Praca na urlopie wychowawczym
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-11-28
Pracownik, korzystający z urlopu wychowawczego ma prawo w tym czasie podjąć pracę lub inną działalność zarobkową. Nie może to jednak kolidować ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem. Jakie warunki muszą być spełnione? Sprawdź!
Praca podczas urlopu wychowawczego jest możliwa zarówno u obecnego, jak i innego pracodawcy. Forma zatrudnienia nie ma znaczenia – może to być umowa o pracę, jak i umowa zlecenia. Głównym założeniem urlopu wychowawczego jest przedłużenie sprawowania opieki nad dzieckiem po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, a więc praca podjętą podczas urlopu wychowawczego nie może kolidować ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem.
Kto jest uprawniony do urlopu wychowawczego?
Urlop wychowawczy przysługuje pracownikowi z co najmniej 6-miesięcznym stażem pracy. Chodzi o ogólny staż pracy na podstawie umowy o pracę.
Maksymalny okres urlopu wychowawczego to 36 miesięcy. Jeden z rodziców może wykorzystać maksymalnie 35 miesięcy – jeden miesiąc przeznaczony jest dla drugiego z nich. Zgodnie z art. 186 § 2 Kodeksu pracy urlop wychowawczy udzielany jest na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.
Kodeks pracy pozwala na podzielenie urlopu wychowawczego na 5 części. Nie określa przy tym maksymalnego i minimalnego okresu trwania każdej z tych części. Liczbę części określa się na podstawie złożonych wniosków.
Podczas urlopu wychowawczego pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia ani zasiłku, jest to urlop całkowicie bezpłatny.
Czytaj także: Prawo do urlopu tacierzyńskiego i ojcowskiego, gdy matka dziecka nie pracuje
Sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem
Przepisy Kodeksu pracy nie określają, jaki wymiar pracy podjętej na urlopie wychowawczym gwarantuje, że osobista opieka nad dzieckiem nie będzie zachwiana. Dominuje jednak pogląd, że podjęcie pracy do wymiaru połowy etatu nie narusza sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Praca podczas urlopu wychowawczego w wymiarze wyższym niż 0,5 etatu lub odpowiedniku 0,5 etatu w przypadku umowy zlecenia, może zostać potraktowana jako uniemożliwiająca sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.
Zgodnie z art. 1862 § 2 Kodeksu pracy „W razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania”.
Czytaj także: Urlop wychowawczy a własna działalnośc gospodarcza
Praca a urlop wychowawczy
W art. 186(2)§ 1 Kodeksu pracy czytamy:
„w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem”.
Praca na urlopie wychowawczym podjęta u dotychczasowego pracodawcy powinna być innego rodzaju niż ta, którą pracownik świadczył dotychczas. W podstawowym stosunku pracy pracownik korzysta bowiem z urlopu wychowawczego, a nie jest dopuszczalne, aby pracownik w ramach jednej umowy przebywał na urlopie wychowawczym i jednocześnie świadczył pracę.
Podjęcie pracy na urlopie wychowawczym powinno nastąpić na podstawie odrębnego stosunku pracy lub na podstawie umowy cywilnoprawnej.
W sytuacji gdy zawarcie umowy z innym pracodawcą spowoduje, że pracownik będzie podlegał pod ubezpieczenia społeczne, to jest on zobligowany do poinformowania pracodawcy udzielającego urlopu wychowawczego o podjęciu dodatkowego zatrudnienia. Jeśli pracownik ma inny tytuł do objęcia ubezpieczeniem społecznym, to składki emerytalno-rentowe za pracownika nie będą już finansowane przez budżet państwa.
Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Brak wynagrodzenia a rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia Czy niewypłacanie pracownikowi wynagrodzenia na czas może być powodem rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia? Na co zwrócić uwagę i jakie przepisy Kodeksu pracy mają w tym przypadku zastosowanie? Odpowiadamy.
Okres wypowiedzenia. Czy wlicza się do stażu pracy? Czy można go skrócić? Wypowiadając umowę o pracę na czas określony lub nieokreślony należy pamiętać, że po złożeniu wypowiedzenia obowiązuje jeszcze okres wypowiedzenia, który jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Czy wlicza się on do stażu pracy? Czy przepisy przewidują możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia? Odpowiadamy.
Trzy inne niż wynagrodzenie świadczenia ze stosunku pracy Przepisy prawa pracy (w szczególnych sytuacjach) przyznają pracownikom prawo do innych niż wynagrodzenie świadczeń z tytułu nawiązania stosunku pracy. Mowa tu o odprawie emerytalnej lub rentowej, odprawie pośmiertnej oraz odprawie ekonomicznej z tytułu zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników. Co warto wiedzieć o tych świadczeniach? Odpowiadamy.
Pracownik na zwolnieniu lekarskim a informowanie pracodawcy Od wielu lat zwolnienia lekarskie wystawiane są elektronicznie i automatycznie trafiają do pracodawcy. Czy w takiej sytuacji pracownik powinien dodatkowo poinformować przełożonego o chorobie i nieobecności w pracy? Odpowiadamy.
Czym jest plan urlopów? Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, a więc osoby świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Aby czas wolny wszystkich zatrudnionych nadmiernie nie zaburzał funkcjonowania zakładu pracy, potrzebny jest plan. Już pod koniec jednego lub na początku kolejnego roku określa się w nim kto i kiedy skorzysta z przysługującego mu urlopu. Co warto wiedzieć o planie urlopowym?
Uzupełniający urlop macierzyński, czyli uprawnienia pracowników, którzy są rodzicami wcześniaków W Kodeksie pracy pojawił się nowy przepis, który zacznie obowiązywać od 19 marca 2025 r. Dzięki niemu rodzice hospitalizowanych dzieci urodzonych przedwcześnie oraz hospitalizowanych noworodków będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. W jakim wymiarze? Jakie warunki należy spełnić? Odpowiadamy.
Okresy wpływające na wymiar urlopu Urlop wypoczynkowy jest jednym z uprawnień pracownika, czyli osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy i wykształcenia pracownika. Jakie okresy wpływają na ilość (20 czy 26) wolnych dni? Odpowiadamy.
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Czy można cofnąć zgodę? Porozumienie stron jest jedną z form rozwiązania umowy o pracę. Jak wskazuje nazwa, to najmniej konfliktowy sposób zakończenia stosunku pracy. Wymaga jednak aprobaty obu stron umowy, a więc pracodawcy i pracownika. Czy wyrażoną zgodę na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron można cofnąć? Odpowiadamy.
