Polecenie służbowe – co grozi za odmowę wykonania
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2019-06-10
Czy trzeba wykonywać wszystkie polecenia pracodawcy? Czy zawsze grożą konsekwencje za odmowę wykonania poleconego zadania? Sprawdź!
Podjęcie pracy wiąże się z wieloma obowiązkami. Pracownik zobowiązany jest m.in.
wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeśli nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy lub umową o pracę.
Czym jest polecenie służbowe? To ustne lub pisemne zlecanie pracownikowi konkretnych obowiązków lub czynności do wykonania.
Na początku zatrudnienia, w zakresie obowiązków, który pracodawca zobowiązany jest przedstawić zatrudnionemu wymienione są tzw. stałe polecenia służbowe.
Pracodawca jest obowiązany w szczególności zaznajomić pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami.
Polecenie służbowe powinno wpisywać się w ustalony w umowie rodzaj prac. Przy czym nie musi dotyczyć wyłącznie obowiązków wpisanych w przedstawionym zakresie. Prawomocne polecenie powinno spełniać określone warunki:
- powinno dotyczyć pracy,
- powinno pozostawać w zgodności z umową o pracę, to jest z rodzajem umówionej pracy,
- nie może godzić w powszechnie obowiązujący porządek prawny.
Kiedy pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego?
W przypadku, gdy polecenie służbowe nie spełnia któregoś z wyżej wymienionych warunków, pracownik może odmówić jego wykonania.
Należy mieć na uwadze jeszcze jeden zapis w Kodeksie pracy, mówiący o tym, że:
pracodawca może powierzyć pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, inną pracę niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Jeśli jednak polecenie służbowe jest sprzeczne z prawem, np. kopiowanie danych lub fałszowanie faktur, pracownik nie tyle ma prawo, a obowiązek odmowy wykonania polecenia. Działania niezgodnie z prawem, zlecone przez przełożonego, nie zwalniają z odpowiedzialności karnej. Odmówić może również, gdy polecenie znacznie wybiega poza zakres obowiązków, np. odebranie dziecka z przedszkola. Omowa przysługuje również, gdy polecone zadanie stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia, np. wadliwy sprzęt zabezpieczający w przypadku pracy na wysokościach.
Konsekwencje odmowy wykonania polecenia służbowego
Odmowa wykonania polecenia służbowego, które jest zgodne z przepisami może skutkować pouczeniem, naganą lub rozwiązaniem umowy.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
O sygnalistach, czyli kim jest whistleblower? Sygnalista to dość tajemnicze określenie osoby, która działa w celu eksponowania nieprawidłowości w różnych sferach życia, w tym pracy. Jakie są genezy tego zjawiska i najgłośniejsze przypadki tego typu działań na świecie?
Zmiany w przepisach dotyczących polskiego rynku pracy 1 czerwca 2025 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące polskiego rynku pracy. Swoim zakresem obejmują one m.in. bezrobotnych. Zmienia się wiele w zasadach rejestracji, kontaktu z urzędem pracy, jak i warunkach przyznawanych wsparć. Ponadto wprowadzone zostały nowe zasady powierzania pracy cudzoziemcom. W tym przypadku, również mamy do czynienia z ważnymi zmianami.
Co działa, a co nie. Co zrobić, jak się nie chce? Zmotywowanie się do działania wbrew niechęci to jedno z najczęstszych wyzwań we współczesnym świecie. Wydawałoby się, że skoro coś „trzeba zrobić”, to wystarczy wola. Ale właśnie w tym miejscu psychologia rozkłada sytuację na czynniki pierwsze i pokazuje: człowiek nie działa jak maszyna. To, że coś „powinno być zrobione”, nie oznacza jeszcze, że pojawi się energia, koncentracja czy zaangażowanie. A więc – co działa, a co nie?
Stres i wypalenie zawodowe – cichy wróg współczesnego pracownika Współczesny rynek pracy niesie za sobą wiele wyzwań. Ciągła presja na efektywność, wysokie tempo życia, rywalizacja, brak stabilności zatrudnienia oraz stale rosnące oczekiwania pracodawców prowadzą do wzmożonego stresu, który – jeśli nie jest właściwie zarządzany – może przerodzić się w wypalenie zawodowe. Ten problem dotyczy coraz większej liczby osób i coraz częściej nie tylko przedstawicieli zawodów wysokiego ryzyka psychicznego, jak lekarze, nauczyciele czy pracownicy socjalni, ale również menedżerów, a nawet freelancerów.
Bieg okresu wypowiedzenia [INFOGRAFIKA] Czy wiesz, jak liczyć bieg okresu wypowiedzenia? Podpowiadamy!
Upał a praca. Co czytamy w przepisach? „Uff - jak gorąco!”. Wysokie temperatury w okresie letnim mogą być bardzo uciążliwe dla pracowników, zwłaszcza tych pracujących na zewnątrz. Dlatego przepisy prawa pracy (BHP) nakładają na pracodawców pewne obowiązki, które mają poprawić komfort pracy w czasie upałów. Jakie? O co powinni zadbać pracodawcy, gdy słupek rtęci przekracza dopuszczalne normy bezpieczeństwa i higieny pracy?
Work-life balance, czyli jak pogodzić pracę z życiem prywatnym? Rosnące tempo życia, natężenie obowiązków zawodowych i rosnąca frustracja wśród pracowników sprawiły, że w ostatnich latach w dyskusji na temat rynku pracy coraz częściej słyszymy o zasadzie work-life balance. Jakie są jej założenia i jak można ją wdrożyć?
Termin wypłaty wynagrodzenia za pracę – w trakcie zatrudnienia i po zakończonej umowie Wynagrodzenie za pracę (w ramach stosunku pracy) jest świadczeniem podlegającym szczególnej ochronie. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownik nie może się go zrzec, a pracodawca jest zobowiązany do zatrudnienia za wynagrodzeniem. Kiedy powinna być wypłacana pensja? Co z terminem wypłaty, gdy kończy się umowa? Odpowiadamy.
