzenie cudzoziemcowi pracy na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu uważa się za nielegalne. Jednak nie zawsze. Przepisy umożliwiają bowiem wykonywanie pracy o innym charakterze lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę. W jakich okolicznościach? Odpowiadamy.
Zezwolenie na pobyt czasowy dla absolwentów polskich uczelni Cudzoziemcy, absolwenci polskich uczelni, którzy po zakończeniu nauki planują szukać pracy lub rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej w Polsce mogą w związku z tym ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy. Co warto o nim wiedzieć? Na jaki okres jest udzielane takie zezwolenie? Odpowiadamy.
Nielegalne zatrudnienie lub nielegalna inna praca zarobkowa Pojęcie nielegalnej pracy najczęściej kojarzy się z zatrudnianiem cudzoziemców. Dotyczy ono jednak wszystkich pracowników. Co dokładnie oznacza? Odpowiadamy.
Zezwolenie jednolite - zmiana warunków pracy Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (tzw. zezwolenie jednolite) legalizuje zarówno pobyt, jak i pracę cudzoziemca w Polsce. Jakie warunki zatrudnienia wskazuje się w decyzji wydanej do takiego zezwolenia? Które z nich można zmienić bez dodatkowych formalności, a które wymagają zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę? Odpowiadamy.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi - wpis i decyzja Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi legalizuje pracę obcokrajowców z Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy w Polsce. Gdzie się je uzyskuje? Czy wydawane jest w formie decyzji? Odpowiadamy.
Cudzoziemiec a zgubiony paszport z ważną wizą. Co należy zrobić? Wiza uprawnia cudzoziemca do przekroczenia granicy i pobytu w Polsce. Ma ona formę naklejki, którą umieszcza się w dokumencie podróży (najczęściej paszporcie). Zdarza się, że cudzoziemiec gubi paszport i tym samym wizę, która zapewnia mu legalny pobyt. Co wtedy? Gdzie cudzoziemiec powinien szukać pomocy? Odpowiadamy.
Zezwolenie jednolite a zmiana pracodawcy Zezwolenie jednolite, czyli zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, łączy w sobie dokumenty legalizujące pobyt i pracę. Cudzoziemiec, który je posiada może być zatrudniony na warunkach zapisanych w decyzji wojewody. O czym powinien pamiętać obcokrajowiec posiadający zezwolenie jednolite? Odpowiadamy.
Jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Instrukcja krok po kroku Pracodawca, który planuje zatrudnienie obywatela Ukrainy powinien wiedzieć, że do podpisania umowy nie wystarczy jedynie potwierdzenie obywatelstwa ukraińskiego. Przede wszystkim należy upewnić się, że cudzoziemiec ma tytuł do legalnego pobytu w Polsce. Od czego zacząć? Jak legalnie powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy? Wyjaśniamy.
