Dzień Nauczyciela
14 października jest od 1982 roku oficjalnie Dniem Edukacji Narodowej, potocznie nazywanym Dniem Nauczyciela. Święto nie tylko nauczycieli, ale wszystkich pracowników oświaty, uważane jest przez wielu za dzień wolny od pracy. Czy na pewno tak jest?
Dzień Edukacji Narodowej nie bez przyczyny został ustalony na 14 października. W tym dniu, w 1773 r. powstała Komisja Edukacji Narodowej (Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca) - pierwsze w Europie ministerstwo oświaty, które zajęło się reformowaniem szkolnictwa w Polsce.
Kilka faktów
Zawód nauczyciela cieszy się dużym zaufaniem społecznym. Jak podają analitycy z firmy GfK Verein pedagogom ufa 78 proc. społeczeństwa. W poprzednim roku szkolnym w polskich szkołach było zatrudnionych 587 936 nauczycieli. Dużo więcej nauczycieli pracuje w szkołach publicznych, 13,4 proc. jest zatrudnionych w sektorze prywatnym.
Lekcji nie ma, ale pracować trzeba
14 października uznany został za święto wszystkich pracowników oświaty – i zgodnie z aktem prawnym regulującym przepisy pracowników szkoły, czyli Kartą Nauczyciela, jest wolny od zajęć lekcyjnych. Uczniowie zwolnieni są ze swoich obowiązków i nie muszą w tym dniu przychodzić na lekcje. Inaczej jednak wygląda to z perspektywy samych uprawnionych do świętowania nauczycieli. Ci nie muszą prowadzić lekcji, ale muszą świadczyć pracę.
Skoro w dniu pracowników oświaty nie ma lekcji, dlaczego pracownicy muszą przychodzić do pracy? Sięgnijmy do przepisów. Artykuł 74 Karty Nauczyciela stanowi, że w tym dniu nie odbywają się lekcje, ale nie jest on też świętem ustawowo wolnym od pracy. Obecnym w szkole uczniom dyrektor placówki zobowiązany jest zapewnić bezpieczeństwo i opiekę. Nie może wysłać podopiecznych do domu i zamknąć szkoły, aby nauczyciele mogli świętować. Reasumując, w tym dniu nauczyciel zwolniony jest z prowadzenia lekcji, ale zobowiązany jest sprawować opiekę nad uczniami, którzy przyszli do szkoły.
Dlatego 14 października w szkołach często organizowane są apele i imprezy okolicznościowe. O tym, w jaki sposób w szkole obchodzony będzie ten dzień, decyduje dyrektor, rada pedagogiczna, która zatwierdza plan pracy szkoły oraz rodzice, którzy ten plan opiniują.
Za pełnienie dyżuru w tym czasie pracownikom szkoły nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie lub inny dzień wolny od pracy.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Co wpływa na zaangażowanie w pracę pracowników z pokolenia Z Czego od pracodawcy oczekują młodzi pracownicy? Co wpływa na ich zaangażowanie i satysfakcję z pracy? Oto ciekawe wnioski płynące z badania „Work War Z”. Zachęcamy do lektury.
Ochrona sygnalistów w Polsce W naszym niedawnym artykule poruszyliśmy zjawisko whistleblowingu, czyli tzw. demaskatorstwa. Pora przenieść temat w polskie realia. Jakie formy ochrony sygnalistów przewiduje nasze prawo?
Przygotowanie do rozmowy rekrutacyjnej – klucz do sukcesu zawodowego Rozmowa kwalifikacyjna to jeden z najważniejszych etapów procesu rekrutacyjnego. Właściwe przygotowanie może znacząco zwiększyć szanse na pozytywny rezultat i uzyskanie pracy. Proces ten warto potraktować strategicznie, dzieląc go na kilka etapów.
Wizy a praca cudzoziemców po zmianie przepisów 1 czerwca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniają zasady zatrudniania w Polsce cudzoziemców z krajów trzecich. Jak obecnie wygląda kwestia pracy osób, które przyjechały do naszego kraju na wizach? Które z nich umożliwiają podjęcie pracy, a które nie? Pobyt na jakich wizach umożliwia ubieganie się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę? Odpowiadamy.
O sygnalistach, czyli kim jest whistleblower? Sygnalista to dość tajemnicze określenie osoby, która działa w celu eksponowania nieprawidłowości w różnych sferach życia, w tym pracy. Jakie są genezy tego zjawiska i najgłośniejsze przypadki tego typu działań na świecie?
Zmiany w przepisach dotyczących polskiego rynku pracy 1 czerwca 2025 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące polskiego rynku pracy. Swoim zakresem obejmują one m.in. bezrobotnych. Zmienia się wiele w zasadach rejestracji, kontaktu z urzędem pracy, jak i warunkach przyznawanych wsparć. Ponadto wprowadzone zostały nowe zasady powierzania pracy cudzoziemcom. W tym przypadku, również mamy do czynienia z ważnymi zmianami.
Co działa, a co nie. Co zrobić, jak się nie chce? Zmotywowanie się do działania wbrew niechęci to jedno z najczęstszych wyzwań we współczesnym świecie. Wydawałoby się, że skoro coś „trzeba zrobić”, to wystarczy wola. Ale właśnie w tym miejscu psychologia rozkłada sytuację na czynniki pierwsze i pokazuje: człowiek nie działa jak maszyna. To, że coś „powinno być zrobione”, nie oznacza jeszcze, że pojawi się energia, koncentracja czy zaangażowanie. A więc – co działa, a co nie?
Stres i wypalenie zawodowe – cichy wróg współczesnego pracownika Współczesny rynek pracy niesie za sobą wiele wyzwań. Ciągła presja na efektywność, wysokie tempo życia, rywalizacja, brak stabilności zatrudnienia oraz stale rosnące oczekiwania pracodawców prowadzą do wzmożonego stresu, który – jeśli nie jest właściwie zarządzany – może przerodzić się w wypalenie zawodowe. Ten problem dotyczy coraz większej liczby osób i coraz częściej nie tylko przedstawicieli zawodów wysokiego ryzyka psychicznego, jak lekarze, nauczyciele czy pracownicy socjalni, ale również menedżerów, a nawet freelancerów.
