Zakazane pytania na rozmowie kwalifikacyjnej
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2016-08-02
Rekrutacja to czas na poznanie przyszłego pracownika, okazja do przeprowadzenia szczegółowego wywiadu na jego temat. Nie wszystkie pytania mogą jednak zostać wypowiedziane. Prawo pracy ogranicza nadmiernie ciekawskiego pracodawcę. Jakie pytania nie mogą paść na rozmowie kwalifikacyjnej?
Rozmowa kwalifikacyjna ma za zadanie wyłonienie najlepszego kandydata na dane stanowisko. Jego atrakcyjność ma opierać się na wykształceniu i doświadczeniu zawodowym, a nie życiu prywatnym i poglądach. Dlatego prawo pracy określa, o co pracodawca pytać może, a jakie pytania paść nie powinny.
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca może zapytać o: imię i nazwisko, adres zamieszkania, datę urodzenia, wykształcenie oraz przebieg dotychczasowego zatrudnienia. Kandydat chwalący się swoją karierą zawodową ma obowiązek poinformowania pracodawcy tylko o tych miejscach pracy, gdzie miał podpisaną umowę o pracę. O pracach dorywczych może wspomnieć, jeśli uważa to za istotne lub pominąć. Kariera zawodowa naszych bliskich, nawet ta na etacie, jest już tematem niedozwolonym na rozmowie kwalifikacyjnej.
Do kandydata należy również decyzja, czy poda numer prywatnego telefonu lub adres mailowy. Kodeks nie wspomina o takich danych. Warto jednak mieć na uwadze, że podanie kontaktu do siebie znacznie usprawni proces rekrutacyjny.
O co nie można pytać na rozmowie kwalifikacyjnej?
Życie prywatne kandydata nie powinno mieć wpływu na decyzję o zatrudnieniu. Posiadanie dzieci lub odmiennych poglądów politycznych nie oznacza, że kandydat będzie gorszym pracownikiem. Dlatego wśród pytań zakazanych na rozmowie kwalifikacyjnej znajdują się te wszystkie, które dotyczą strefy prywatnej. Są wśród nich: bardzo popularne pytanie wśród kobiet o aktualne lub planowane macierzyństwo, pytania o stan zdrowia, wyznanie, poglądy polityczne, orientację seksualną czy też przynależność związkową.
W przypadku, gdy w trakcie rekrutacji padnie niedopuszczalne pytanie, kolejny krok zależy od kandydata. Do niego bowiem należy decyzja, czy odpowie. Opierając się o przepisy prawa, może odmówić udzielenia odpowiedzi. Dobrym rozwiązaniem może okazać się neutralna odpowiedź, która pozwoli uniknąć wywołania wrażenia sprzeciwu wobec przyszłego szefa.
Pytanie o niekaralność
Coraz częściej pracodawcy pytają kandydatów o konflikt z prawem. O ile aplikujemy na stanowisko w służbach mundurowych bądź służbie cywilnej, to pytanie nie budzi sprzeciwu. Pracodawcy nie naruszają także przepisów, wymagając zaświadczenia.
Wymóg niekaralności obejmuje także przedstawicieli profesji związanych z bezpieczeństwem, członków zarządów i rad nadzorczych, doradców finansowych, przedstawicieli handlowych oraz właścicieli firm biorących udział w przetargach.
W przypadku zawodów, dla których prawo pracy nie nakłada wymogu niekaralności, pracodawcy nie mogą pytać o zatargi z prawem.
Pracodawcy, który narusza przepisy i zadaje kandydatom niedozwolone pytania, grozi odpowiedzialność karna.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Zobacz podobne artykuły:
Równe traktowanie w zatrudnieniu Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.
Przerwy w pracy Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.
Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę? O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.
Urlop wypoczynkowy – przydatne informacja dla pracowników Urlop wypoczynkowy jest prawem pracownika, czyli osoby, która świadczy pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę. Nie może on zrzec się tego prawa ani przenieść go na inną osobę. Co jeszcze warto wiedzieć o urlopie wypoczynkowym?
Na jakie świadczenia może liczyć ojciec opiekujący się dzieckiem? Ojcowie również mają prawo do płatnego zasiłku macierzyńskiego i rodzicielskiego z ZUS. Sprawdź, jakimi uprawnieniami ojcowie muszą podzielić się z matką, a które przysługują wyłącznie ojcom.
Czy kobieta w ciąży może wycofać wypowiedzenie umowy o pracę? Kodeks pracy przewiduje szczególną ochronę zatrudnienia kobiet w ciąży. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę takiej pracownicy, a w niektórych przypadkach umowa, która uległaby rozwiązaniu w okresie ciąży, zostaje przedłużona do dnia porodu. Co w przypadku, jeśli to pracownica składa wypowiedzenie? Wyjaśniamy, czy ma prawo je wycofać z powodu ciąży i w jakich przypadkach.
Czy premia wlicza się do minimalnego wynagrodzenia? Płaca minimalna to ustalone najniższe wynagrodzenie, jakie pracodawca musi wypłacić pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę. Wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej jest naruszeniem praw pracowniczych. Czy pracodawca może uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Odpowiadamy.
