Dokumenty umożliwiające przekroczenie granicy - Rynek pracy w prawie

Na stronie Straży Granicznej czytamy, że wszyscy obywatele państw trzecich wjeżdżając na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinni posiadać ważny dokument podróży oraz ważną wizę lub kartę pobytu potwierdzające prawo do legalnego wjazdu i pobytu w Polsce.

Wyjątek od tej reguły stanowią cudzoziemcy z krajów objętych ruchem bezwizowym do państw strefy Schengen, w tym Polski. Oni mogą przekroczyć granicę na podstawie paszportu lub paszportu biometrycznego i przebywać w krajach strefy Schengen przez 90 dni w ciągu 180 dni.

Z listą krajów, których obywatele mogą podróżować do Polski bez wiz (w ramach ruchu bezwizowego) można zapoznać się tu: https://zielonalinia.gov.pl/-/ruch-bezwizowy-ktorych-krajow-dotyczy-

Czytaj także: Cudzoziemiec a zgubiony paszport z ważną wizą. Co należy zrobić?

W wyjątkowych sytuacjach, jak np. obecnie w związku z wojną na Ukrainie, cudzoziemcy mogą przekraczać polską granicę bez ważnego dokumentu pobytowego w ramach szczególnej ochrony czasowej.

Wiza

Wiza jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy (po spełnieniu dodatkowych kryteriów, m.in. określenia celu podróży, posiadania odpowiednich środków na okres pobytu i na powrót) i pobytu na terytorium Polski i innych krajów strefy Schengen (na określonych zasadach).

O polską wizę cudzoziemiec stara się w swoim kraju w polskim konsulacie. 

Istnieją dwa najpopularniejsze rodzaje wiz:

• Wiza Schengen (typ C) - dla osób, które zamierzają przebywać w Polsce lub w innych krajach strefy Schengen maksymalnie 90 dni w każdym okresie 180-dniowym.
• Wiza krajowa (typ D) – dla osób, które chcą zostać w Polsce dłużej niż 90 dni. Okres ważności tej wizy nie może jednak przekroczyć roku.

Posiadacz wizy krajowej typu D, wydanej przez polskiego konsula, jest uprawiony również do podróżowania po terytorium innych państw obszaru Schengen. Wynika to z Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach, zgodnie z którym cudzoziemcy posiadający ważną wizę długoterminową wydaną przez jedno z państw członkowskich mogą na podstawie tego dokumentu oraz ważnego dokumentu podróży swobodnie przemieszczać się po terytoriach innych państw członkowskich przez okres nieprzekraczający 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

Zezwolenie na pobyt czasowy, stały lub rezydenta długoterminowego UE

O zezwolenie na pobyt czasowy (wydawane na okres od 3 miesięcy do 3 lat) lub stały, lub rezydenta długoterminowego UE cudzoziemiec stara się w Polsce w urzędzie wojewódzkim (właściwym ze względu na miejsce pobytu), gdy chce przedłużyć swój pobyt lub osiedlić się w RP. Po uzyskaniu decyzji (zezwolenia na pobyt czasowy/stały/rezydenta długoterminowego UE), cudzoziemiec otrzymuje kartę pobytu, która poświadcza jego tożsamość i umożliwia mu przekraczanie granicy.

Ważne! Nie jest możliwe przekraczanie granicy jedynie na podstawie decyzji o udzieleniu zezwolenia na pobyt. Do tego konieczna jest karta pobytu, czyli plastikowy dokument ze zdjęciem cudzoziemca.

Czytaj także: Paszport i inne dokumenty cudzoziemca przebywającego w Polsce

Podobnie jak w przypadku wizy krajowej, również karta pobytu wydana przez polskiego wojewodę uprawnia cudzoziemca do podróżowania po innych krajach strefy Schengen i przebywania w nich przez 90 dni w ciągu 180 dni.

Stampila a przekraczanie granicy

Zgodnie z przepisami, jeżeli termin na złożenie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy lub stały, lub rezydenta długoterminowego UE został zachowany i wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie:

1) wojewoda umieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla potwierdzającego złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy;

2) pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy stanie się ostateczna.

Oznacza to, że pobyt cudzoziemca, ale tylko na terytorium Polski, jest legalny (po spełnieniu warunków dotyczących złożenia wniosku) od dnia jego złożenia do dnia, w którym wydana przez wojewodę decyzja stanie się ostateczna. Czy zatem na stampili można podróżować i przekraczać granice?

Stampila umożliwia wyjazd z terytorium RP przed zakończeniem postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy/stały/rezydenta długoterminowego UE. Nie uprawnia jednak cudzoziemca do ponownego wjazdu na terytorium RP ani podróżowania w ramach strefy Schegnen. W innym kraju tej strefy jest traktowana jedynie jako informacja o tym, że cudzoziemiec ubiega się w Polsce o zezwolenie na pobyt czasowy/stały/rezydenta długoterminowego UE.

Warto dodać, że pobyt w ramach tzw. pobytu krótkoterminowego (90 dni w każdym okresie 180 dni wstecz ) należy liczyć zawsze sumując wszystkie pobyty na wizach C, na paszporcie lub paszporcie biometrycznym w ruchu bezwizowym oraz na tzw. stampili wojewody.

Karta Polaka

Zgodnie z ustawą o Karcie Polaka, Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego.

Nie jest dokumentem pobytowym, na podstawie którego cudzoziemiec może przekraczać granicę i legalnie przebywać w Polsce. Wjazd i pobyt na terytorium RP możliwy jest wyłącznie na podstawie ważnego paszportu oraz ważnej wizy krótkoterminowej Schengen typu C, wizy pobytowej długoterminowej typu D lub karty pobytu.

Szczegółowych informacji na temat przekraczania granicy RP udzielają pracownicy Straży Granicznej.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka.

Straż Graniczna.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych.