Назад

Wypadek przy pracy – obowiązki pracodawcy

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2022-01-28

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy swoim pracownikom, dbanie o terminowe odnawianie szkoleń BHP oraz informowanie o istniejącym ryzyku zawodowym na każdym ze stanowisk. Pomimo przestrzegania przepisów i procedur bezpieczeństwa, może dojść do nieszczęśliwego wypadku. Co należy zrobić w takiej sytuacji? Jakie są obowiązki pracodawcy i możliwości poszkodowanego pracownika? Podpowiadamy.

W przypadku nieszczęśliwego wypadku pracownika, priorytetem jest ustalenie, czy zdarzenie można zaliczyć do wypadku przy pracy.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

  • podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
  • podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
  • w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

 

Pierwsza pomoc i zabezpieczenie miejsca zdarzenia

Jeśli do wypadku doszło na terenie zakładu pracy, podstawowym krokiem jest zapewnienie poszkodowanemu pierwszej pomocy oraz wyeliminowanie lub, jeśli to nie jest możliwe, ograniczenie zagrożenia. Jeśli poszkodowany jest np. operatorem maszyny, należy niezwłocznie ją wyłączyć lub odciąć jej zasilanie. Obowiązki pracodawcy podczas takiego zdarzenia są identyczne zarówno dla pracownika, jak i osoby przez niego niezatrudnionej, ale przebywającej na terenie jego zakładu. W tym drugim przypadku należy dodatkowo pamiętać o powiadomieniu pracodawcy osoby poszkodowanej.

Miejsce wypadku należy zabezpieczyć przed osobami niepowołanymi oraz możliwością przemieszczenia lub ponownego włączenia urządzeń, które spowodowały wypadek. Na podstawie położenia tych przedmiotów będzie można później odtworzyć szczegóły związane z zajściem i ustalić jego przyczynę.

Pamiętaj! Wprowadzanie zmian w miejscu wypadku bez wymaganej zgody jest dopuszczalne tylko wówczas, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia niebezpieczeństwu.

 

 

Zawiadomienie o wypadku

O wypadku w pracy pracodawca powinien niezwłocznie zawiadomić oddział Państwowej Inspekcji Pracy właściwy dla miejsca zdarzenia (tutaj znajdziecie kontakt), ewentualnie prokuratora lub inny właściwy organ w przypadku wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub o charakterze zbiorowym.

Ważne! Zaniechanie obowiązku powiadomienia o wypadku przy pracy (śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym) wymienionych organów, w tym inspektora pracy, stanowi wykroczenie z art. 283 § 2 pkt 6 Kodeksu pracy i jest zagrożone karą grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.

Jakiekolwiek zmiany w miejscu zdarzenia, czy też ponowne uruchomienie maszyny są możliwe dopiero po oględzinach miejsca wypadku przez inspektora pracy. Jeśli doszło do wypadku śmiertelnego, zgodę na wznowienie pracy oprócz inspektora musi wydać prokurator, a w przypadku zakładu górniczego – właściwy organ nadzoru górniczego.

 

Przeprowadzenie postępowania powypadkowego

Pracodawca powołuje dwuosobowy zespół powypadkowy, który niezwłocznie po utworzeniu bada okoliczności i przyczyny wypadku. W skład zespołu wchodzi pracownik służby BHP oraz społeczny inspektor pracy. Jeśli pracodawca nie ma obowiązku tworzenia służby BHP, wtedy oprócz inspektora w skład zespołu wchodzi pracodawca, pracownik wykonujący zadania służby BHP lub specjalista spoza zakładu pracy. W przypadku zbyt małej liczby zatrudnionych pracowników, kiedy niemożliwe jest utworzenie zespołu powypadkowego, poza pracodawcą powołuje się specjalistę spoza zakładu.

Koszty związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadku ponosi pracodawca.

 

Formalności

Zespół powypadkowy sporządza protokół z dochodzenia, który jest podstawą do ustalenia prawa do odszkodowania dla poszkodowanego lub jego rodziny. Pracodawca po zatwierdzeniu, przekazuje go poszkodowanemu, a w przypadku wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych – również inspektorowi PIP.

Pracodawca ma obowiązek przechowywać protokoły powypadkowe przez 10 lat i na ich podstawie prowadzi rejestr wypadków przy pracy. Informacja o zdarzeniu w postaci statystycznej karty wypadku przy pracy trafia również do Głównego Urzędu Statystycznego. Informację przesyła pracodawca.

 

Zastosowanie środków prewencyjnych

Po wypadku przy pracy, pracodawca ma obowiązek podjęcia działań w celu zapobiegania podobnym zdarzeniom w przyszłości. Dokonuje się wtedy ponownej oceny ryzyka zawodowego stanowiska pracy. Często na takie zdarzenie ma wpływ kilka czynników technicznych, organizacyjnych, jak i ludzkich, które należy dokładnie przeanalizować. Im dokładniejsza będzie analiza, tym łatwiej będzie wprowadzić odpowiednie środki zapobiegawcze.

 

Szczegółowych informacji na temat prawa pracy udziela Państwowa Inspekcja Pracy.

 

 

Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy.

Państwowa Inspekcja Pracy.


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu www.zielonalinia.gov.pl, opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • Emerytura – kiedy złożyć wniosek?
    Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Po jego osiągnięciu możliwe jest złożenie wniosku o emeryturę. Warto jednak zastanowić się, kiedy to zrobić. Jest bowiem kilka czynników, które decydują o wysokości świadczenia. Co warto wziąć pod uwagę składając wniosek o emeryturę w ZUS? Odpowiadamy.

  • Odprawa emerytalna i rentowa
    Przechodzisz na rentę lub emeryturę? Sprawdź, czy należy Ci się odprawa i w jakiej wysokości.

  • Waloryzacja rent i emerytur
    1 marca 2024 r. nastąpiła waloryzacja emerytur, rent oraz dodatków wypłacanych przez ZUS. Co ważne, podwyżka nastąpiła automatycznie, bez konieczności wnioskowania o nią. W 2024 r. świadczenia wzrosną o 12,12%.

  • Zwolnienie na czas badań związanych z ciążą
    Kobiety w ciąży są szczególnie chronione w miejscu pracy. Wśród przywilejów, z jakich mogą korzystać, znajduje się możliwość wykonania badań związanych z ciążą w czasie pracy. Jakie warunki muszą być spełnione, aby takie zwolnienie zostało udzielone przez pracodawcę? Podpowiadamy.

  • Zatrudnianie cudzoziemców a dokumenty pobytowe
    Podstawowa zasada dotycząca zatrudniania cudzoziemców z krajów trzecich w Polsce brzmi: „legalna praca = legalny pobyt + zezwolenie na pracę”. O ile z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę cudzoziemiec może być zwolniony, to legalny pobyt na terytorium RP, który ponadto upoważnia do wykonywania pracy, obcokrajowiec musi posiadać zawsze. Poniżej opisujemy podstawowe kwestie związane z pobytem cudzoziemców z krajów trzecich, którzy zamierzają pracować w Polsce.

  • Wynagrodzenie – podstawowe informacje
    „Jaka praca, taka płaca” głosi przysłowie. A co o płacy, czyli wynagrodzeniu, czytamy w przepisach, przede wszystkim w Kodeksie pracy?

  • Zatrudnienie cudzoziemca – podstawowe informacje
    Od czego powinien zacząć procedurę zatrudnienia cudzoziemca polski pracodawca? Na co zwrócić uwagę? Odpowiadamy.

  • Wypadek przy pracy – co powinien wiedzieć pracownik?
    Bezpieczeństwo w pracy to podstawa. Dlatego każdy pracownik na początku zatrudnienia przechodzi szkolenie BHP i zapoznaje się z zasadami, których powinien przestrzegać w miejscu pracy. Wszystko po to, aby uniknąć nieprzyjemnych zdarzeń, w tym wypadków. Niestety, jak głosi przysłowie: „nieszczęścia chodzą po ludziach”. Co powinien zrobić pracownik, który uległ wypadkowi w pracy? Odpowiadamy.

  • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy