Dzień Nauczyciela
14 października jest od 1982 roku oficjalnie Dniem Edukacji Narodowej, potocznie nazywanym Dniem Nauczyciela. Święto nie tylko nauczycieli, ale wszystkich pracowników oświaty, uważane jest przez wielu za dzień wolny od pracy. Czy na pewno tak jest?
Dzień Edukacji Narodowej nie bez przyczyny został ustalony na 14 października. W tym dniu, w 1773 r. powstała Komisja Edukacji Narodowej (Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca) - pierwsze w Europie ministerstwo oświaty, które zajęło się reformowaniem szkolnictwa w Polsce.
Kilka faktów
Zawód nauczyciela cieszy się dużym zaufaniem społecznym. Jak podają analitycy z firmy GfK Verein pedagogom ufa 78 proc. społeczeństwa. W poprzednim roku szkolnym w polskich szkołach było zatrudnionych 587 936 nauczycieli. Dużo więcej nauczycieli pracuje w szkołach publicznych, 13,4 proc. jest zatrudnionych w sektorze prywatnym.
Lekcji nie ma, ale pracować trzeba
14 października uznany został za święto wszystkich pracowników oświaty – i zgodnie z aktem prawnym regulującym przepisy pracowników szkoły, czyli Kartą Nauczyciela, jest wolny od zajęć lekcyjnych. Uczniowie zwolnieni są ze swoich obowiązków i nie muszą w tym dniu przychodzić na lekcje. Inaczej jednak wygląda to z perspektywy samych uprawnionych do świętowania nauczycieli. Ci nie muszą prowadzić lekcji, ale muszą świadczyć pracę.
Skoro w dniu pracowników oświaty nie ma lekcji, dlaczego pracownicy muszą przychodzić do pracy? Sięgnijmy do przepisów. Artykuł 74 Karty Nauczyciela stanowi, że w tym dniu nie odbywają się lekcje, ale nie jest on też świętem ustawowo wolnym od pracy. Obecnym w szkole uczniom dyrektor placówki zobowiązany jest zapewnić bezpieczeństwo i opiekę. Nie może wysłać podopiecznych do domu i zamknąć szkoły, aby nauczyciele mogli świętować. Reasumując, w tym dniu nauczyciel zwolniony jest z prowadzenia lekcji, ale zobowiązany jest sprawować opiekę nad uczniami, którzy przyszli do szkoły.
Dlatego 14 października w szkołach często organizowane są apele i imprezy okolicznościowe. O tym, w jaki sposób w szkole obchodzony będzie ten dzień, decyduje dyrektor, rada pedagogiczna, która zatwierdza plan pracy szkoły oraz rodzice, którzy ten plan opiniują.
Za pełnienie dyżuru w tym czasie pracownikom szkoły nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie lub inny dzień wolny od pracy.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
ZUS: Na czym polega kontrola zwolnień lekarskich? Jak wykazują liczne kontrole, dokonywane przez pracowników ZUS, wielu pracowników niewłaściwie wykorzystuje zwolnienia lekarskie. Okres niezdolności do pracy nie powinien być traktowany jak czas wolny, którym można dowolnie dysponować. Jakie mogą być konsekwencje nieprawidłowego wystawienia zwolnienia lekarskiego lub niestosowania się do jego zaleceń? Na czym polegają kontrole ZUS? Odpowiadamy.
Co sprawia, że pracownicy myślą o zmianie pracy? Praca w jednej firmie przez całe życie, czyli model kariery zawodowej często spotykany w latach minionych, odchodzi do lamusa. Zwłaszcza młodsze pokolenie pracowników woli szukać, zmieniać, zdobywać doświadczenie i nie przywiązywać się do jednego miejsca zatrudnienia. Kto częściej, kobiety czy mężczyźni, myśli o zmianie pracodawcy? Jakie są powody chęci odejścia z pracy?
Trzy pokolenia – X, Y i Z. Co je różni i jakie mają podejście do pracy? Współczesny rynek pracy to zestawienie postaw, wartości i oczekiwań, które wynikają z przynależności do różnych pokoleń. Pokolenie X (przedstawiciele roczników 1965–1980), Y – Milenialsi (1981–1996) oraz pokolenie Z – zwane również Gen Z (1997–2012) różnią się nie tylko podejściem do pracy, ale i samym sposobem definiowania kariery zawodowej. Na ich wybory wpływają wydarzenia historyczne, rozwój technologii, zmiany społeczne i kulturowe.
Cudzoziemcy - nielegalne powierzenie i wykonywanie pracy Pracodawcy lub inne podmioty powierzające pracę, przed zawarciem umowy z cudzoziemcem, powinni sprawdzić, czy robią to zgodnie z przepisami. Innymi słowy, czy nie dojdzie do nielegalnego powierzenia pracy. Co to oznacza? Odpowiedź znajduje się w ustawie o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
System ATS – jak zwiększyć widoczność aplikacji w procesie rekrutacyjnym? Wysyłanie wielu CV bez otrzymywania odpowiedzi może wynikać z faktu, że dokumenty nie dotarły do osoby odpowiedzialnej za rekrutację. Coraz częściej procesy rekrutacyjne wspierane są przez systemy ATS (Applicant Tracking System), które automatyzują wstępną selekcję kandydatów. Choć znacząco usprawniają pracę działów HR (Human Resources), jednocześnie mogą stanowić wyzwanie dla osób ubiegających się o zatrudnienie. Znajomość zasad działania takich systemów jest kluczowa przy tworzeniu skutecznego CV, a co za tym idzie otrzymania zaproszenia na rozmowę.
Praca a stres. Jak to wygląda w Polsce? Rywalizacja, ambicja, pieniądze, awans, pochwały, nagany, presja, kontrola, wymagania, balans między życiem prywatnym a zawodowym sprawiają, że praca jest miejscem szczególnie narażonym na stres. Jak widzą to Polacy? Odpowiedź przynoszą wyniki badania „Globalny Barometr Talentów 2025”.
Praca studenta a składki do ZUS Studenci to szczególna grupa pracowników na polskim rynku pracy. W zależności od tego, jaką umowę podpiszą, pracodawca lub inny podmiot powierzający pracę mają obowiązek lub są z niego zwolnieni odprowadzania składek do ZUS. Jak wyglądają poszczególne zależności? Odpowiadamy.
Zmiany w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy Jednym z najważniejszych aktów prawnych, który reguluje kwestię legalności pobytu i pracy niektórych cudzoziemców w Polsce jest ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. W połowie lipca 2025 r. rząd przyjął projekt zmieniający tę oraz niektóre inne ustawy. Co się zmieni?
