Doradca zawodowy pomaga podjąć dobre decyzje [WYWIAD] - Rynek pracy w prawie

Czym zajmuje się doradca zawodowy OHP?

Głównym zajęciem doradcy zawodowego w OHP jest prowadzenie spotkań indywidualnych i grupowych dla młodzieży w wieku od 15 do 25 roku życia. Najczęściej biorą w nich udział uczestnicy OHP, ale często zdarzają się także osoby spoza tej grupy. Organizujemy także spotkania z rodzicami czy pedagogami.

Czy takie spotkania, czy mówiąc szerzej, usługi doradców OHP są bezpłatne?

Tak.

Co powinna zrobić młoda osoba, która chce skorzystać z usług doradcy?

Może przyjść do placówki OHP bez umawiania się. Jeżeli doradca nie prowadzi akurat żadnego spotkania, udzieli pierwszej porady od razu. Najczęściej jednak młodzi ludzie do nas dzwonią i pytają kiedy mogą przyjść. Ponadto, organizujemy grupowe spotkania w porozumieniu ze szkołami i tam udzielamy pierwszych wskazówek. Chętnych, którzy chcą wiedzieć więcej zapraszamy do nas.

Jak wygląda taka pomoc? Czy jest to jedno spotkanie? Cykl spotkań?

Wszystko zależy od tego, jakiej pomocy oczekuje osoba, która się do nas zgłasza. Uczestnicy OHP mają zorganizowany cykl spotkań. Obejmujemy ich ścieżką wsparcia, na którą składają się spotkania indywidualne i kilka spotkań grupowych o określonej tematyce, np. planowanie swojej przyszłości edukacyjno-zawodowej, metody szukania pracy czy przygotowanie się do rozmowy kwalifikacyjnej. Na spotkaniach indywidualnych badamy predyspozycje zawodowe, piszemy wspólnie dokumenty aplikacyjne, rozmawiamy o dalszych planach zawodowych.

Jeżeli chodzi o osoby z zewnątrz, to ilość spotkań jest bardzo różna. Gdy ktoś chce uzyskać prostą, konkretną poradę to może wystarczyć jedna rozmowa z doradcą. Jeśli jest to sprawa bardziej złożona, umawiamy kilka spotkań.

Jak przygotować się do spotkania z doradcą zawodowym, aby było one efektywniejsze?

Osoby, które trafiają do nas z zewnątrz, spoza uczestników OHP, najczęściej przychodzą w sprawach pośrednictwa pracy, przygotowania dokumentów aplikacyjnych, szkoleń czy kursów zawodowych. Wówczas najważniejsze jest, by zabrać ze sobą wszystkie świadectwa ukończenia szkół, kursów, szkoleń. Zdarza się, że osoba, która do nas przychodzi nie pamięta jak nazywała się instytucja szkoląca i co dokładnie obejmował kurs. Jest problem z datami uczestnictwa w szkoleniu, co może być ważne przy przygotowywaniu dokumentów aplikacyjnych. Tak więc istotne, by zabrać ze sobą komplet dokumentów, które potwierdzają zdobyte kwalifikacje i doświadczenie zawodowe. Rolą doradcy zawodowego jest uzyskanie pozostałych potrzebnych informacji już w trakcie rozmowy.

Wiele osób, zwłaszcza młodych, nie jest pewna tego co chce w życiu robić. Jaki kierunek studiów wybrać, jaka byłaby jego wymarzona praca. Czy doradca zawodowy jest w stanie pomóc w określeniu celu zawodowego i wyznaczeniu właściwej drogi do jego osiągnięcia?

Jak najbardziej. Można powiedzieć, że jest to główne zadanie doradcy zawodowego. Udzielamy pomocy w wyborze dalszego kierunku kształcenia, szkolenia czy określeniu w jakiej branży szukać pracy. Doradca zawodowy wskazuje, które zawody są deficytowe, a które nadwyżkowe. Podpowiada, w jakim kierunku warto podnosić kwalifikacje.

Jakie błędy popełniamy przygotowując CV? Na co powinny zwracać szczególną uwagę osoby młode, które nie mają zbyt dużego dorobku zawodowego?

Wśród najczęstszych błędów pojawiają się nieodpowiednie zdjęcie, brak zakresu obowiązków przy wypisywaniu doświadczenia zawodowego, błędy stylistyczne, format – inny niż pdf, nieprofesjonalny adres e-mail – bez imienia i nazwiska, brak chronologicznego ułożenia dat. Zdarzają się także CV, w których za dużo jest opisów, zamiast haseł.

Rozumiem, że w tej kwestii także można liczyć na pomoc doradcy zawodowego?

Oczywiście.

Na jakim etapie edukacji najlepiej udać się do doradcy zawodowego?

Można powiedzieć, że im wcześniej tym lepiej. Coraz więcej młodych osób szuka pracy, np. tymczasowej, więc im szybciej trafią do doradcy, tym lepsze decyzje podejmą.

Co poradziłaby Pani osobom młodym, które idą na pierwszą rozmowę kwalifikacyjną?

Wśród młodych osób, które aplikują do pracy często brakuje wiedzy o firmie i przyszłym pracodawcy. Warto zapoznać się przynajmniej z podstawowymi informacjami dotyczącymi danego stanowiska, tego czym się firma zajmuje. Brak wiedzy o przyszłym pracodawcy źle świadczy o kandydacie.

Ponadto, zdarza się, że młodzi ludzie nie znają swoich mocnych stron. Mają problem z określeniem pozytywnych cech swojego charakteru, popartych przykładami z życia. Dlatego warto przed rozmową „zajrzeć do wnętrza” i dokonać analizy swoich mocnych i słabych stron.

Ważna jest także motywacja, czyli uzasadnienie chęci pracy w danej firmie.

Młode osoby zapominają o tym, że na początku ich kariery to nie doświadczenie zawodowe jest kluczowe, bo nie mają go za dużo i pracodawca nie tego będzie od nich oczekiwał, tylko kompetencje miękkie. Warto o nich mówić, popierając je przykładami z życia szkolnego lub uczestnictwa w wolontariacie. Takie rzeczy również staramy się, jako doradcy, uświadamiać młodzieży, która dopiero zaczyna swoją zawodową drogę.

Czyli warto już na etapie szkoły czy studiów brać udział w kołach zainteresowań, wolontariatach itp.?

Jak najbardziej. Warto brać udział we wszelkich pozalekcyjnych aktywnościach, które potem możemy wykorzystać tworząc CV lub w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej. W OHP organizujemy różne konkursy, projekty, wyjścia do instytucji, domów pomocy społecznej. Warto brać w tym udział, bo to wzbogaca i rozwija umiejętności miękkie. Później młodzież może o tym opowiadać w trakcie pierwszych rozmów kwalifikacyjnych.

Od momentu wstąpienia Polski do UE rynek pracy zyskał nowe oblicze. Czy wiele młodych osób, z którymi mają Państwo do czynienia, chce pracować za granicą i tam właśnie widzi swoją zawodową przyszłość?

Zdarzają się osoby, które chcą wyjechać i pracować za granicą, jednak jest to niewielki odsetek tych, którzy do nas trafiają. Najczęściej swoich sił poza Polską chcą spróbować ci, którzy kończą np. szkołę branżową lub mają jednego z rodziców za granicą i wyjeżdżają do niego na wakacje, żeby trochę popracować.

Dla wielu młodych osób blokadą, w podjęciu decyzji wyjazdu z Polski, jest mobilność i sam fakt dalekiej podróży.

Czy Państwo, jako OHP, pomagacie również w poszukiwaniu pracy za granicą?

Tak. W naszej jednostce mamy asystenta EURES, który pomaga w przygotowaniu do wyjazdu do pracy za granicę. Może również pokazać, gdzie szukać sprawdzonych ofert pracy u zagranicznych pracodawców.

OHP oferuje także zagraniczne staże zawodowe (Erasmus+). Trwają one 3 tygodnie i są dobrą okazją do wstępnego zapoznania się z pracą za granicą. My, jako doradcy zawodowi, pomagamy stworzyć odpowiednie dokumenty aplikacyjne europass.

Gdzie osoby młode mogą szukać informacji na temat rynku pracy? Czy są jakieś sprawdzone, rzetelne źródła?

Warto korzystać z opracowań wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy. Pomocne są różnego rodzaju barometry zawodów, które wskazują deficytowe i nadwyżkowe zawody. Często analizujemy je na zajęciach, by uświadomić młodym ludziom, w jakim kierunku warto się kształcić, a który raczej omijać. Podejmując decyzję o rozpoczęciu kursu, szkolenia czy kierunku nauczania należy patrzeć na zapotrzebowanie na rynku pracy. Warto także śledzić sprawdzone, oficjalne strony internetowe, np. urzędów pracy, OHP (dokariery.pl), ore.edu.pl. Podejmując decyzję o dalszej karierze edukacyjnej lub zawodowej nie powinniśmy polegać wyłącznie na swoim (subiektywnym) zdaniu, bo możemy się bardzo rozczarować. Warto czerpać wiadomości z różnych źródeł.

Godne polecenia są też targi i giełdy pracy, na których młodzi ludzie mogą bezpośrednio porozmawiać z pracodawcami, zapytać o ich preferencje, poznać sytuację na rynku pracy czy wysokość wynagrodzeń w poszczególnych branżach. To także może być pomocne przy wyborze kierunku dalszego kształcenia.

Dziękuję za rozmowę.

Jolanta Drobiszewska od 2009 roku pracuje na stanowisku doradcy zawodowego Mobilnego Centrum Informacji Zawodowej CEIPM OHP w Elblągu. Ukończyła studia magisterskie na Uniwersytecie Warmińsko – Mazurskim w Olsztynie na specjalności Doradztwo Zawodowe oraz studia podyplomowe na kierunku Menedżer Jakości. Ponadto na Gdańskiej Akademii Umiejętności Menedżerskich ukończyła Certyfikowany Kurs Akademii HR i posiada Certyfikat HR - z Certyfikacją Międzynarodową ACI. W latach 2017-2020 jako wykładowca prowadziła na wyższej uczelni w Elblągu ćwiczenia i wykłady na studiach podyplomowych na kierunku doradztwo zawodowe. Przez 2019 rok pełniła obowiązki dyrektora CEIPM. Jako doradca zawodowy zaangażowana jest w Elblągu w realizację projektów w ramach programów ERASMUS+ i PO WER.

Rozmawiał Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)