Co w prawie piszczy
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-01-10
Zanim złożymy wypowiedzenie, powinniśmy dokładnie przeczytać naszą umowę.
Sprawdź dokładnie ewentualne inne umowy, które zawarłeś ze swoim pracodawcą – o zakazie konkurencji, o dofinansowaniu studiów itp. Jeśli zobowiązałeś się po ustaniu aktualnego stosunku pracy nie podejmować zatrudnienia w firmie konkurencyjnej, należy Ci się odszkodowanie. Istotny jest przede wszystkim okres wypowiedzenia.
Okres wypowiedzenia zależy od okresu zatrudnienia i może wynosić:
- 2 tygodnie – przy okresie zatrudnienia krótszym niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – przy okresie zatrudnienia co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące – przy okresie zatrudnienia co najmniej 3 lat
Należy pamiętać, że okres zatrudnienia liczy się dla danego pracodawcy.
Przy umowie o pracę na okres próbny długość okresu wypowiedzenia zależy od okresu, na jaki została zawarta i wynosi:
- 3 dni robocze, jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, gdy okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Długość wypowiedzenia
Zgodnie z Kodeksem pracy okres wypowiedzenia obejmujący tydzień, miesiąc albo ich wielokrotność, kończy się odpowiednio w sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca. Tę datę będziesz trzeba wpisać w swoim piśmie jako dzień rozwiązania umowy. Przykładowo przy miesięcznym wypowiedzeniu składanym dowolnego dnia marca, stosunek pracy rozwiąże się 30 kwietnia, azatem jeśli wypowiedzenie złożymy nawet 1 czy 2 marca, do rozwiązania umowy musimy czekać aż do końca następnego miesiąca, czyli de facto okres wypowiedzenia wynosi niemal dwa miesiące. Jeśli okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie, a dokumenty złożysz na przykład w poniedziałek, ostatnim dniem zatrudnienia będzie dopiero trzecia kolejna sobota (od soboty do soboty muszą minąć dwa pełne tygodnie). Dobrze jest o tym pamiętać, składając wypowiedzenie. Jeśli zależy nam na czasie, możemy rozwiązać umowę za porozumieniem stron. W ten sposób można rozwiązać każdą umowę o pracę. Dużym plusem tego rozwiązania jest możliwość zakończenia umowy w zasadzie od zaraz. Strony ustalają, z jakim terminem umowa zostanie rozwiązana. W dobrym tonie jest jednak zaproponować taki termin, który umożliwi pracodawcy znalezienie kogoś na nasze miejsce, a nam – na pozamykanie zawodowych spraw.
Wypowiedzenie należy sporządzić w formie pisemnej. Gdy wypowiedzenie składa pracownik, nie musi ono spełniać żadnych szczególnych wymagań, najlepiej, gdy zawarte będą w nim następujące informacje:
- oznaczenie pracownika,
- oznaczenie pracodawcy,
- data sporządzenia,
- oznaczenie umowy o pracę,
- właściwa treść oświadczenia.
Uważaj na sytuacje graniczne. Jeśli na przykład obowiązuje cię miesięczne wypowiedzenie i złożysz wypowiedzenie w styczniu, a w lutym miną trzy lata pracy w danej firmie, okres wypowiedzenia wydłuża się do trzech miesięcy.
Poniżej podajemy wzory wypowiedzeń, z których można skorzystać:
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron
Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem: Wzór nr 1
Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem: Wzór nr 2
Co powinno znaleźć się w świadectwie pracy?
Zakończenie pracy w firmie musi zostać poświadczone odpowiednim dokumentem. Jest nim świadectwo pracy. To bardzo ważny dokument, stanowi bowiem źródło informacji o pracowniku dla przyszłego pracodawcy.
Świadectwo pracy jest niezbędnym dokumentem w staraniach o nową pracę, służy do udokumentowania spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, potwierdza staż pracy. Jest również jednym z dokumentów wymaganych przy rejestracji w powiatowym urzędzie pracy.
W związku z rozwiązaniem bądź wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wiele osób nadal ma wątpliwości co do tego, jak ma wyglądać świadectwo pracy i ile czasu ma pracodawca na jego wydanie.
Termin na wydanie świadectwa pracy
Termin wydania świadectwa pracy określają Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz Kodeks pracy.
W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony pracodawca wydaje świadectwo pracy w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Jeśli wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w terminie wskazanym przez Kodeks pracy i rozporządzenie nie jest możliwe, pracodawca, nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia upływu tego terminu, przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie za pośrednictwem poczty albo doręcza je w inny sposób.
Treść świadectwa
W treści świadectwa pracy występują informacje obligatoryjne i fakultatywne. Te ostatnie podawane są wyłącznie na żądanie pracownika. Znajdują się tam między innymi informacje o posiadanym stażu pracy, rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych przez niego stanowiskach czy pełnionych funkcjach, kwalifikacjach i uprawnieniach pracowniczych itp. Świadectwo pracy zawiera wyłącznie informacje wyliczone w art. 97 § 2 Kodeksu pracy. Należy pamiętać, iż dokument ten ma ściśle informacyjny charakter, zatem nie wolno w nim zamieszczać innych informacji, zwłaszcza jakichkolwiek ocen czy uwag, zarówno pozytywnych, jak i krytycznych.
Wzór druku świadectwa pracy stanowi załącznik do rozporządzenia. Zawiera on wszystkie dane, jakie powinny być przez pracodawcę zamieszczone w świadectwie pracy, dlatego wskazane jest korzystanie z tego wzoru.
Świadectwo powinno zawierać informacje dotyczące:
- okresu lub okresów zatrudnienia,
- wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy,
- rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk lub pełnionych funkcji,
- podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,
- urlopu wypoczynkowego wykorzystanego przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
- wykorzystania dodatkowego urlopu albo innego uprawnienia lub świadczenia, przewidzianego przepisami prawa pracy,
- należności ze stosunku pracy uznanych i niezaspokojonych przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku, z powodu braku środków finansowych,
- okresu korzystania z urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielenia,
- wykorzystania urlopu ojcowskiego,
- wykorzystania urlopu rodzicielskiego,
- wykorzystanego urlopu wychowawczego,
- liczby dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie, zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy, w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
- wykorzystania w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 Kodeksu pracy,
- okresu, za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy pracę na podstawie art. 361 § 1 Kodeksu pracy,
- okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych,
- okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
- okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty,
- danych, które są zamieszczane na żądanie pracownika.
Możliwość żądania sprostowania
Jeśli świadectwo pracy zostało wypełnione błędnie lub niekompletnie przez pracodawcę, pracownik w ciągu 14dni od daty wydania świadectwa ma możliwość zwrócenia się o jego sprostowanie. Gdy jego wniosek nie zostanie uwzględniony, przysługuje mu, w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem sprostowania świadectwa pracy do sądu pracy. W przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy wnosi się do sądu pracy. Pracownik może również dochodzić roszczeń w przypadku niemożności znalezienia zatrudnienia, spowodowanej niewydaniem w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż sześć tygodni.
Za niewydanie świadectwa pracy pracodawcy grozi kara grzywny w wysokości od tysiąca do 30 tys. zł. Pracownikowi z kolei przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Orzeczenie o odszkodowaniu stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa.
Zakończenie
Zmiana pracy jest rzeczą nieuniknioną, jeśli chcemy mieć wpływ na naszą karierę. Nie bójmy się zmian, dzięki nim wprowadzamy nową jakość do naszego życia. A jeśli już znajdziemy nową pracę? Pamiętajmy, by ze starej odejść z klasą. Wiemy, że nie jest łatwo zmotywować się do intensywnej pracy, gdy myślami jesteśmy już w innej firmie. Często pozwalamy sobie na większą swobodę w pracy, może się to jednak obrócić przeciwko nam. Profesjonalny i odpowiedzialny pracownik pracuje dobrze do samego końca.
Nie pozostawiajmy po sobie złych wspomnień. Jak twierdzą psychologowie, liczy się nie tylko pierwsze wrażenie. Zdanie o danej osobie wyrabiamy sobie przy pierwszym kontakcie, ale na naszą opinię o niej równie duży wpływ ma koniec znajomości. Postaraj się zatem doprowadzić wszystkie realizowane zadania do końca, zapewnij przełożonych i kolegów o tym, że świetnie ci się z nimi pracowało i – jeśli jest już osoba na Twoje miejsce – odnieś się do niej z życzliwością, wprowadź w specyfikę pracy na danym stanowisku, być może także zostaniesz w ten sposób przyjęty w nowej firmie. Postaraj się zostawić wszystkie dokumenty i stanowisko w należytym porządku. Dzięki temu ostatniego dnia pracy będziesz mógł wyjść z firmy bez wyrzutów sumienia. Pozamykane sprawy zawodowe są gwarancją pełnego zaangażowania w nowym miejscu pracy i tego ci życzymy.