Przygotowanie zawodowe dorosłych - Artykuł

Przygotowanie zawodowe dorosłych to instrument rynku pracy skierowany do osób bezrobotnych i niektórych poszukujących pracy. Celem przygotowania zawodowego dorosłych jest nabycie przez nich kwalifikacji lub umiejętności zawodowych potwierdzonych dokumentami (świadectwami lub zaświadczeniami). Jest ono realizowane według programu ukierunkowanego na nabycie umiejętności praktycznych oraz zdobycie wiedzy teoretycznej, niezbędnych do wykonywania zadań zawodowych. Przygotowanie zawodowe dorosłych jest realizowane na podstawie umowy zawartej między starostą a pracodawcą lub między starostą, pracodawcą i instytucją szkoleniową, wpisaną do rejestru prowadzonego przez wojewódzki urząd pracy.

Przygotowanie zawodowe dorosłych odbywa się w  formie:

• praktycznej nauki zawodu dorosłych – uzyskanie świadectwa czeladniczego, świadectw  potwierdzających kwalifikacje w zawodzie lub dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie przez osoby posiadające: 
  • wykształcenie zasadnicze bądź zasadnicze branżowe,
  • zdany egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub branżowej szkoły I stopnia,
  • wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
• przyuczenia do pracy dorosłych – uzyskanie wybranych umiejętności lub kwalifikacji zawodowych potwierdzonych zaświadczeniem lub świadectwem.

Kto może zostać skierowany na przygotowanie zawodowe dorosłych?

Powiatowy urząd pracy może skierować Cię na przygotowanie zawodowe dorosłych, jesteś osobą poszukującą pracy, która:

• otrzymuje świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym lub górniczy zasiłek socjalny, określone w odrębnych przepisach,
• uczestniczy w zajęciach w centrum integracji społecznej lub indywidualnym programie integracji, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej,
• jest żołnierzem rezerwy,
• pobiera rentę szkoleniową,
• pobiera świadczenie szkoleniowe.

Jak długo może trwać przygotowanie zawodowe dorosłych?

Praktyczna nauka zawodu dorosłych trwa od 6 do 12 miesięcy. Kończy się egzaminami potwierdzającymi kwalifikacje w zawodzie, przeprowadzanymi przez okręgową komisję egzaminacyjną, zgodnie z przepisami w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych lub egzaminem czeladniczym przeprowadzanym przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych, zgodnie z przepisami rozdziału 3b Ustawy o systemie oświaty lub egzamin czeladniczy z wynikiem pozytywnym, otrzymuje odpowiednio świadectwa potwierdzające kwalifikacje w zawodzie lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe albo świadectwo czeladnicze.

Przyuczenie do pracy dorosłych trwa od 3 do 6 miesięcy. Kończy się egzaminem sprawdzającym, przeprowadzanym przez komisję egzaminacyjną izby rzemieślniczej, instytucję szkoleniową wpisaną do rejestru prowadzonego przez wojewódzki urząd pracy lub inną instytucję uprawnioną do przeprowadzania egzaminów wskazaną przez starostę. Może kończyć się także egzaminami potwierdzającymi kwalifikacje w zawodzie, przeprowadzanymi przez okręgową komisję egzaminacyjną, jeżeli program przyuczenia do pracy uwzględnia wymagania określone w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

Co należy zrobić, żeby zostać skierowanym?

Należy zgłosić się do właściwego powiatowego urzędu pracy i zapytać o możliwość uczestnictwa w tej formie wsparcia. Zorganizowanie przygotowania zawodowego dorosłych uzależnione jest od tego, czy powiatowy urząd pracy dysponuje środkami finansowymi na ten cel.

Dlaczego warto skorzystać z przygotowania zawodowego?

Uczestnictwo w przygotowaniu zawodowym dorosłych umożliwi Ci zdobycie nowego zawodu i kwalifikacji zawodowych.

Będziesz także otrzymywać stypendium w wysokości 120% zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy (sprawdź aktualne kwoty), pod warunkiem że liczba godzin przygotowania zawodowego dorosłych wynosi nie mniej niż 150 godzin miesięcznie; w przypadku niższego miesięcznego wymiaru godzin wysokość stypendium ustala się proporcjonalnie, z tym że stypendium nie może być niższe niż 20% zasiłku, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ponadto będą Ci przysługiwały dwa dni wolne za każde 30 dni kalendarzowych przygotowania zawodowego.

Przydatne informacje

• Wymiar czasu odbywania przygotowania zawodowego dorosłych nie może przekraczać 8 godzin zegarowych dziennie i 40 godzin zegarowych tygodniowo.
• Uczestnik przygotowania zawodowego dorosłych, który z własnej winy przerwał program tego przygotowania lub nie przystąpił do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, egzaminu czeladniczego lub egzaminu sprawdzającego, jest obowiązany do zwrotu kosztów tego przygotowania poniesionych z Funduszu Pracy, z wyjątkiem sytuacji, gdy powodem przerwania programu tego przygotowania lub nieprzystąpienia do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, egzaminu czeladniczego lub egzaminu sprawdzającego było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej.
• Koszty przygotowania zawodowego dorosłych obejmują:
  1) refundację wydatków poniesionych na uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych niezbędnych do realizacji programu;
  2) jednorazową premię przyznawaną pracodawcy;
  3) należność przysługującą instytucji szkoleniowej za przygotowanie i realizację ustalonej części programu;
  4) koszty badań lekarskich i psychologicznych mających na celu ustalenie zdolności do udziału w przygotowaniu zawodowym dorosłych;
  5) koszty egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie, egzaminów czeladniczych lub egzaminów sprawdzających, które są finansowane z Funduszu Pracy.
• Uczestnik, który z własnej winy przerwał program tego przygotowania, nie przystąpił do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, egzaminu czeladniczego lub egzaminu sprawdzającego, może być ponownie zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia przerwania programu lub nieprzystąpienia do egzaminu.
• Starosta może sfinansować koszty przejazdu do miejsca odbywania przygotowania zawodowego dorosłych, a w przypadku gdy przygotowanie zawodowe dorosłych odbywa się w miejscowości innej niż miejsce zamieszkania, może także zwrócić koszty zakwaterowania.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 53a - 53m)

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 kwietnia 2014 r. w sprawie przygotowania zawodowego dorosłych

Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii