Co się kryje pod pojęciem "inna praca zarobkowa"?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-02-15
Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadza rozróżnienie między „zatrudnieniem” a „inną pracą zarobkową”. Na czym polega różnica i co się kryje pod pojęciem „inna praca zarobkowa”? Odpowiadamy.
W definicji zawartej w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przeczytamy, że zatrudnienie oznacza wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą.
W związku z tym, w przypadku zatrudnienia mamy do czynienia z:
- umowami zawartymi na mocy Kodeksu pracy (np. stosunek pracy na podstawie umowy o pracę),
- nawiązania stosunku służbowego w służbach mundurowych (np. Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Więziennej, Służbie Celnej) lub w administracji publicznej (np. powołanie, mianowanie),
- wykonywaniem pracy na mocy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą, na podstawie umowy o pracę nakładczą.
Inna praca zarobkowa
Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zawiera również definicję „innej pracy zarobkowej”. Czytamy w niej, że inna praca zarobkowa oznacza wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo wykonywanie pracy w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych.
Czytaj także: Stosunek pracy a umowy cywilnoprawne
Przepisy dotyczące umowy o pomocy przy zbiorach zawarte są w rozdziale 7a (Umowa o pomocy przy zbiorach) ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Jeżeli chodzi o umowy cywilnoprawne, regulują je przepisy Kodeksu cywilnego. Jak czytamy w wyjaśnieniach Departamentu Rynku Pracy, w definicji zawartej w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy katalog umów jest katalogiem otwartym i zawiera przykłady umów cywilnoprawnych. Tak więc, np. umowa o współpracy handlowej, chociaż nie wymieniona w tym przepisie ustawy, jest również umową cywilnoprawną, która zawiera się w katalogu wymienionym w definicji „innej pracy zarobkowej”.
Podpisanie takiej umowy uniemożliwia zatem posiadanie statusu osoby bezrobotnej.
Warto zwrócić uwagę, że umowa uaktywniająca, o której mowa w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, nie wlicza się do katalogu ujętego w definicji „inna praca zarobkowa”. Jak czytamy w wyjaśnieniach DRP:
„W ustawie o promocji zatrudnienia ustawodawca odrębnie posługuje się pojęciem „inna praca zarobkowa” oraz „umowa uaktywniająca”, co oznacza, że nie jest to pojęcie tożsame.”
Tak więc, np. osoba bezrobotna pobierająca zasiłek, która podejmie pracę na podstawie umowy uaktywniającej nie otrzyma dodatku aktywizacyjnego, który przysługuje w przypadku podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Czytaj także: Prawo do zasiłku dla bezrobotnych – na co zwrócić uwagę?
Ponadto, jak czytamy w wyjaśnieniach DRP:
„Do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych nie jest zaliczany okres pobierania zasiłku macierzyńskiego przypadający po okresie świadczenia usług na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.”
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą.
Zobacz podobne artykuły:
Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.
Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.
Czym jest plan urlopów? Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, a więc osoby świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Aby czas wolny wszystkich zatrudnionych nadmiernie nie zaburzał funkcjonowania zakładu pracy, potrzebny jest plan. Już pod koniec jednego lub na początku kolejnego roku określa się w nim kto i kiedy skorzysta z przysługującego mu urlopu. Co warto wiedzieć o planie urlopowym?
Uzupełniający urlop macierzyński, czyli uprawnienia pracowników, którzy są rodzicami wcześniaków W Kodeksie pracy pojawił się nowy przepis, który zacznie obowiązywać od 19 marca 2025 r. Dzięki niemu rodzice hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. W jakim wymiarze? Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy.
Okresy wpływające na wymiar urlopu Urlop wypoczynkowy jest jednym z uprawnień pracownika, czyli osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy i wykształcenia pracownika. Jakie okresy wpływają na ilość (20 czy 26) wolnych dni? Odpowiadamy.
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Czy można cofnąć zgodę? Porozumienie stron jest jedną z form rozwiązania umowy o pracę. Jak wskazuje nazwa, to najmniej konfliktowy sposób zakończenia stosunku pracy. Wymaga jednak aprobaty obu stron umowy, a więc pracodawcy i pracownika. Czy wyrażoną zgodę na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron można cofnąć? Odpowiadamy.
Urlop szkoleniowy, czyli sposób na pogodzenie pracy z nauką Raz uzyskane kwalifikacje zawodowe oraz zdobyte dzięki nim zatrudnienie nie zapewnią nam pracy do emerytury. W obecnych czasach musimy na bieżąco poszerzać swój zakres wiedzy, aby nie wypaść z rynku. Tylko jak pogodzić pracę z nauką? Rozwiązanie wskazuje Kodeks pracy.
Urlop na żądanie – wątpliwości Urlop na żądanie od samego początku sprawiał problemy z interpretacją przepisów zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Najczęściej kłopoty dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Niektórzy myślą, że to dodatkowe dni wolne, liczone poza limitem 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Inne nieporozumienie dotyczy sposobu udzielania urlopu na żądanie. Istnieje przekonanie, że wystarczy samo zgłoszenie chęci wzięcia takiego dnia wolnego do pracodawcy. Postaramy się rozwiać te wątpliwości.
