Odpowiedzialność porządkowa pracowników - Rynek pracy w prawie

Pracownik, w świetle przepisów, oprócz praw, ma również obowiązki i to nie tylko te, o których przeczytał w ogłoszeniu o pracy. Zobowiązany jest przestrzegać ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, jak również przyjętego sposobu potwierdzenia przybycia i obecności oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

A co w przypadku, gdy pracownik w nosie ma obowiązujące zasady

W przypadku niedostosowania się pracownika i nieprzestrzegania regulaminu, pracodawca ma w ręku narzędzie, które może mu pomóc w zdyscyplinowaniu podwładnego. Zgodnie z przepisami może zastosować karę upomnienia lub nagany. Jeśli pracownik łamie przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy przeciwpożarowe, opuszcza pracę bez usprawiedliwienia, stawia się w stanie nietrzeźwym lub spożywa alkohol w godzinach pracy, pracodawca może obniżyć jego wypłatę. Za jedno wykroczenie lub za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności grozi kara pieniężna. Nie może być ona wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie nie może przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty.

Pracodawca może także obniżyć wynagrodzenie niezdyscyplinowanego pracownika. Przepisy nie przewidują takiego kroku, jako środka dyscyplinującego, jednak Sąd Najwyższy orzekł, że wypowiedzenie warunków płacy wprawdzie nie jest karą porządkową, ale może być środkiem dyscyplinującym.

Prawo do obrony pracownika

Kara może być zastosowana tylko i wyłącznie po wcześniejszym wysłuchaniu pracownika. Pracodawca ograniczony jest również czasowo w wymierzaniu kary. Ma na to do dwóch tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązków i do trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia przez pracownika. W sytuacji, gdy terminy te nie zostaną zachowane, kara nie może być zastosowana. Określając karę, bierze się pod uwagę przede wszystkim rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika oraz jego dotychczasowy stosunek do pracy. O karze pracodawca powiadamia na piśmie, wskazując datę dopuszczenia się naruszenia oraz pouczenie o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia, czyli w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia o karze. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po zapoznaniu się ze stanowiskiem zakładowej organizacji związkowej, która reprezentuje pracownika. Jeśli w ciągu 14 dni od daty wniesienia sprzeciwu pracodawca go nie odrzuci, oznacza to  uwzględnienie sprzeciwu. Pracodawca musi zwrócić podwładnemu równowartość kwoty wymierzonej kary. 

W przypadku odrzucenia sprzeciwu pracownik ma prawo w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o jego odrzuceniu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec jego osoby kary.

Po roku nienagannej kary uważa się ją za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa się z akt osobowych pracownika. Pracodawca może również uznać karę za niebyłą przed upływem wskazanego okresu.

Szczegółowe informacje na temat prawa pracy można uzyskać w Państwowej Insprkcji Pracy. 

Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)