Warunki nabycia statusu osoby bezrobotnej przez cudzoziemca - Artykuł

Jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy mogą zarejestrować się:

• obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej;
• obywatele państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależących do UE;
• obywatele państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi (tj. Konfederacja Szwajcarska);
• obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz członkowie ich rodzin (art. 10 ust. 1 lit. b, d, e i f Umowy Wystąpienia),
• cudzoziemcy posiadający w Polsce status uchodźcy;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt stały;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, czyli cudzoziemcy, którym udzielono zezwolenia na pobyt czasowy:
• • w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji,
  • wydany ze względu na inne okoliczności, w związku z posiadaniem zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielonego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, po spełnieniu dodatkowego warunku.
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany;
• cudzoziemcy korzystający w Polsce z ochrony czasowej;
• cudzoziemcy ubiegający się o udzielenie ochrony międzynarodowej i małżonków, w imieniu których występują z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, którzy posiadają zaświadczenie wydane na podstawie art. 35 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony międzynarodowej w Polsce;
• cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej w Polsce;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce wizę wydaną ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe (art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy o cudzoziemcach).

Warunek nieprzerwanej pracy w ciągu ostatnich 6 miesięcy

Status bezrobotnego mogą nabyć również cudzoziemcy, którzy posiadają:

• zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1 albo 1a (zezwolenie na pobyt czasowy i pracę) albo
• zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 126 ust. 1 (zezwolenie na pobyt czasowy i pracę polegającą na pełnieniu przez cudzoziemca funkcji w zarządzie osoby prawnej) ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, albo
• wizę wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

jeżeli bezpośrednio przed rejestracją jako osoba bezrobotna byli zatrudnieni nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres co najmniej 6 miesięcy.

Członkowie rodzin cudzoziemców

W przepisach ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy czytamy również, że status bezrobotnego mogą nabyć cudzoziemcy:

• towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemcowi:
  • obywatelowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
  • obywatelowi państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależącego do Unii Europejskiej,
  • obywatelowi państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi,

jako członek rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin,

• członkowie rodzin obywateli polskich, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej posiadali zezwolenie na pobyt czasowy,
• towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelowi polskiemu jako członek rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Rejestracja obywatela Ukrainy

Obywatele Ukrainy, którzy przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:

• ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa art. 2 ust. 1 lub
• odrębnych przepisów legalizujących ich pobyt

mogą zarejestrować się oraz zostać uznani jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy.

Podczas rejestracji nie stosuje się ograniczenia wiekowego dla kobiet (60 lat) i mężczyzn (65 lat).

Gotowość do podjęcia zatrudnienia

Wymienieni wyżej cudzoziemcy mogą być zarejestrowani jako bezrobotni jeżeli są osobami:

• niezatrudnionymi i niewykonującymi innej pracy zarobkowej,
• zdolnymi i gotowymi do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub w danej służbie albo innej pracy zarobkowej albo jeżeli są osobami niepełnosprawnymi, zdolnymi i gotowymi do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy,
• nieuczące się w szkole, z wyjątkiem uczących się w szkołach dla dorosłych lub przystępujących do egzaminu eksternistycznego z zakresu programu nauczania tej szkoły oraz uczących się w branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej, prowadzących kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej, lub w szkole wyższej, gdzie studiują na studiach niestacjonarnych,
• zarejestrowanymi we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz
• poszukującymi zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Ponadto każdy cudzoziemiec musi spełniać te same warunki co obywatel polski, czyli np. mieć ukończone 18 lat, nieukończone 60 lat – kobiety lub 65 lat – mężczyźni (nie dotyczy obywateli Ukrainy), nie pobierać renty z tytułu niezdolności do pracy. 

Pamiętaj!

Jesteś cudzoziemcem i chcesz zarejestrować się jako osoba bezrobotna? Przedstaw w powiatowym urzędzie pracy dokument uprawniający Cię do pobytu na terytorium Polski (np. decyzję wojewody lub Urzędu ds. Cudzoziemców, kartę pobytu). Jeśli dokument ten nie pozwala na rejestrację jako bezrobotny, masz jeszcze szansę na rejestrację ze statusem poszukującego pracy.

Listę dokumentów pobytowych uprawniających do nabycia statusu poszukującego pracy znajdziesz TUTAJ.

Nie jesteś pewny, czy spełniasz warunki do uznania Cię za osobę bezrobotną? Sprawdzisz je TUTAJ.

Listę dokumentów niezbędnych do zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy znajdziesz TUTAJ.

O sposobach na zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy przeczytasz TUTAJ.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 2 ust. 1 pkt 2)

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (art. 22¹)

Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii