Nieważny paszport cudzoziemca a legalna praca
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2024-10-25
W ostatnim czasie pojawia się dużo pytań o to, czy cudzoziemiec, którego paszport utracił ważność może legalnie pracować w Polsce. Wątpliwości biorą się w dużej mierze stąd, że wielu obywateli Białorusi i Ukrainy ma problem z uzyskaniem nowego dokumentu podróży. Warto zatem przytoczyć stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy oraz informacje Straży Granicznej dotyczące cudzoziemców z nieważnym paszportem.
Art. 288 z części „Kontrola legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej” ustawy o cudzoziemcach stanowi:
„Cudzoziemiec w okresie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży oraz dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są wymagane.”
Czytaj także: Zatrudnianie obywateli Ukrainy [Q&A - Pytania i odpowiedzi]
W związku z powyższym pojawiły się wątpliwości, czy cudzoziemiec (w tym obywatel Ukrainy), który przebywa w Polsce bez ważnego paszportu (dokumentu podróży) może legalnie pracować.
Stanowisko w tej sprawie zajęła Państwowa Inspekcja Pracy. W wyjaśnieniach zamieszczonych na stronie internetowej PIP czytamy:
„Z punktu widzenia kontroli prowadzonych przez PIP posiadanie przez cudzoziemca ważnego dokumentu pobytowego, np.:
- wizy,
- zezwolenia na pobyt czasowy (karty pobytu) oraz
- pobytu w ramach ruchu bezwizowego
(również w przypadku, gdy obywatel Ukrainy korzysta z przedłużenia legalności pobytu na terytorium Polski z mocy prawa – do 30 września 2025 r.)
lub dokumentów potwierdzających, że obywatel Ukrainy przybył na terytorium Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, tj.:
- umieszczonej przez funkcjonariusza Straży Granicznej w trakcie kontroli granicznej pieczęci w paszporcie, potwierdzającej przekroczenie granicy RP w okresie od 24 lutego 2022 r.,
- numeru PESEL ze statusem UKR;
- dokumentu elektronicznego diia.pl w aplikacji mobilnej mObywatel
oraz jednocześnie powiadomienia, oświadczenia lub zezwolenia na pracę
– stanowi wystarczającą podstawę do uznania pracy wykonywanej przez cudzoziemca, jak również powierzenia pracy cudzoziemcowi – za legalne. W naszej ocenie, upływ ważności paszportu nie ma wpływu na sytuację prawną cudzoziemca w zakresie legalności jego pracy.
Należy jednak zwrócić uwagę, że kwestia posiadania przez cudzoziemca paszportu, którego okres ważności upłynął, nie jest bezpośrednio objęta kompetencjami Państwowej Inspekcji Pracy – jako instytucji powołanej do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy oraz przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej.”
Czytaj także: Cudzoziemiec a zgubiony paszport z ważną wizą. Co należy zrobić?
Informacje Straży Granicznej
Drugą instytucją, która prowadzi kontrole legalności pobytu oraz wykonywania pracy przez cudzoziemców jest Straż Graniczna. Dlatego warto przytoczyć informacje z Komendy Głównej Straży Granicznej, dotyczące dokumentu podróży (paszportu) obcokrajowców przebywających w RP:
„Zgodnie z art. 288 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach w okresie pobytu na terytorium RP cudzoziemiec jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży (zazwyczaj jest to paszport zagraniczny) oraz dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium Polski, jeżeli są wymagane. Karta pobytu, jako dokument pobytowy, nie zastępuje paszportu.
W związku z powyższym cudzoziemiec, przed upływem okresu ważności dokumentu podróży (paszportu), zobowiązany jest opuścić terytorium RP lub złożyć w placówce dyplomatycznej swojego kraju pochodzenia w Polsce (ambasadzie, konsulacie) wniosek o przedłużenie dokumentu podróży lub wydanie nowego, w tym tzw. dokumentu na wyjazd („biały paszport”). Taki dokument jest, co do zasady, zgodnie z przepisami konsularnymi wydawany nawet w dniu złożenia wniosku.
Jeżeli w momencie kontroli na terytorium RP cudzoziemiec nie przedstawi co najmniej zaświadczenia, że złożył w placówce dyplomatycznej kraju pochodzenia wniosek o wydanie lub przedłużenie ważności dokumentu podróży, możliwe jest nałożenie na niego mandatu karnego w wysokości do 500 zł.”
Szczegółowych informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19 524.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło:
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Państwowa Inspekcja Pracy.
Straż Graniczna.
Zobacz podobne artykuły:
Zatrudnianie cudzoziemców absolwentów polskich szkół policealnych Do legalnego zatrudnienia cudzoziemca, co do zasady, potrzebne są odpowiedni tytuł pobytowy oraz zezwolenie na pracę. Od tej zasady istnieją wyjątki. Są bowiem cudzoziemcy, którzy mogą wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę. Czy do tej grupy zaliczają się absolwenci szkół policealnych? Odpowiadamy.
Zatrudnienie obywateli Ukrainy. Kiedy nowe powiadomienie Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy jest najprostszą formą legalizacji pracy cudzoziemców z krajów trzecich w RP. To opcja bezpłatna, umożliwiająca zatrudnienie i dopełnienie formalności później, w ciągu 7 dni od powierzenia pracy. Przepisy ustawy specjalnej o pomocy obywatelom Ukrainy przewidują okoliczności, które wpływają na konieczność wysłania kolejnego powiadomienia. Jakie to okoliczności? Odpowiadamy.
Zatrudnianie obywateli Ukrainy [Q&A - Pytania i odpowiedzi] Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wprowadziła znaczne ułatwienia w zatrudnianiu Ukraińców w Polsce. Jak wygląda procedura zatrudnienia? Przedstawiamy najpopularniejsze pytania pracodawców i odpowiadamy na nie.
Stwórz CV i zdobądź pracę marzeń Jednym z najważniejszych dokumentów potrzebnych w procesie rekrutacji jest CV. Dlatego warto przyłożyć się do jego stworzenia. Zielona Linia, która wspiera osoby poszukujące pracy, udostępniła narzędzie, ułatwiające przygotowanie profesjonalnego CV. Zachęcamy do skorzystania z naszego „Kreatora CV”!
Praca marzeń z aplikacją "Moja Praca" „Moja Praca” to nowoczesne narzędzie, które ułatwia osobom szukającym pracy znalezienie odpowiedniego zatrudnienia. Sercem aplikacji są symulatory rozmów kwalifikacyjnych, które dają możliwość odpowiedzi na najpopularniejsze pytania rekruterów i sprawdzenie wyników. „Moja Praca” umożliwia także rozwiązywanie testów osobowości i predyspozycji, dzięki którym osoba zainteresowana dowie się, jaka praca najlepiej do niej pasuje. W aplikacji dostępne są również, codziennie aktualizowane, oferty pracy. Dodatkowo, „Moja Praca” umożliwia zapisanie w telefonie w schowku CV, które szybko można dołączyć do odpowiedzi na interesujące ogłoszenie. W aplikacji znajduje się także porcja przydatnych i inspirujących informacji i tekstów. Dlaczego warto ją zainstalować? Odpowiadamy.
Jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Instrukcja krok po kroku Pracodawca, który planuje zatrudnienie obywatela Ukrainy powinien wiedzieć, że do podpisania umowy nie wystarczy jedynie potwierdzenie obywatelstwa ukraińskiego. Przede wszystkim należy upewnić się, że cudzoziemiec ma tytuł do legalnego pobytu w Polsce. Od czego zacząć? Jak legalnie powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy? Wyjaśniamy.
Zezwolenie jednolite - zmiana warunków pracy Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (tzw. zezwolenie jednolite) legalizuje zarówno pobyt, jak i pracę cudzoziemca w Polsce. Jakie warunki zatrudnienia wskazuje się w decyzji wydanej do takiego zezwolenia? Które z nich można zmienić bez dodatkowych formalności, a które wymagają zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę? Odpowiadamy.
Cudzoziemcy - praca po zakończeniu ważności zezwolenia na pracę a oczekiwaniem na rejestrację oświadczenia Zdarzają się sytuacje, w których ważność kończy jeden dokument legalizujący pracę cudzoziemca i pracodawca czeka na uzyskanie kolejnego. Co się dzieje w okresie oczekiwania? Jak to wygląda w przypadku zakończenia ważności zezwolenia na pracę, gdy pracodawca czeka na rejestrację oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy? Czy praca w okresie oczekiwania jest legalna? Odpowiadamy.
