Podróż służbowa - Rynek pracy w prawie

Koszty wyżywienia, przejazdów i noclegów to typowe wydatki, jakie musi ponieść pracodawca wysyłając pracownika w delegację. W zależności od rodzaju delegacji te koszty mogą być różne. Kiedy pracownik może oczekiwać zwrotu kosztów za wyjazd delegacyjny?

Definicja delegacji

Pojęcia podróż służbowa i delegacja stosuje się wymiennie. Pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadania służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Rozporządzenie o tzw. podróżach służbowych dotyczy tylko pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej. Pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą ustalać we własnym zakresie warunki wypłacania pracownikom należności z tytułu podróży służbowej, krajowej lub zagranicznej, na podstawie wewnętrznego regulaminu swojego zakładu pracy.

Delegacja a oddelegowanie

Delegacja ma charakter wyjątkowy i incydentalny. Miejsce pracy pozostaje takie samo i w tym przypadku nie jest wymaga zmiana zapisów w umowie o pracę. Delegowanie natomiast to sytuacja, w której pracodawca wysyła pracownika w inne miejsce na określony czas. W takiej sytuacji zmianie ulega miejsce wykonywania pracy zawarte w umowie o pracę. Podczas oddelegowania czy zmiany miejsca pracy nie obowiązują te same przywileje, co dla pracowników udających się w podróż służbową.

Rozliczenie podróży służbowej

Pracownik powinien rozliczyć koszty podróży służbowej w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia zakończenia delegacji. Powinien przedstawić pracodawcy rachunki, faktury i bilety potwierdzające poniesione koszty.
Dieta delegacyjna, to tylko jeden z elementów rozliczania podróży, polegający na zwrocie kosztów wyżywienia podczas delegacji. Pracownik może również uzyskać zwrot kosztów noclegu, przejazdu środkami komunikacji miejskiej czy taxi, przejazdu na miejsce delegacji oraz innych udokumentowanych i uzasadnionych wydatków.

W przypadku korzystania podczas podróży służbowej z pojazdu będącego własnością pracodawcy, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę. Stawka za jeden kilometr nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie odrębnych przepisów (Dz. U. z 2002 r. nr 27, poz. 271 ze zm.)

Delegacja krajowa a zagraniczna

W przypadku delegacji krajowej krótszej niż 8 godzin pracownikowi nie przysługuje naliczenie diety. Przy wyjeździe trwającym od 8 do 12 godzin, dieta wynosi 50% kwoty, a w pełnej wysokości dopiero wtedy, kiedy wyjazd służbowy trwa minimum 12 godzin. W przypadku podróży trwającej dłużej niż jedną dobę, za każdą dobę rozlicza się 100% diety, a za niepełną dobę, która się rozpoczęła:

• 50% diety, jeśli podróż trwała do 8 godzin,
• 100% diety, jeśli podróż trwała ponad 8 godzin.

Dieta w delegacji zagranicznej liczona jest inaczej:

• do 8 godzin przysługuje 1/3 diety,
• między 8-12 godzin- 50% diety,
• powyżej 12 godzin – 100% diety.

Podczas delegacji zagranicznej, pracownik mający zapewnione posiłki, może otrzymać tylko 25% przysługującej mu diety (zgodnej z czasem trwania podróży). Nie otrzyma też diety, jeśli w czasie podróży otrzymuje należność pieniężną na wyżywienie. Musi ona wynosić minimalnie tyle, co dieta.

Ubezpieczenie podczas delegacji zagranicznej

Przy wyjazdach służbowych do państw należących do UE pracownik objęty jest ubezpieczeniem zdrowotnym na podstawie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE. W przypadku delegacji do kraju spoza UE polskie ubezpieczenie zdrowotne nie obowiązuje. Pracodawca może wykupić pracownikowi dodatkowe ubezpieczenie kosztów leczenia, niezbędnego w razie nagłego wypadku.

Szczegółowych informacji na temat podróży służbowych udziela Państwowa Inspekcja Pracy.

Katarzyna Sędziak (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/146498/podroze%20sl.pdf

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz.167).