Rejestracja cudzoziemca w urzędzie pracy - Rynek pracy w prawie

Jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy mogą zarejestrować się:

1. obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej;
2. obywatele państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależących do UE;
3. obywatele państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi (tj. Konfederacja Szwajcarska);
4. obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub członkowie ich rodzin (art. 10 ust. 1 lit. b, d, e i f Umowy Wystąpienia),
5. cudzoziemcy posiadający w Polsce status uchodźcy;
6. cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt stały;
7. cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
8. cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach - są to cudzoziemcy, którym udzielono zezwolenia na pobyt czasowy:
   1. w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (art. 127),
   2. z powodu posiadania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w innym państwie UE w związku z tym, że zamierzają w Polsce wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą, podjąć bądź kontynuować studia lub szkolenie zawodowe, albo wykażą inne okoliczności uzasadniające pobyt w Polsce (art. 186 ust. 1 pkt 3).
9. cudzoziemcy posiadający w Polsce zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na  pobyt tolerowany;
10. cudzoziemcy korzystający w Polsce z ochrony czasowej;
11. cudzoziemcy ubiegający się o udzielenie ochrony międzynarodowej i małżonków, w imieniu których występują z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, którzy posiadają zaświadczenie wydane na podstawie art. 35 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony międzynarodowej w Polsce;
12. cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej w Polsce;
13. cudzoziemcy posiadający w Polsce wizę wydaną ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe (art. 60 ust. 1 pkt 23 ustawy o cudzoziemcach);
14. cudzoziemcy towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemcowi, o którym mowa w punktach 1-3, jako członkowie rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin;
15. cudzoziemcy – członkowie rodzin obywateli polskich, którzy:
    1. uzyskali zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo
    2. po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej posiadali zezwolenie na pobyt czasowy;
16. cudzoziemcy towarzyszący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelowi polskiemu jako członek rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin;
17. cudzoziemcy, którzy posiadają w Polsce zgodę na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1 albo 1a albo art. 126 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, pod warunkiem, że bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotni byli zatrudnieni w Polsce nieprzerwanie przez okres co najmniej 6 miesięcy - są to cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy:
    1. w celu wykonywania pracy (art. 114 ust. 1) albo
    2. w celu wykonywanie pracy w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki, jakie określa Minister właściwy do spraw pracy w porozumieniu z Ministrem właściwym do spraw gospodarki, biorąc pod uwagę potrzeby rynku pracy, w tym potrzebę efektywnego zatrudniania w zawodach, w których w skali całego kraju występują znaczące niedobory pracowników (art. 114 ust. 1a), albo
    3. w celu pełnienia funkcji w zarządzie osoby prawnej, pod warunkiem, że nie posiadają w niej żadnych udziałów lub akcji (art. 126 ust. 1);
18. cudzoziemcy posiadający wizę wydaną w celu wykonywania pracy w Polsce, pod warunkiem, że bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotni byli zatrudnieni  w Polsce nieprzerwanie przez okres co najmniej 6 miesięcy.

Kto spośród cudzoziemców może zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy?

Jako osoba poszukująca pracy mogą zarejestrować się wszyscy cudzoziemcy, którym przysługuje rejestracja jako osoba bezrobotna (wymienieni w punktach 1-16) , a także dodatkowo:

• cudzoziemcy, którzy posiadają w Polsce zgodę na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1 albo 1a albo art. 126 ust. 1 Ustawy o cudzoziemcach, są to cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy (bez warunku nieprzerwanego zatrudnienia przez 6 miesięcy, jak przy statusie bezrobotnego):
  • w celu wykonywania pracy (art. 114 ust. 1) albo
  • w celu wykonywanie pracy w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki, jakie określa Minister właściwy do spraw pracy w porozumieniu z Ministrem właściwym do spraw gospodarki, biorąc pod uwagę potrzeby rynku pracy, w tym potrzebę efektywnego zatrudniania w zawodach, w których w skali całego kraju występują znaczące niedobory pracowników (art. 114 ust. 1a), albo
  • w celu pełnienia funkcji w zarządzie osoby prawnej, pod warunkiem, że nie posiadają w niej żadnych udziałów lub akcji (art. 126 ust. 1);
• cudzoziemcy posiadający wizę wydaną w celu wykonywania pracy w Polsce (bez warunku nieprzerwanego zatrudnienia przez 6 miesięcy, jak przy statusie bezrobotnego);
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 144, art. 151 ust. 1, art. 151b ust. 1, art. 159 ust. 1, art. 160, art. 161, art. 161b ust. 1 art. 176, art. 186 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 5 i 7 lub art. 187 ustawy o cudzoziemcach, są to m.in. cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy:
  • w celu kształcenia się na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia lub jednolitych studiach magisterskich albo studiach trzeciego stopnia (art. 144),
  • w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych (art. 151),
  • w celu mobilności długoterminowej naukowca prowadzącego badania naukowe lub prace rozwojowe w jednostce na terytorium Polski zatwierdzonej przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych (art. 151b ust. 1);
  • w celu mobilności długoterminowej członka rodziny naukowca (art. 161b ust. 1);
  • w celu połączenia się z rodziną z cudzoziemcem zamieszkującym na terytorium (art. 159 ust. 1), 
  • dla ofiar handlu ludźmi (art. 176),
  • udzielone ze względu na więzi o charakterze rodzinnym (art. 160 i 161),
  • ze względu na inne okoliczności (określone w art. 186 lub 187, z wyjątkiem członka rodziny rezydenta długoterminowego UE, który jest objęty przepisami art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. g).
• cudzoziemcy posiadający wizę w celu odbycia studiów pierwszego i drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo kształcenia się w szkole doktorskiej, z adnotacją „student”, lub wizę krajową w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych;
• cudzoziemcy przebywający na terytorium Polski w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem wpisanym do ewidencji wniosków o zezwolenie sezonowe;
• cudzoziemcy posiadający w Rzeczypospolitej Polskiej wizę wydaną w celu wykonywania pracy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową;
• cudzoziemcy posiadający w Polsce zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na pracę sezonową (art. 185a ustawy o cudzoziemcach);
• cudzoziemcy – członkowie rodzin obywatela polskiego, poszukujący zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w ustawie.

Rejestracja obywatela Ukrainy

Obywatele Ukrainy, którzy przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:

• ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa art. 2 ust. 1 lub
• odrębnych przepisów legalizujących ich pobyt

mogą zarejestrować się oraz zostać uznani jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy.

Podczas rejestracji nie stosuje się ograniczenia wiekowego dla kobiet (60 lat) i mężczyzn (65 lat).

Gotowość do podjęcia zatrudnienia

Wymienieni wyżej cudzoziemcy mogą być zarejestrowani jako bezrobotni jeżeli są osobami:

• niezatrudnionymi i niewykonującymi innej pracy zarobkowej,
• zdolnymi i gotowymi do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub w danej służbie albo innej pracy zarobkowej albo jeżeli są osobami niepełnosprawnymi, zdolnymi i gotowymi do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy,
• nieuczące się w szkole, z wyjątkiem uczących się w szkołach dla dorosłych lub przystępujących do egzaminu eksternistycznego z zakresu programu nauczania tej szkoły oraz uczących się w branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej, prowadzących kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej, lub w szkole wyższej, gdzie studiują na studiach niestacjonarnych,
• zarejestrowanymi we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz
• poszukującymi zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Ponadto każdy cudzoziemiec musi spełniać te same warunki co obywatel polski, czyli np. mieć ukończone 18 lat, nieukończone 60 lat – kobiety lub 65 lat – mężczyźni (nie dotyczy obywateli Ukrainy), nie pobierać renty z tytułu niezdolności do pracy. 

Przydatne informacje

Jesteś cudzoziemcem i chcesz zarejestrować się jako osoba bezrobotna? Przedstaw w powiatowym urzędzie pracy dokument uprawniający Cię do pobytu na terytorium Polski (np. decyzję wojewody lub Urzędu ds. Cudzoziemców, kartę pobytu). Jeśli dokument ten nie pozwala na rejestrację jako bezrobotny, masz jeszcze szansę na rejestrację ze statusem poszukującego pracy.

Nie jesteś pewny, czy spełniasz warunki do uznania Cię za osobę bezrobotną? Sprawdzisz je TUTAJ.

Listę dokumentów niezbędnych do zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy znajdziesz TUTAJ.

O sposobach na zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy przeczytasz TUTAJ.

Przeczytaj o Świadczeniach oraz Rodzajach wsparcia z urzędu pracy.

Praca cudzoziemca w Polsce wymaga odpowiednich dokumentów. Dowiedz się więcej.

Szczegółowych informacji na temat rejestracji w urzędzie pracy udzialają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.

Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 2 ust. 1 pkt 2, 22).

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 marca 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o cudzoziemcach.

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (art. 22¹).