Warunki nabycia statusu osoby poszukującej pracy przez cudzoziemca - Artykuł

Jako osoba poszukująca pracy w urzędzie pracy mogą zarejestrować się:

• obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej (UE);
• obywatele państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), nienależących do UE;
• obywatele państw niebędących stronami umowy o EOG, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa z UE i jej państwami członkowskimi;
• obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz członkowie ich rodzin (art. 10 ust. 1 lit. b, d, e i f tzw. Umowy Wystąpienia),
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt stały;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce status uchodźcy;
• cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej w Polsce;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany;
• cudzoziemcy korzystający w Polsce z ochrony czasowej;
• cudzoziemcy będący stronami postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej, którzy posiadają zaświadczenie wydane na podstawie art. 35 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127, art. 137a lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, czyli cudzoziemcy, którym udzielono zezwolenia na pobyt czasowy:
• w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (tzw. Niebieska karta UE),
• w celu mobilności posiadacza Niebieskiej karty UE,
• wydany ze względu na inne okoliczności, w związku z posiadaniem zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielonego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, po spełnieniu dodatkowego warunku;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 144, art. 151 ust. 1, art. 151b ust. 1, art. 159 ust. 1, art. 160, art. 161, art. 161b ust. 1 art. 176, art. 186 ust. 1 pkt 1, 2, , 4, 5 i 7 lub art. 187 ustawy o cudzoziemcach, są to m.in. cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy:
• w celu kształcenia się na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia lub jednolitych studiach magisterskich albo studiach trzeciego stopnia,
• w celu prowadzenia badań naukowych,
• w celu mobilności długoterminowej naukowca prowadzącego badania naukowe lub prace rozwojowe w jednostce na terytorium Polski zatwierdzonej przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
• w celu mobilności długoterminowej członka rodziny naukowca;
• w celu połączenia się z rodziną, 
• dla ofiar handlu ludźmi,
• udzielone ze względu na więzi o charakterze rodzinnym (art. 160 i 161),
• ze względu na inne okoliczności (określone w art. 186 lub 187, z wyjątkiem członka rodziny rezydenta długoterminowego UE, który jest objęty przepisami art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. g).
• cudzoziemcy posiadający w Polsce:
• zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1 albo 1a (zezwolenie na pobyt czasowy i pracę) albo
• zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 126 ust. 1 (zezwolenie na pobyt czasowy i pracę polegającą na pełnieniu przez cudzoziemca funkcji w zarządzie osoby prawnej) ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, albo
• wizę wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• cudzoziemcy posiadający wizę wydanej w celu wykonywania pracy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową (cel "05b") lub zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 185a lub w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem wpisanym do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce:
  • wizę wydaną ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe (art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy o cudzoziemcach) lub
  • zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 186 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 12 grudnia 20213 r. o cudzoziemcach (wydane ze wzglądu na inne okoliczności dla cudzoziemców wybranych państw, przebywających wcześniej na wizie wydanej ze względów humanitarnych).

Członkowie rodzin cudzoziemców

W przepisach ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia czytamy również, że status bezrobotnego mogą nabyć cudzoziemcy:

• towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemcowi:
• obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
• obywatelowi państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależącego do Unii Europejskiej,
• obywatelowi państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi,

jako członek rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin,

• członkowie rodzin cudzoziemców, którzy:
  • posiadają w Polsce status uchodźcy,
  • uzyskali ochronę uzupełniającą w Polsce,
  • posiadają w Polsce zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany,
  • korzystają w Polsce z ochrony czasowej;
• członkowie rodzin obywateli polskich, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej posiadali zezwolenie na pobyt czasowy,
• towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelowi polskiemu jako członek rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Rejestracja obywatela Ukrainy

Obywatele Ukrainy, którzy przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:

• ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa art. 2 ust. 1 lub
• odrębnych przepisów legalizujących ich pobyt

mogą zarejestrować się oraz zostać uznani jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy.

Podczas rejestracji nie stosuje się ograniczenia wiekowego dla kobiet (60 lat) i mężczyzn (65 lat).

Przydatne informacje

Jesteś cudzoziemcem i chcesz zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy? Przedstaw w powiatowym urzędzie pracy dokument uprawniający Cię do pobytu na terytorium Polski (np. decyzję wojewody lub Urzędu ds. Cudzoziemców, kartę pobytu). 

Nie jesteś pewny, czy spełniasz warunki do uzyskania statusu osoby poszukującej pracy? Sprawdzisz je TUTAJ.

Listę dokumentów niezbędnych do zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy znajdziesz TUTAJ.

O sposobach na zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy przeczytasz TUTAJ.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (art. 2 pkt 24)

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (art. 22¹)

Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii