Paszport i inne dokumenty cudzoziemca przebywającego w Polsce
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-05-20
Cudzoziemiec, który przebywa w Polsce powinien mieć ważny dokument uprawniający go do tego. Ponadto ma obowiązek posiadać ważny dokument podróży. Jeżeli dodatkowo chce pracować w RP, musi mieć dokument, który uprawnia go do pracy, chyba że jest z tego obowiązku zwolniony, np. jako absolwent szkoły ponadpodstawowej w Polsce.
Jeżeli chodzi o pobyt i pracę cudzoziemców, najprościej sytuacja wygląda, gdy chodzi o obcokrajowca z jednego z krajów UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii. Obywatele wyżej wymienionych państw mogą przebywać w RP bez dokumentów pobytowych (wiz, kart pobytu) i traktowani są na polskim rynku pracy jak Polacy. Jedyne obowiązki jakie mają, to zgłoszenie (w urzędzie wojewódzkim) pobytu na terytorium Polski (jeśli ten pobyt przekracza 3 miesiące) i posiadanie ważnego dokumentu podróży (nie musi to być paszport, wystarczy dokument (odpowiednik polskiego dowodu osobistego), z którym cudzoziemiec może poruszać się po wyżej wymienionych krajach).
Cudzoziemcy z krajów trzecich
Kwestia pobytu i pracy wygląda inaczej, gdy mówimy o cudzoziemcach z krajów trzecich. Oni, żeby legalnie przebywać w Polsce muszą mieć dokument pobytowy, czyli wizę, zezwolenie na pobyt czasowy (kartę pobytu) lub korzystać z ruchu bezwizowego (jeżeli są obywatelami jednego z krajów objętych taką możliwością).
Czytaj także: Zatrudnienie cudzoziemca – podstawowe informacje
Ponadto, podobnie jak cudzoziemcy z UE/EOG/Szwajcarii, powinni mieć ważny dokument podróży (najczęściej paszport). Obowiązek ten wynika z art. 288 ustawy o cudzoziemcach, w którym czytamy:
„Cudzoziemiec w okresie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży oraz dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są wymagane.”
Warto dodać, że zgodnie z art. 289 ustawy o cudzoziemcach:
„1. Kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą w celu ustalenia stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących warunków wjazdu cudzoziemców na to terytorium i pobytu na nim organy Straży Granicznej i Policji.
2. Szef Urzędu i wojewoda mogą prowadzić kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie niezbędnym do prowadzenia przez te organy postępowań w sprawach cudzoziemców.”
Szef Urzędu, o którym mowa w ww. przepisie to Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Czytaj także: Różnica między zezwoleniem na pobyt stały a zezwoleniem na pobyt rezydenta długoterminowego UE
Jeżeli cudzoziemiec z kraju trzeciego zamierza podjąć pracę w Polsce, pracodawca, na wstępie, powinien zażądać od niego dokumentu pobytowego, który uprawnia go do pracy. Do zatrudnienia w RP nie uprawniają np. wizy wydane: w celu turystycznym (cel wydania 01) oraz w celu korzystania z ochrony czasowej (cel wydania 20). Kopię tego dokumentu lub dokumentów należy przechowywać przez cały okres zatrudnienia. Czytamy o tym w ustawie o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
„Art. 2. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany żądać od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 3. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany do przechowywania przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca kopii dokumentu, o którym mowa w art. 2.”
Szczegółowych informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19 524.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zobacz podobne artykuły:
Zatrudnianie cudzoziemców absolwentów polskich szkół policealnych Do legalnego zatrudnienia cudzoziemca, co do zasady, potrzebne są odpowiedni tytuł pobytowy oraz zezwolenie na pracę. Od tej zasady istnieją wyjątki. Są bowiem cudzoziemcy, którzy mogą wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę. Czy do tej grupy zaliczają się absolwenci szkół policealnych? Odpowiadamy.
Nieważny paszport cudzoziemca a legalna praca W ostatnim czasie pojawia się dużo pytań o to, czy cudzoziemiec, którego paszport utracił ważność może legalnie pracować w Polsce. Wątpliwości biorą się w dużej mierze stąd, że wielu obywateli Białorusi i Ukrainy ma problem z uzyskaniem nowego dokumentu podróży. Warto zatem przytoczyć stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy oraz informacje Straży Granicznej dotyczące cudzoziemców z nieważnym paszportem.
Zatrudnienie obywateli Ukrainy. Kiedy nowe powiadomienie Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy jest najprostszą formą legalizacji pracy cudzoziemców z krajów trzecich w RP. To opcja bezpłatna, umożliwiająca zatrudnienie i dopełnienie formalności później, w ciągu 7 dni od powierzenia pracy. Przepisy ustawy specjalnej o pomocy obywatelom Ukrainy przewidują okoliczności, które wpływają na konieczność wysłania kolejnego powiadomienia. Jakie to okoliczności? Odpowiadamy.
Cudzoziemcy w urzędzie pracy Czy każdy cudzoziemiec, który legalnie przebywa w Polsce może zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny? Na jakie wsparcie przewidziane w przepisach ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy może liczyć obcokrajowiec? Odpowiadamy.
Karta pobytu - przydatne informacje Karta pobytu jest dokumentem, który cudzoziemiec otrzymuje po uzyskaniu zezwolenia na pobyt. W okresie ważności potwierdza ona tożsamość cudzoziemca w Polsce oraz uprawnia wraz z ważnym paszportem do wielokrotnego przekraczania granicy Polski. Do czego jeszcze uprawnia karta pobytu? Co warto wiedzieć o tym dokumencie? Przedstawiamy garść przydatnych informacji.
Oczekiwanie na zezwolenie jednolite a utrata pracy Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (tzw. zezwolenie jednolite) umożliwia legalizację pobytu i pracy cudzoziemca w ramach jednej procedury. Co powinien zrobić cudzoziemiec, który w trakcie oczekiwania na wydanie decyzji w sprawie tego zezwolenia stracił pracę? Odpowiadamy.
Stwórz CV i zdobądź pracę marzeń Jednym z najważniejszych dokumentów potrzebnych w procesie rekrutacji jest CV. Dlatego warto przyłożyć się do jego stworzenia. Zielona Linia, która wspiera osoby poszukujące pracy, udostępniła narzędzie, ułatwiające przygotowanie profesjonalnego CV. Zachęcamy do skorzystania z naszego „Kreatora CV”!
Zezwolenie jednolite a ubezpieczenie zdrowotne Jednym z warunków ubiegania się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (tzw. zezwolenie jednolite) jest posiadanie przez cudzoziemca ubezpieczenia zdrowotnego lub potwierdzenia pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Kiedy należy przedstawić dokument potwierdzający ubezpieczenie? Jakie dokumenty je potwierdzają? Odpowiadamy.
