Co zrobić po zakończeniu urlopu? - Artykuł - dp

Każdy pracownik wychowujący dziecko do 8. roku życia może złożyć wniosek o elastyczną organizację pracy. Jeśli jednak dane uprawnienie przysługuje obojgu rodzicom, muszą oni zdecydować, który z nich będzie z niego korzystał. Zatem z niektórych uprawnień nie mogą korzystać jednocześnie ojciec i matka dziecka.

Jakie możliwości mają rodzice powracający na rynek pracy?

Zgodnie z art. 188¹ § 1 Kodeksu pracy, pracownik wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8. roku życia, może złożyć wniosek o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy, czyli o:

• pracę zdalną,
• przerywany czas pracy,
• skrócony tydzień pracy,
• praca weekendowa,
• ruchomy czas pracy,
• indywidualny rozkład czasu pracy,
• obniżenie wymiaru czasu pracy.

Wniosek składa się w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy.

Rodzaje elastycznej organizacji pracy

Praca zdalna

Zgodnie z art. 67¹⁹ § 6 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia, o wykonywanie pracy zdalnej, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika w terminie 7 dni roboczych od dnia złożenia wniosku przez pracownika.

Co więcej, na mocy art. 67²² § 2, pracodawca nie może wystąpić z wiążącym wnioskiem o zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej i przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy przez tego pracownika, chyba że dalsze wykonywanie pracy zdalnej nie jest możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.

System przerywanego czasu pracy

System przerywanego czasu pracy to system, w którym w ustalonym harmonogramie pracy przewiduje się więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby. Przerwa ta może trwać do 5 godzin. Nie jest ona wliczana do czasu pracy. Pracownik zachowuje wynagrodzenie w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju.

System skróconego czasu pracy

W systemie skrócownego czasu pracy jest dopuszczalne wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 1 miesiąca.

System pracy weekendowej

W systemie pracy weekendowej pracownik pracuje wyłącznie w piątki, soboty, niedzielę i święta. W tym systemie jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 1 miesiąca.

Ruchomy czas pracy

Na wniosek pracownika może być zastosowany ruchomy czas pracy, dzie zastosowanie ma rozkłąd czasu pracy przewidujący różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracownika dniami pracy. Rozkład czasu pracy może też przewidywać przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.

Indywidualny rozkład czasu pracy

Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty.

Obniżenie wymiaru czasu pracy

W trakcie korzystania z urlopu wychowawczego, pracownik może złożyć do pracodawcy wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy. Nowy wymiar czasu pracy nie może być jednak niższy niż połowa etatu.

Dodatkowe uprawnienia rodzica

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca dopuszcza Cię po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego lub wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy. Jeżeli nie jest to możliwe, zatrudnia Cię na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym Twoim kwalifikacjom. Wynagrodzenie na nowym stanowisku nie może być niższe od wynagrodzenia za pracę przysługującego Ci w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed urlopem.

Jeżeli jesteś pracownicą karmiącą dziecko piersią, masz prawo do dwóch półgodzinnych przerw na karmienie wliczanych do czasu pracy.

Jeżeli karmisz więcej niż jedno dziecko, masz prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Przerwy na karmienie mogą być na Twój wniosek udzielane łącznie. W przypadku gdy pracujesz krócej niż cztery godziny dziennie, przerwy na karmienie Ci nie przysługują. Jeżeli Twój czas pracy nie przekracza sześciu godzin dziennie, przysługuje Ci jedna przerwa na karmienie.

Pracowników opiekującym się dzieckiem poniżej 4. roku życia pracodawca nie może bez ich zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych. Musi uzyskać ich aprobatę również na pracę w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, a także na delegowanie poza stałe miejsce pracy.

Jako pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat, przysługuje Ci w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin lub dwóch dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O sposobie wykorzystania zwolnienia w danym roku kalendarzowym decyduje pracownik w pierwszym wniosku.

Pamiętaj!

Masz prawo do złożenia wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy.

Po powrocie z urlopu powinieneś zostać dopuszczony do pracy na poprzednim stanowisku.

Podstawa prawna:

 Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy

Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii