Praca na próbę – czy pracodawca może nie wypłacić wynagrodzenia?
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-11-18
Czy próbny nieodpłatny dzień pracy jest zgodny z przepisami? Jakie są możliwości weryfikacji potencjalnego pracownika przed nawiązaniem z nim dłuższej współpracy? Podpowiadamy.
Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których pracodawcy organizują dni próbne przed przyjęciem pracownika do pracy. Jeśli kandydat poradzi sobie z powierzonymi mu wstępnie zadaniami, wtedy jest szansa na dłuższą współpracę. Jak należy przeprowadzić taką weryfikację, aby była zgodna z przepisami prawa pracy?
Umowa o pracę na okres próbny
Jeśli pracodawca chce sprawdzić kwalifikacje pracownika przed podjęciem decyzji o dłuższej współpracy, powinien zawrzeć z nim umowę o pracę na czas próbny. Takie rozwiązanie jest również korzystne dla pracownika, który ma możliwość zapoznania się z warunkami pracy w danej firmie oraz sprawdzenia swoich umiejętności na oferowanym stanowisku.
Umowa o pracę na czas próbny powinna być zawarta na czas nieprzekraczający trzech miesięcy i mieć formę pisemną. Umowa zawiera przede wszystkim informacje o rodzaju pracy, miejscu jej wykonywania, wysokości wynagrodzenia, wymiarze czasu pracy i terminie jej rozpoczęcia.
Umowa o pracę na czas próbny może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron, a jej okres wypowiedzenia wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Czytaj także: Nieprzestrzeganie praw pracownika - gdzie szukać pomocy?
Nieodpłatna praca na próbę
Przepisy prawa pracy nie dopuszczają możliwość sprawdzenia kwalifikacji pracownika bez wcześniejszego zawarcia z nim umowy o pracę. Nieodpłatna praca na próbę narusza bowiem art. 22 § 1 Kodeksu pracy, który określa czym jest nawiązanie stosunku pracy:
„Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.”
Nieodpłatna praca na próbę narusza również przepis zawarty w art. 84, czyli brak możliwości zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia:
„Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.”
Dodatkowo pracodawca nie powinien dopuszczać do pracy osoby, która nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku oraz nie została przeszkolona w zakresie BHP.
Ważne! Pracodawca, który nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę przed dopuszczeniem go do pracy podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Czytaj także: Wynagrodzenie za pracę – wypłata
Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Zobacz podobne artykuły:
Urlop szkoleniowy, czyli sposób na pogodzenie pracy z nauką Raz uzyskane kwalifikacje zawodowe oraz zdobyte dzięki nim zatrudnienie nie zapewnią nam pracy do emerytury. W obecnych czasach musimy na bieżąco poszerzać swój zakres wiedzy, aby nie wypaść z rynku. Tylko jak pogodzić pracę z nauką? Rozwiązanie wskazuje Kodeks pracy.
Urlop na żądanie – wątpliwości Urlop na żądanie od samego początku sprawiał problemy z interpretacją przepisów zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Najczęściej kłopoty dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Niektórzy myślą, że to dodatkowe dni wolne, liczone poza limitem 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Inne nieporozumienie dotyczy sposobu udzielania urlopu na żądanie. Istnieje przekonanie, że wystarczy samo zgłoszenie chęci wzięcia takiego dnia wolnego do pracodawcy. Postaramy się rozwiać te wątpliwości.
Urlop wypoczynkowy a przedawnienie Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają wiele wątpliwości dotyczących przepisów o urlopie wypoczynkowym, zawartych w Kodeksie pracy. Kilka z nich, dotyczących przedawnienia urlopu rozwiewa Marta Piernikowska, specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Bydgoszczy. Zachęcamy do lektury części artykułu ekspertki.
Wypowiedzenie umowy pracownicy w ciąży Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy w ciąży? Zgodnie z przepisami, nie. Pracownica taka jest chroniona od pierwszego dnia ciąży. Są jednak sytuacje, w których może dojść do zakończenia pracy takiej pracownicy. Jakie to przypadki? Odpowiadamy.
Praca w godzinach nadliczbowych. Kto nie może jej wykonywać, a kto może jej odmówić? Praca w godzinach nadliczbowych jest możliwa w określonych przypadkach. Są jednak grupy pracowników, którym nie można jej powierzyć w ogóle. Kto się do nich zalicza? Są też grupy pracowników, którzy mogą odmówić pracy w godzinach nadliczbowych. Kto może nie wyrazić zgody na taką pracę? Odpowiadamy.
Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie? Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.
Dokumentacja pracownicza a zlikwidowany zakład pracy Dokumenty potwierdzające zatrudnienie i okresy składkowe są bardzo ważne. Nie zawsze jednak o nich pamiętamy lub nawet zdarza nam się je zgubić. Co w sytuacji, gdy zakład pracy, w którym kiedyś pracowaliśmy został zlikwidowany, a my nie mamy świadectwa pracy lub zaświadczenia o okresach odprowadzanych składek. Gdzie szukać pomocy? Odpowiadamy.
Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego? Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.