Prowadzenie działalności gospodarczej i praca na etacie
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2021-09-24
Polskie prawo nie zabrania łączenia prowadzenia działalności gospodarczej i pracy na etacie. Są jednak określone warunki, jakich należy przestrzegać, aby nie narazić się na konflikt z pracodawcą, urzędem ochrony konkurencji i konsumentów czy urzędem skarbowym. Podpowiadamy, w jakich okolicznościach praca na etacie może być łączona z prowadzeniem własnej firmy.
Nie ma przeszkód prawnych do rozpoczęcia działalności gospodarczej będąc jednocześnie zatrudnionym lub odwrotnie. Należy jednak pamiętać o rozdzieleniu pracy wykonywanej w ramach własnej działalności i w ramach stosunku pracy. Dotyczy to szczególnie czasu, jaki należy poświęcić na obowiązki służbowe oraz wynikające z prowadzonej działalności gospodarczej.
Umowa lojalnościowa
Jeśli w umowie o pracę został zawarty zapis o zakazie konkurencji, to działalność gospodarcza rozpoczynana przez pracownika w żaden sposób nie może stanowić konkurencji dla pracy wykonywanej w ramach umowy o pracę. W innym razie pracownik może zostać zwolniony dyscyplinarnie lub obciążony karą finansową.
Podatek liniowy
Przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą może wybrać, w jaki sposób będzie opodatkowywał swój dochód. Możliwe formy opodatkowania to podatek dochodowy na zasadach ogólnych - skala podatkowa, podatek liniowy oraz zryczałtowane formy opodatkowania (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa).
Wybierając podatek liniowy, dochód będzie opodatkowany stałą stawką 19%, niezależnie od tego, czy dochód jest niski, czy wysoki.
Łączenie pracy na etacie z prowadzeniem działalności gospodarczej o pokrywającym się charakterze działań ogranicza możliwość opodatkowania przychodów z działalności podatkiem liniowym. Wynika to z zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które stanowią, że osiągnięcie jakiegokolwiek przychodu ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy powoduje utratę możliwości opodatkowania przychodów z działalności podatkiem liniowym.
Składki ZUS
Pracując na etacie i rozpoczynając dodatkowo działalność gospodarczą, przedsiębiorca jest zobowiązany z tytułu działalności opłacać jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Warunkiem jest osiąganie z tytułu umowy o pracę wynagrodzenia równego lub wyższego od minimalnego. Pozostałe składki nie muszą być odprowadzane podwójnie. Nie jest jednak zabronione, aby przedsiębiorca mógł przystąpić do ubezpieczeń społecznych dobrowolnie. W takim wypadku nie ma znaczenia na jaki wymiar etatu zatrudniony jest przedsiębiorca oraz z ilu umów o pracę będzie osiągał miesięczny przychód.
Dopiero w sytuacji, gdy oskładkowane wynagrodzenie ze stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższe od kwot minimalnego wynagrodzenia, przedsiębiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Czy należy informować pracodawcę?
Co do zasady, pracownik nie ma obowiązku informowania pracodawcy o rozpoczęciu lub wykonywaniu działalności gospodarczej. Jednak fakt rozpoczęcia pracy w ramach działalności może mieć wpływ na rozliczenia z pracodawcą, z którym łączy daną osobę stosunek pracy.
Pracownik, który złożył PIT-2 musi go wycofać wraz z założeniem firmy. Jest to formularz mówiący m.in. o tym, że podatnik nie osiąga innych dochodów (oprócz etatu), od których trzeba odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy. Oznacza to, że działalność gospodarcza ma pod tym względem niejako pierwszeństwo i ten fakt wynika z przepisów. Jednak wycofując PIT-2 nie trzeba powiadamiać o tym, jaki jest powód tej decyzji. Wraz z założeniem firmy należy powiadomić pracodawcę, że rozlicza się kwotę wolną we własnym zakresie.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Ochrona sygnalistów w Polsce W naszym niedawnym artykule poruszyliśmy zjawisko whistleblowingu, czyli tzw. demaskatorstwa. Pora przenieść temat w polskie realia. Jakie formy ochrony sygnalistów przewiduje nasze prawo?
Przygotowanie do rozmowy rekrutacyjnej – klucz do sukcesu zawodowego Rozmowa kwalifikacyjna to jeden z najważniejszych etapów procesu rekrutacyjnego. Właściwe przygotowanie może znacząco zwiększyć szanse na pozytywny rezultat i uzyskanie pracy. Proces ten warto potraktować strategicznie, dzieląc go na kilka etapów.
Zmiany w przepisach dotyczących polskiego rynku pracy 1 czerwca 2025 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące polskiego rynku pracy. Swoim zakresem obejmują one m.in. bezrobotnych. Zmienia się wiele w zasadach rejestracji, kontaktu z urzędem pracy, jak i warunkach przyznawanych wsparć. Ponadto wprowadzone zostały nowe zasady powierzania pracy cudzoziemcom. W tym przypadku, również mamy do czynienia z ważnymi zmianami.
Wizy a praca cudzoziemców po zmianie przepisów 1 czerwca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniają zasady zatrudniania w Polsce cudzoziemców z krajów trzecich. Jak obecnie wygląda kwestia pracy osób, które przyjechały do naszego kraju na wizach? Które z nich umożliwiają podjęcie pracy, a które nie? Pobyt na jakich wizach umożliwia ubieganie się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę? Odpowiadamy.
O sygnalistach, czyli kim jest whistleblower? Sygnalista to dość tajemnicze określenie osoby, która działa w celu eksponowania nieprawidłowości w różnych sferach życia, w tym pracy. Jakie są genezy tego zjawiska i najgłośniejsze przypadki tego typu działań na świecie?
Co działa, a co nie. Co zrobić, jak się nie chce? Zmotywowanie się do działania wbrew niechęci to jedno z najczęstszych wyzwań we współczesnym świecie. Wydawałoby się, że skoro coś „trzeba zrobić”, to wystarczy wola. Ale właśnie w tym miejscu psychologia rozkłada sytuację na czynniki pierwsze i pokazuje: człowiek nie działa jak maszyna. To, że coś „powinno być zrobione”, nie oznacza jeszcze, że pojawi się energia, koncentracja czy zaangażowanie. A więc – co działa, a co nie?
Ulgi w ZUS dla polskich firm – co warto wiedzieć? Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej to duży krok, wymagający zaangażowania i dobrej organizacji. Szczególnie na początku nie brakuje wyzwań – zawiłe procedury i formalności mogą sprawić trudność nawet dobrze przygotowanym osobom. Do tego dochodzą obowiązkowe opłaty, w tym składki na ubezpieczenia społeczne do ZUS. Dobrą wiadomością jest to, że początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z dostępnych form wsparcia. ZUS przygotował rozwiązania, które pomagają w prowadzeniu firmy i ułatwiają start. Jakie możliwości są dostępne? Przedstawiamy.
Stres i wypalenie zawodowe – cichy wróg współczesnego pracownika Współczesny rynek pracy niesie za sobą wiele wyzwań. Ciągła presja na efektywność, wysokie tempo życia, rywalizacja, brak stabilności zatrudnienia oraz stale rosnące oczekiwania pracodawców prowadzą do wzmożonego stresu, który – jeśli nie jest właściwie zarządzany – może przerodzić się w wypalenie zawodowe. Ten problem dotyczy coraz większej liczby osób i coraz częściej nie tylko przedstawicieli zawodów wysokiego ryzyka psychicznego, jak lekarze, nauczyciele czy pracownicy socjalni, ale również menedżerów, a nawet freelancerów.
