Bezrobocie w Polsce. Raport z ostatniej dekady
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-10-06
Bezrobocie, zwłaszcza gdy osiąga wysoki poziom, jest negatywnym zjawiskiem społecznym. Niektórzy psychologowie stawiają je na równi z destrukcyjnym wpływem narkomanii. Nie ulega wątpliwości, że brak pracy, dla osoby która chce pracować, negatywnie wpływa na jej samopoczucie i bywa frustrujący. Na szczęście, patrząc na ostatnią dekadę i wskaźnik bezrobocia w Polsce możemy mówić o pozytywnych trendach i stabilizacji, zaburzonej nieco przez pandemię.
Istnieje opinia, że straty ponoszone w okresach wysokiego bezrobocia to największe udokumentowane marnotrawstwo we współczesnej gospodarce. Ponadto, wysokie bezrobocie ma bardzo negatywne skutki społeczne i niekorzystnie wpływa na psychikę osób bezrobotnych i ich rodzin.
Wśród pozytywnych aspektów bezrobocia wymienia się korzystny wpływ na konkurencyjność na rynku pracy oraz stymulację wzrostu poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych wśród osób poszukujących pracy.
Trudno jednoznacznie określić optymalną wartość poziomu bezrobocia dla poszczególnych krajów, ale zdaniem ekspertów 1) zarówno z punktu widzenia gospodarczego, jak i społecznego stopa bezrobocia nie powinna przekraczać w Polsce 7-8%.
Obserwując lata 2011-2021 w Polsce widać, że był to okres, w którym udało się osiągnąć cel zejścia stopy bezrobocia z ponad 12% do 6%. W międzyczasie były lata z zarówno z wyższym, jak i niższym poziomem bezrobocia. Który rok był pod tym względem najlepszy, a który najgorszy?
2011 – 2021
2011 rok zaczęliśmy ze stopą bezrobocia rejestrowanego na poziomie 12,4% (styczeń 2011). Oznaczało to prawie dwa miliony (1 962 900) bezrobotnych zarejestrowanych. Na przestrzeni 3 lat – między 2011 a 2014 rokiem – wskaźnik stopy bezrobocia wzrósł do ponad 13% i ponad dwóch milionów bezrobotnych. Najgorszy pod tym względem był czerwiec 2013 roku, w którym stopa bezrobocia wyniosła 13,7%, co oznaczało 2 191 800 bezrobotnych. Później było już tylko lepiej i stopa bezrobocia zaczęła spadać. Rok później (czerwiec 2014) wyniosła znowu 12,4% i stopniowo spadała. W latach 2014 (czerwiec) – 2020 (luty) następował systematyczny spadek stopy bezrobocia. Każdy kolejny miesiąc przynosił pozytywną zmianę. I tak, z 12,4% w czerwcu 2014 roku stopa bezrobocia spadła do 5,1% w lutym 2020 roku, co oznaczało około 859 tys. bezrobotnych zarejestrowanych.
Pandemia a stopa bezrobocia
Pomijając najważniejszą kwestię zdrowotną, czas pandemii był ogromnym wyzwaniem dla światowej ekonomii i gospodarek poszczególnych krajów. Na szczęście, patrząc na stopę bezrobocia w Polsce, od marca 2020 r. do lipca 2021 r. nie nastąpił drastyczny wzrost. W najgorszym momencie tego okresu (czerwcu i lipcu 2020 roku) stopa bezrobocia wyniosła 6,4% (1 065 200 bezrobotnych zarejestrowanych). Od tego czasu wartość ta stopniowo spadała, z niewielkim wzrostem w kwietniu, maju i czerwcu 2021 r., i w lipcu 2021 osiągnęła 6,0%, co oznacza 1 008 500 bezrobotnych zarejestrowanych.
Definicja pojęć
W tekście podano liczbę bezrobotnych (w latach 2011-2021) zarejestrowanych wyrównaną sezonowo oraz stopę bezrobocia rejestrowanego (w latach 2011-2021 (w %)) wyrównaną sezonowo.
Bezrobotni zarejestrowani: pod pojęciem bezrobotnego należy rozumieć osobę, która ukończyła 18 lat i nie osiągnęła wieku emerytalnego, jest osobą niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy (bądź jeśli jest to osoba niepełnosprawna—zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy), nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem szkół dla dorosłych (lub przystępującą do egzaminu eksternistycznego z zakresu programu nauczania tej szkoły oraz uczącą się w branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej, prowadzącej kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej) lub szkół wyższych w systemie studiów niestacjonarnych, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub czasowego) powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, z dodatkowymi włączeniami dotyczącymi źródeł dochodów, zapisanymi w ustawie.
Stopa bezrobocia rejestrowanego: jest to procentowy udział bezrobotnych zarejestrowanych do liczby cywilnej ludności aktywnej zawodowo, tj. bez pracowników jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego. Stopę bezrobocia podaje się z uwzględnieniem pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie (będących składową cywilnej ludności aktywnej zawodowo) wyszacowanych na podstawie wyników spisów.
1) Wiśniewski Z. 2012 Aktywna polityka rynku pracy, [w:] Metody i narzędzia badania efektywności aktywnej polityki rynku pracy, M. Maksim, Z. Wiśniewski (red.), Wydawnictwo Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa oraz Beata Madras-Kobus, Józef Rogowski „Analiza wyników badania stóp bezrobocia według wykształcenia w województwie podlaskim”.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Zobacz podobne artykuły:
Terminy wpływające na zasiłek dla bezrobotnych [INFOGRAFIKA] Jeśli planujesz rejestrację w urzędzie pracy i zastanawiasz się, czy zostanie Ci przyznany zasiłek dla bezrobotnych, zwrócić szczególną uwagę na poniższe terminy.
Indywidualny Plan Działania bezrobotnego [INFOGRAFIKA] Czym jest Indywidualny Plan Działania bezrobotnego lub poszukującego pracy i do czego służy? Sprawdź!
Odmowa podjęcia pracy a status osoby bezrobotnej Jednym z obowiązków osoby zarejestrowanej w urzędzie pracy jako bezrobotna jest przyjmowanie propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie. Co się kryje pod pojęciem odpowiedniej pracy i co się stanie, gdy bezrobotny nie przyjmie oferty takiego zatrudnienia? Odpowiadamy.
Pełnienie roli w zarządzie spółki a rejestracja w urzędzie pracy Pozostawanie w stosunku pracy, wykonywanie innej pracy zarobkowej lub prowadzenie działalności gospodarczej wykluczają rejestrację w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Pełnienie funkcji w zarządzie spółki nie wlicza się w żaden z tych przypadków. Czy zatem nabycie statusu osoby bezrobotnej w tej sytuacji będzie możliwe? Podpowiadamy.
Profil zaufany – najwyższy czas, aby go założyć Profil zaufany powstał po to, aby umożliwić załatwienie spraw urzędowych bez wychodzenia z domu. Dla przedsiębiorców, jak i osób prywatnych, które często kontaktują się z instytucjami publicznymi, profil zaufany to idealne narzędzie. W jaki sposób się go zakłada? Jak długo jest ważny? Podpowiadamy.
Student w urzędzie pracy Jednym z warunków uzyskania statusu osoby bezrobotnej jest oświadczenie o zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. Studia nie zawsze stanowią przeszkodę do podjęcia pracy, ale mogą stanowić przeszkodę w rejestracji w urzędzie pracy.
Trendy na rynku pracy Główny Urząd Statystyczny opublikował dokument „Raport 2021: Polska na drodze zrównoważonego rozwoju. Inkluzywny wzrost gospodarczy”, w którym przedstawione są m.in. trendy na rynku pracy. Czytamy w nim o aktywności zawodowej Polaków w latach 2015 – 2020, kobietach i osobach niepełnosprawnych na rynku pracy, wieku pracownika, jako czynniku wpływającym na zatrudnienie i innych kwestiach związanych ze zrównoważonym rozwojem. Przedstawiamy najważniejsze kwestie poruszone w Raporcie, dotyczące rynku pracy i zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią dokumentu.
Elektroniczna rejestracja w urzędzie pracy Aby zarejestrować się jako osoba bezrobotna wcale nie musisz stawiać się osobiście w powiatowym urzędzie pracy. Pełnej rejestracji możesz dokonać przez Internet. Pamiętaj jednak o wcześniejszym przygotowaniu dokumentacji dotyczącej m.in. Twojego wykształcenia, historii zawodowej oraz zaświadczeń, które zweryfikują status oraz ustalą ewentualne prawo do zasiłku.
