Powrót

Czy pracodawca może zmusić pracownika do urlopu?

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2017-08-14

Pracodawca zmusza Cię do wzięcia urlopu? A może Ty kumulujesz dni urlopowe, aby później móc odpoczywać przez kilka miesięcy? Sprawdź, co na to przepisy prawa pracy!

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. W zależności od stażu pracy, przysługuje mu 20 lub 26 dni wolnych. Pracownik zobowiązany jest wykorzystać urlop w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Jeśli zaś, z różnych przyczyn, mu się to nie uda w danym roku, musi wykorzystać go najpóźniej do 30 września roku następnego.

 

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest niezbywalne, co oznacza, że pracownik nie może przekazać swego urlopu osobie trzeciej lub zrezygnować z wypoczynku.

 

Narzucenie terminu urlopu przez pracodawcę

Urlop wypoczynkowy powinien być udzielany zgodnie z planem urlopów, który sporządzany jest co roku przez pracodawcę, ale w porozumieniu z pracownikami. Ma to na celu udzielenie urlopu w terminie korzystnym dla pracownika oraz zapewnienie normalnego toku pracy. Pracodawca nie zawsze musi wyrazić zgodę na wolne pracownika, ale nie może też ustalić terminu samodzielnie, bez konsultacji z podwładnym. Wysłanie pracownika na urlop wbrew jego woli jest sprzeczne z obowiązującymi przepisami.

 

Kumulowanie dni urlopowych przez pracownika

Jeśli pracownik zwleka z urlopem wypoczynkowym i zbliża się ostateczny termin - 30 września, do kiedy urlop powinien zostać wykorzystany, pracodawca powinien zasugerować pracownikowi odpoczynek.

 

 

Sąd Najwyższy orzekł, że pracodawca może bez uwzględniania i planowania terminu z podwładnym wysłać go na zaległy wypoczynek. Aby skorzystać z tego uprawnienia, pracodawca powinien jednak dysponować dowodami wskazującymi na to, iż zwracał się do pracownika z wnioskiem o zaplanowanie urlopu, a ten ignorował jego prośby.

 

Zaległy urlop a wypowiedzenie umowy

W przypadku zakończenia współpracy z podwładnym, pracodawca ma obowiązek rozliczenia się z niewykorzystanego urlopu. Zgodnie z przepisami, pracownik w okresie wypowiedzenia zobowiązany jest wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli pracodawca udzieli mu go w tym okresie. Decyzja dotycząca wykorzystania przez pracownika urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia w dużej mierze należy wyłącznie do pracodawcy. Zgoda pracownika nie jest niezbędna. Pracodawca również wybiera dogodny mu termin urlopu pracownika. Ważne, aby urlop zakończył się przed końcem okresu wypowiedzenia, a jego wymiar nie może przekraczać wymiaru wynikającego z przepisów. Jeśli pracodawca nie zdecyduje się na wysłanie pracownika na urlop w trakcie wypowiedzenia, zobowiązany będzie wypłacić mu ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.  

 

Pracodawca, poza omawianymi przypadkami, nie ma prawa bez zgody pracownika wysłać go na urlop wypoczynkowy. Jeśli Twój pracodawca łamie przepisy, skontaktuj się z Państwową Inspekcją Pracy.

 

Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

 

Źródło: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • Zadaniowy czas pracy - zasady
    Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy. Na czym polega i kto może pracować w takim systemie? Podpowiadamy.

  • Równe traktowanie w zatrudnieniu
    Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie.

  • Przerwy w pracy
    Od czego zależy długość i ilość przerw w pracy? Czy czas odpoczynku zawsze wlicza się do wymiaru czasu pracy? Kto może skorzystać z dodatkowej przerwy? Odpowiadamy.

  • Praca zdalna – czy pracodawca musi wyrazić na nią zgodę?
    O możliwość wykonywania pracy zdalnie musi zawnioskować pracownik oraz otrzymać zgodę pracodawcy. W jakich przypadkach pracodawca może nie wyrazić zgody i odrzucić wniosek pracownika? Sprawdź!

  • Urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia
    Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika, jednak nie zawsze pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić. Wyjątkową sytuacją jest okres wypowiedzenia pracownika. Co stanowi Kodeks pracy? Podpowiadamy.

  • Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
    Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest jednym ze sposobów na doprowadzenie do ustania stosunku pracy, czyli pożegnania się z pracownikiem lub pracodawcą. O czym należy pamiętać składając wypowiedzenie? Jaki ma ono wpływ na zasiłek dla bezrobotnych? Odpowiadamy.

  • Dzień wolny za święto wypadające w sobotę – co powinieneś wiedzieć?
    W 2024 roku 6 stycznia, czyli Święto Trzech Króli, przypada w sobotę. Czy za ten dzień przysługuje pracownikowi dodatkowy dzień wolny? Co ze świętami, które wypadną w niedzielę? Podpowiadamy.

  • Urlop na żądanie
    Zdarzają się sytuacje, w których pracownik, z niezaplanowanych powodów, nie może przyjść do pracy. Na szczęście Kodeks pracy umożliwia w takim przypadku wzięcie urlopu na żądanie. Jaki jest jego wymiar? Co się dzieje z niewykorzystanym urlopem na żądanie? Odpowiadamy.

  • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy