Podstawowy obowiązek pracodawcy, który chce zatrudnić cudzoziemca
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2023-03-10
Jeżeli chodzi o zatrudnianie cudzoziemców, podstawowa zasada brzmi: legalna praca to legalny pobyt plus zezwolenie na pracę. O ile cudzoziemiec może być zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, pobyt zawsze musi mieć legalny. Brak ważnego dokumentu pobytowego w każdej sytuacji wiąże się z nielegalnym zatrudnieniem. Dlatego tak ważne, z punktu widzenia pracodawcy, jest sprawdzenie legalnego pobytu cudzoziemca (jego dokumentu pobytowego), który ma rozpocząć pracę.
O nielegalnym wykonywaniu pracy przez cudzoziemca czytamy w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Według definicji zawartej w tym dokumencie nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemca oznacza wykonywanie pracy przez cudzoziemca, który nie jest uprawniony do wykonywania pracy w rozumieniu art. 87 ust. 1 (określającym cudzoziemców uprawnionych do wykonywania pracy w Polsce) lub nie posiada odpowiedniego zezwolenia na pracę, nie będąc zwolnionym na podstawie przepisów szczególnych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, lub którego podstawa pobytu nie uprawnia do wykonywania pracy.
Czytaj także: Nielegalne powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi
Z definicji tej wynika, że zarówno zezwolenie na pracę (chyba że cudzoziemiec jest z tego obowiązku zwolniony), jak i legalny pobyt, który uprawnia cudzoziemca do pracy (np. wiza „turystyczna” z celem wydania: 01 lub wiza wydana w związku z korzystaniem z ochrony czasowej z celem wydania: 20 nie uprawniają do wykonywania pracy w RP, nawet z zezwoleniem na pracę) muszą iść w parze, by zatrudnienie było legalne.
Pierwszy krok – legalny pobyt!
Każdy pracodawca, który zamierza zatrudnić cudzoziemca powinien zacząć od sprawdzenia dokumentu pobytowego obcokrajowca. Bez względu na to, czy uzyskał dla niego zezwolenie na pracę lub zarejestrował oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Dokumenty te (zezwolenie i oświadczenie) nie zalegalizują pracy, jeżeli cudzoziemiec nie będzie miał ważnego dokumentu pobytowego, który go do tej pracy uprawnia (np. wspomniane wyżej wizy (01, 20) nie uprawniają do wykonywania pracy w Polsce, pomimo legalnego pobytu).
Podstawa prawna do żądania dokumentu
O tym, jakie warunki powinien spełniać cudzoziemiec, by mógł wykonywać pracę w Polsce przeczytamy przede wszystkim w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz w ustawie o cudzoziemcach. Jednak przepis, który określa, że pracodawca jest obowiązany żądać od cudzoziemca dokumentu, który potwierdza jego legalny pobyt zawarty jest w ustawie o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule 2 tego dokumentu czytamy:
„Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany żądać od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”
Czytaj także: Zmiana zezwolenia na pobyt czasowy i pracę
Pracodawcy powinni również wiedzieć, że kopię takiego dokumentu należy przechowywać przez cały okres pracy cudzoziemca. Stanowi o tym artykuł 3 ww. ustawy:
„Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany do przechowywania przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca kopii dokumentu, o którym mowa w art. 2.”
Ponadto, jeżeli ważność dokumentu się skończy, a cudzoziemiec nie uzyska kolejnego tytułu do pobytu, zatrudnienie w tym okresie (po zakończeniu ważności dokumentu pobytowego) również będzie nielegalne. Należy więc tego pilnować nie tylko w momencie zatrudniania cudzoziemca, ale i później.
Wiedza dodatkowa
Dodatkowo, pracodawca powinien wiedzieć, o czym stanowi artykuł 4 ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, że:
„Cudzoziemcowi przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu, któremu powierzono wykonywanie pracy, przysługuje roszczenie o wypłatę zaległego wynagrodzenia i związanych z nim świadczeń.”
Informacji na temat legalnego zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.
Zobacz podobne artykuły:
Zmiany w przepisach dotyczących polskiego rynku pracy 1 czerwca 2025 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące polskiego rynku pracy. Swoim zakresem obejmują one m.in. bezrobotnych. Zmienia się wiele w zasadach rejestracji, kontaktu z urzędem pracy, jak i warunkach przyznawanych wsparć. Ponadto wprowadzone zostały nowe zasady powierzania pracy cudzoziemcom. W tym przypadku, również mamy do czynienia z ważnymi zmianami.
Wizy a praca cudzoziemców po zmianie przepisów 1 czerwca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniają zasady zatrudniania w Polsce cudzoziemców z krajów trzecich. Jak obecnie wygląda kwestia pracy osób, które przyjechały do naszego kraju na wizach? Które z nich umożliwiają podjęcie pracy, a które nie? Pobyt na jakich wizach umożliwia ubieganie się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę? Odpowiadamy.
Najważniejsze zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców – nowe obowiązki dla pracodawców od 1 czerwca Od 1 czerwca 2025 r. zaszły istotne zmiany w przepisach, które regulują zatrudnianie cudzoziemców. Wprowadzono nowe zasady dotyczące składania oświadczeń, zezwoleń oraz obowiązków informacyjnych pracodawców.
Zezwolenie na pracę sezonową a zakwaterowanie cudzoziemca Pracodawca, który zamierza zatrudnić cudzoziemca na podstawie zezwolenia na pracę sezonową może zapewnić mu zakwaterowanie. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, aby wszystko odbyło się zgodnie z przepisami. Wskazujemy najważniejsze sprawy, o których powinien pamiętać pracodawca, zanim zapewni cudzoziemcowi zakwaterowanie w ramach pracy na zezwoleniu na pracę sezonową.
Zezwolenie jednolite a ważne zezwolenie na pracę Jest kilka dokumentów, które legalizują pracę cudzoziemców. W związku z tym, może dojść do sytuacji, w której zostanie wydane zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w trakcie ważnego zezwolenia na pracę. Co wówczas? Odpowiadamy.
Legalizacja pobytu i pracy cudzoziemca Jakie dokumenty legalizują pobyt i pracę cudzoziemca?
Legalizacja pracy cudzoziemca Jakie dokumenty legalizują pracę cudzoziemca w Polsce?
Cudzoziemcy uprawnieni do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Co do zasady, aby cudzoziemiec mógł wykonywać pracę w Polsce, potrzebuje tytułu pobytowego umożliwiającego mu podjęcie pracy oraz zezwolenia na pracę. Jakie to tytuły pobytowe?
