Zaległy urlop wypoczynkowy
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2020-05-29
Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika uzależniony jest od jego stażu pracy. Co w przypadku, kiedy pracownik nie wykorzystał przysługującego mu urlopu wypoczynkowego? Sprawdź jakie prawa Ci przysługują!
Zgodnie z art. 161 Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym dany pracownik nabył do niego prawo. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów ustalonym przez pracodawcę, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.
Komu przysługuje urlop wypoczynkowy
Pełnopłatny urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę w wymiarze odpowiadającym jego stażowi pracy:
- 20 dni - jeżeli staż pracy wynosi mniej niż 10 lat,
- 26 dni – w przypadku stażu pracy powyżej 10 lat.
W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieło stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, który nie przewiduje urlopu wypoczynkowego. W tym przypadku dni wolne ustalane są na mocy porozumienia pracodawcy i zleceniodawcy. Urlopy pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy oblicza się proporcjonalnie do wymiaru ich etatu.
Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego
Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Urlop zostaje udzielony pracownikowi na jego wniosek, po wyrażeniu zgody przez pracodawcę. Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. W takiej sytuacji pracodawca będzie obowiązany do pokrycia kosztów poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.
Niewykorzystany urlop wypoczynkowy
W myśl art. 168 Kodeksu pracy urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z planem urlopów, należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. W tym przypadku pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi mu udzielić urlopu do końca września następnego roku, w którym pracownik nabył prawo do urlopu.
Warto podkreślić, że nieudzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego może stanowić wykroczenie przeciwko prawom pracownika, podlegające karze grzywny. W kwestiach spornych dotyczących zaległego urlopu wypoczynkowego jednoznaczne rozstrzygnięcie może wydać Sąd Pracy.
Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop
Nie w każdym przypadku pracownik może otrzymać dodatkowe wynagrodzenie za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Nie ma bowiem możliwości zrezygnowania z przysługującego urlopu na rzecz ekwiwalentu pieniężnego. Pracownik może otrzymać ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop w dniu wygaśnięcia lub rozwiązania z nim umowy o pracę. Tak więc, gdy pracownik odchodzi z firmy i nie wykorzystał przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, to pracodawca ma obowiązek wypłacenia mu ekwiwalentu za te dni.
Art. 171 Kodeksu pracy mówi, że „Pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego w przypadku, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą”.
Informacji w zakresie przepisów kodeksu pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Kodeks pracy: DZIAŁ SIÓDMY. URLOPY PRACOWNICZE, rozdział I. Urlopy wypoczynkowe
https://www.pip.gov.pl/pl/porady-prawne/urlopy/16059,jakie-sa-zasady-wykorzystywania-przez-pracownikow-zaleglego-urlopu-wypoczynkowego-.html
Zobacz podobne artykuły:
Dni wolne od pracy i niedziele handlowe w 2025 r. Pracownicy mają prawo do urlopu w wymiarze 20 lub 26 dni. Aby dobrze i efektywnie zaplanować odpoczynek, warto skorzystać z kalendarza dni wolnych od pracy na 2025 r. Dzięki niemu można tak rozdysponować urlop, by częściej, niż tylko raz w roku, cieszyć się dłuższym wypoczynkiem. Warto też wiedzieć, w które niedziele 2025 r. będzie możliwość zrobienia zakupów. Przedstawiamy przydatne informacje i daty.
Urlop na żądanie – wątpliwości Urlop na żądanie od samego początku sprawiał problemy z interpretacją przepisów zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Najczęściej kłopoty dotyczą rozumienia wymiaru urlopu na żądanie. Niektórzy myślą, że to dodatkowe dni wolne, liczone poza limitem 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Inne nieporozumienie dotyczy sposobu udzielania urlopu na żądanie. Istnieje przekonanie, że wystarczy samo zgłoszenie chęci wzięcia takiego dnia wolnego do pracodawcy. Postaramy się rozwiać te wątpliwości.
Urlop wypoczynkowy a przedawnienie Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają wiele wątpliwości dotyczących przepisów o urlopie wypoczynkowym, zawartych w Kodeksie pracy. Kilka z nich, dotyczących przedawnienia urlopu rozwiewa Marta Piernikowska, specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Bydgoszczy. Zachęcamy do lektury części artykułu ekspertki.
Wypowiedzenie umowy pracownicy w ciąży Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownicy w ciąży? Zgodnie z przepisami, nie. Pracownica taka jest chroniona od pierwszego dnia ciąży. Są jednak sytuacje, w których może dojść do zakończenia pracy takiej pracownicy. Jakie to przypadki? Odpowiadamy.
Praca w godzinach nadliczbowych. Kto nie może jej wykonywać, a kto może jej odmówić? Praca w godzinach nadliczbowych jest możliwa w określonych przypadkach. Są jednak grupy pracowników, którym nie można jej powierzyć w ogóle. Kto się do nich zalicza? Są też grupy pracowników, którzy mogą odmówić pracy w godzinach nadliczbowych. Kto może nie wyrazić zgody na taką pracę? Odpowiadamy.
Czy pracodawca może powierzyć pracę w innym miejscu niż wskazane w umowie? Miejsce lub miejsca wykonywania pracy są wskazane w umowie o pracę. Czy pracodawca może powierzyć pracownikowi pracę w innej lokalizacji niż ta wskazana w umowie? Odpowiadamy.
Dokumentacja pracownicza a zlikwidowany zakład pracy Dokumenty potwierdzające zatrudnienie i okresy składkowe są bardzo ważne. Nie zawsze jednak o nich pamiętamy lub nawet zdarza nam się je zgubić. Co w sytuacji, gdy zakład pracy, w którym kiedyś pracowaliśmy został zlikwidowany, a my nie mamy świadectwa pracy lub zaświadczenia o okresach odprowadzanych składek. Gdzie szukać pomocy? Odpowiadamy.
Czy można podpisać umowę o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego? Zwolnienie lekarskie pracownika to szczególny czas, w którym np. pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Stanowi o tym art. 41 Kodeksu pracy. Co w sytuacji, gdy pracownik chce podpisać umowę o pracę w trakcie choroby? Czy ma do tego prawo? Odpowiadamy.
