Zatrudnianie obywateli Ukrainy [Q&A - Pytania i odpowiedzi] - Rynek pracy w prawie

Na podstawie jakiego dokumentu (legalizującego pracę) można zatrudnić obywatela Ukrainy?

Od wybuchu wojny, czyli od lutego 2022 r., obywatele Ukrainy, którzy legalnie przebywają w Polsce mogą pracować na podstawie powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy. Nie ma tu znaczenia, czy obywatel Ukrainy przyjechał do Polski przed 24 lutego 2022 r. czy po tej dacie.

Nadal pracę obywateli Ukrainy legalizują również zezwolenie na pracę oraz oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. W przypadku tych dokumentów obywatele Ukrainy muszą legitymować się odpowiednim tytułem pobytowym: wizą, zezwoleniem na pobyt czasowy, pobytem w ramach ruchu bezwizowego.

Czy obywatel Ukrainy, który ma nadany PESEL ze statusem UKR może pracować w Polsce na oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub na zezwoleniu na pracę?

Nie. Obywatele Ukrainy, którzy mają status UKR mogą pracować jedynie na podstawie powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy.

Do kiedy obywatel Ukrainy może pracować na powiadomieniu?

Powiadomienie nie ma określonego terminu, w którym cudzoziemiec może na nim pracować. Pracodawca określa jedynie początkową datę zatrudnienia. O ile nie następują okoliczności, które wymagają wysłania kolejnego powiadomienia, w świetle obecnych przepisów cudzoziemiec może pracować na nim bez ograniczeń czasowych.

Czytaj także: Kolejna nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Lipiec 2024 r.

Jakie okoliczności, zmiany w warunkach zatrudnienia, wymagają wysłania kolejnego powiadomienia? 

Zgodnie z przepisami, podmiot powierzający wykonywanie pracy składa ponownie powiadomienie w terminie 7 dni od wystąpienia następujących okoliczności:

1) zmienił się rodzaj umowy pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a obywatelem Ukrainy lub

2) zmieniło się stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy, lub

3) zmniejszono wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu określony w powiadomieniu, lub

4) obniżono miesięczną lub godzinową stawkę wynagrodzenia określoną w powiadomieniu.

Czy na powiadomieniu o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy mogą pracować wyłącznie obywatele Ukrainy?

Co do zasady na powiadomieniu mogą pracować wyłącznie obywatele Ukrainy. Od tej zasady jest jednak pewien wyjątek, ponieważ przepisy ustawy specjalnej stanowią, że ilekroć w ustawie jest mowa o obywatelu Ukrainy, rozumie się przez to także nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego:

1) małżonka obywatela Ukrainy,

2) małoletnie dziecko obywatela Ukrainy,

3) małoletnie dziecko małżonka obywatela Ukrainy

- o ile przybyli oni na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie są obywatelami polskimi ani obywatelami innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich Unii Europejskiej.

Tak więc, jeżeli np. obywatel Gruzji jest mężem Ukrainki i w związku z działaniami wojennymi na Ukrainie przyjechał do Polski, może być również zatrudniony na powiadomieniu.

Czytaj także: Zatrudnienie cudzoziemca – podstawowe informacje

Czy ustawa specjalna wydłuża ważność dokumentów pobytowych obywateli Ukrainy?

Tak. Zarówno okres ważności wiz, jak i zezwoleń na pobyt czasowy oraz kart pobytu, które straciły ważność po 23 lutego 2022 r. ulega przedłużeniu z mocy prawa do 30 września 2025 r. Wiza w okresie przedłużenia okresu ważności nie uprawnia do przekraczania granicy. Podobnie karta pobytu w okresie, na jaki uległ przedłużeniu okres jej ważności nie uprawnia do przekraczania granicy.

Również pobyt w ramach ruchu bezwizowego, który zakończył się po 23 lutego 2022 r. uznaje się za legalny do dnia 30 września 2025 r.

Pełna lista wydłużonych pobytów obywateli Ukrainy znajduje się w art. 42 ustawy specjalnej.

Czy ustawa specjalna wydłuża ważność dokumentów legalizujących pracę obywateli Ukrainy – zezwoleń na pracę, oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi?

Nie.

Szczegółowych informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19 524.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.