CV w pigułce. Prosta recepta na zatrudnienie
Spis treści:
- Czym właściwie jest CV i jakie są jego rodzaje?
- Jak napisać CV?
- Coś dla oka
- CV w języku angielskim – nie taki diabeł straszny…
- Gotowe wzory CV – czyli wizualizacja
- Błędy w CV. Niemożliwe? A może jednak…
- A teraz w drogę…
- Coś więcej?
Czym właściwie jest CV i jakie są jego rodzaje?
Skrót CV pochodzi od łacińskich słów curriculum vitae, które w wolnym tłumaczeniu oznaczają „przebieg życia”. Często zamiennie używa się skrótu CV lub pełnej nazwy „curriculum vitae” dla oznaczenia tego samego dokumentu – życiorysu zawodowego. Najprościej można powiedzieć, że CV to życiorys.
Treść CV zależy od tego, czyj to jest życiorys, dlatego każde CV jest inne. Każdy z nas ma inne doświadczenie zawodowe, umiejętności, wykształcenie i określone cechy, dlatego też rodzaj CV powinien odpowiadać pewnemu standardowi (opisanemu poniżej).
Życiorys chronologiczny zawiera dane dotyczące wykształcenia oraz doświadczenia zawodowego, a także najważniejszych umiejętności i zainteresowań z zachowaniem zasad odwrotnej chronologii, czyli jako pierwsza wpisywana jest ostatnio ukończona szkoła, a w przypadku kariery zawodowej – ostatnie miejsca zatrudnienia.
Życiorys funkcjonalny – inaczej życiorys umiejętności – polega na uwydatnieniu swoich umiejętności i kwalifikacji preferowanych w pracy, o którą się ubiega, oraz prezentacji swego celu zawodowego. Dane dotyczące doświadczenia zawodowego i wykształcenia ograniczone są do minimum; prezentowane są również w porządku odwrotnie chronologicznym. Ten rodzaj życiorysu wybierany jest często przez osoby mające różne specjalności zawodowe lub wracające do pracy po dłuższej przerwie oraz przez absolwentów szkół. Jeżeli mamy różne specjalności zawodowe, to starajmy się na pierwszym miejscu umieścić te, które mają największe znaczenie dla pracodawcy, do którego się zgłaszamy.
Europass CV – standardowy formularz stosowany przez osoby poszukujące pracy za granicą – wprowadzony przez Komisję Europejską jako wzór życiorysu zawodowego obowiązującego w krajach UE.
Przykłady powyższych typów CV znajdziesz w rozdziale „Gotowe wzory CV”.
PAMIĘTAJ!
Twoje CV to PIERWSZY krok do sukcesu!
Jak napisać CV?
Umiejętność poprawnego pisania takich dokumentów, jak CV czy list motywacyjny – gdy istnieje duża konkurencja na rynku pracy – uważana jest za jedną z ważniejszych przy poszukiwaniu wymarzonej pracy. Najistotniejszą rzeczą, której musisz się nauczyć, jest przekazywanie informacji najważniejszych, a także tych, które mogą zainteresować Twojego potencjalnego pracodawcę.
Wykształcenie oraz doświadczenie w branży to bardzo ważne i cenione atuty, jeśli jednak nie są umiejętnie wyeksponowane, Twoja oferta nie będzie już tak atrakcyjna, a czasem może okazać się nawet bezużyteczna.
W tym rozdziale krok po kroku zapoznasz się z podstawowymi zasadami graficznymi tworzenia CV. Przyjrzyj się, jakie informacje powinny zawierać jego poszczególne elementy.
1. CURRICULUM VITAE - nagłówek CV
2. DANE OSOBOWE
W tym miejscu wpisz swoje dane osobowe:
- imię i nazwisko
- telefon
- e-mail (zwróć uwagę na to, żeby w adresie pojawiło się Twoje imię i nazwisko lub inicjały, np. anna.kowalska@; nie podawaj swojego nieoficjalnego adresu e-mail, ponieważ jest to nieprofesjonalne i może być źle odebrane przez pracodawcę)
Jeśli decydujesz się na zamieszczenie w CV zdjęcia, to warto wybrać je bardzo starannie. Umożliwi Ci ono zrobienie dobrego pierwszego wrażenia na osobie prowadzącej rekrutację bądź potencjalnym pracodawcy. Fotografia powinna być profesjonalna i estetyczna. Nie dołączaj do CV swoich prywatnych zdjęć (np. z wakacji czy spotkania rodzinnego).
3. WYKSZTAŁCENIE
W tym miejscu wpisz szkoły, które ukończyłeś. Pamiętaj, by wpisywać je w odwrotnej chronologii:
Szkoła wyższa:
- data rozpoczęcia i zakończenia nauki
- nazwa uczelni
- kierunek
- specjalność (w niektórych sytuacjach można także podać tytuł pracy dyplomowej – jeśli ma to związek ze stanowiskiem, na które aplikujesz)
Szkoła średnia:
- data rozpoczęcia i zakończenia nauki
- nazwa szkoły
Jeśli skończyłeś już studia lub informacja o profilu szkoły średniej nie ma żadnego związku ze stanowiskiem, na które aplikujesz, pomiń ten element w swoim CV.
4. DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE
W tym miejscu wpisz swoje doświadczenie zawodowe. Jeśli jesteś absolwentem lub Twoja droga zawodowa dopiero się rozpoczyna, wymień odbyte staże oraz praktyki. Natomiast gdy masz bardzo duże doświadczenie zawodowe, wykaż tylko te miejsca pracy, które są pokrewne ze stanowiskiem, na które aplikujesz. Pamiętaj, w tym punkcie również obowiązuje odwrotna chronologia.
- dokładna data rozpoczęcia i zakończenia pracy
- nazwa firmy (możesz napisać branżę)
- stanowisko, na którym pracowałeś, krótki opis zakresu obowiązków (tyko to, co może być przydatne z punktu widzenia nowego pracodawcy)
5. DODATKOWA DZIAŁALNOŚĆ
W tym miejscu możesz napisać o udziale w konkursach, przynależności do różnego rodzaju organizacji, kół naukowych, działalności w organizacjach studenckich itp. Ten punkt możesz ominąć, gdy takiej działalności nie prowadziłeś.
6. DODATKOWE UMIEJĘTNOŚCI
W tym miejscu przedstawiasz swoje zdolności. Pisz precyzyjnie, a nie ogólnikowo. Jeśli:
- znasz język angielski, napisz, w jakim stopniu; gdy posiadasz jakieś certyfikaty, koniecznie to zaznacz,
posiadasz umiejętność obsługi komputera, powinieneś wyszczególnić, jakie znasz programy.
7. ZAINTERESOWANIA
Jeśli masz jakieś nietypowe zainteresowania lub hobby, to warto je opisać. Unikaj ogólników. Pisz prawdę, ponieważ Twoje zainteresowania mogą być jednym z tematów na rozmowie kwalifikacyjnej.
8. KLAUZULA O ZGODZIE NA PRZETWARZANIE TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Pamiętaj, by umieścić tę klauzulę; bez niej potencjalny pracodawca nie może nawet do Ciebie zadzwonić. Może ona brzmieć następująco:
"Oświadczam, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO) wyrażam zgodę na przetwarzanie w procesie rekrutacji podanych przeze mnie dobrowolnie dodatkowych danych osobowych niebędących danymi, których pracodawca może żądać na podstawie przepisów prawa".
9. Czytelny podpis
CV podpisuje się tylko wtedy, gdy pracodawca wyraźnie to zaznaczy (np. aplikując na stanowisko w administracji publicznej). Jeśli w ogłoszeniu pojawi się taki wymóg należy koniecznie podpisać dokumenty.
PAMIĘTAJ!
Informacje zawarte w Twoim życiorysie zawodowym na pewno będą weryfikowane na rozmowie kwalifikacyjnej, więc pisz prawdę.
Coś dla oka
Samo przedstawienie umiejętności w korzystnym świetle nie wystarczy. Powinieneś zadbać o to, aby Twoje CV było atrakcyjne dla przyszłego pracodawcy.
Jeśli zależy Ci, by zostać zauważonym i nie chcesz, aby Twoje CV wylądowało w koszu, pamiętaj o kilku zasadach:
- Pisz wyraźną i czytelną na wydruku komputerowym czcionką o rozmiarze 10–12 pkt; mniejsza czcionka jest mało czytelna, większa może zostać odebrana jako próba ukrycia małego doświadczenia, ponieważ daje pozory większej ilości tekstu.
- Najlepsze czcionki to: Arial, Tahoma lub Verdana; Times New Roman, mimo iż jest powszechnie używany w pismach służbowych, nie nadaje się najlepiej do CV, ponieważ:
-
- większość osób używa tej czcionki, więc CV nie wyróżnia się,
- odstępy między znakami są nierówne, co sprawia wrażenie braku harmonii w tekście.
- Nie stosuj kolorowych czcionek, znaków graficznych, kolorowego tła, zwłaszcza w jaskrawych kolorach utrudniających odczytanie tekstu, a także obrazków, rysunków, animowanych ikonek, banerów, chyba że aplikujesz do agencji reklamowej lub branży artystycznej – tam odrobina kreatywności może zostać doceniona, oczywiście w pewnych granicach (dodatki nie mogą tłumić treści).
- Warto zastosować punktory, wcięcia, różne style tej samej czcionki (bold i italic). Należy jednak zachować umiar, w innym wypadku może powstać wrażenie, że nie potrafisz wyodrębnić rzeczy ważnych; nie stosuj wielkich liter w całym tekście – wbrew pozorom nie jest to czytelne.
- Zwracaj uwagę na formatowanie tekstu (odpowiednio ustawione marginesy, wypunktowanie), ponieważ:
-
- dobrze sformatowany tekst nie poprzesuwa się, jeżeli potencjalny pracodawca będzie miał inne ustawienia w swoim komputerze,
- jeżeli w pracy, o którą się starasz, potrzebna jest obsługa komputera, w tym miejscu udowodnisz, że znasz się na tym.
- Kompromitacją są błędy w pisowni, nawet pozornie błahe, jak brak ogonka w „ę”, literówka czy kropka po skrócie „mgr”. Świadczą one po prostu o braku dokładności kandydata, a czasami o lukach w wykształceniu. Zatem jeżeli masz wątpliwości – sięgnij po słownik!
- Pamiętaj o liczbach (np. ile osób nadzorowałeś, jakie zadania sprzedażowe realizowałeś) – ilościowe dane są przekonujące!
- Pionowe ustawienie strony – nie ustawiaj strony poziomo, jeżeli dane nie mieszczą się na jednej kartce. Nie będzie to dobrze widziane. Lepiej będzie, jeśli Twoje doświadczenie zostanie przedstawione na dwóch stronach tekstu.
- CV zapisz w formacie doc oraz pdf i wysyłaj dwa rodzaje plików, ponieważ pracodawca korzystający z Open Office będzie miał problem z otworzeniem pliku doc – tekst poprzesuwa się i pierwsze wrażenie będzie niekorzystne; format pdf zagwarantuje nienaruszalność układu tekstu.
PAMIĘTAJ!
Wizerunek i pierwsze wrażenie stają się w naszych czasach coraz ważniejsze!
CV w języku angielskim – nie taki diabeł straszny…
Zamierzasz wyjechać za granicę w celach zarobkowych albo Twój pracodawca – potencjalny szef – wymaga życiorysu w języku angielskim? Wyjeżdżając za granicę, wielu ludzi marzy o dużych pieniądzach, satysfakcjonującej i dobrze płatnej pracy. Jednak aby to osiągnąć, nie wystarczają same dobre chęci. Pierwszą i najważniejszą czynnością, jaką powinieneś zrobić, poszukując pracy za granicą, jest napisanie CV w języku angielskim. Sama znajomość tego języka jednak nie wystarcza. W tym rozdziale znajdziesz praktyczne wskazówki, jak taki życiorys napisać, czego unikać, a także jakich zwrotów używać.
W pierwszej kolejności rozpoczynasz od podania danych osobowych, czyli Personal data. Tu warto rozróżnić, że phone to numer telefonu stacjonarnego, a cell lub handy to numer komórkowy. Pod nimi można umieścić krótkie podsumowanie zawodowe, czyli Summary of qualifications lub Profile, czyli swoją ogólną charakterystykę (możesz tu wymienić kilka cech charakteru, które będą szczególnie przydatne w pracy, o którą się starasz). Następnie należy umieścić informacje o doświadczeniu zawodowym, czyli Professional experience lub Work history. Tu, oprócz nazw firm i dat, podajesz zakres swoich dotychczasowych obowiązków oraz osiągnięcia. Główne zadania, które wykonywałeś w kolejno wymienianych miejscach zatrudnienia, można uporządkować w kategoriach Main activities. Kolejne punkty CV to Education (gdzie podajesz ukończone szkoły), Training (odbyte kursy i szkolenia) oraz Languages (znajomość języków). Można jeszcze dodać Skills lub Additional skills (dodatkowe umiejętności), a także Other activities, jeśli masz na koncie np. działalność w jakiejś organizacji i jest to istotne z punktu widzenia nowej pracy. Na końcu wymieniamy Interests lub Hobbies, czyli zainteresowania.
Pamiętaj o umieszczeniu na końcu formuły o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych. Po angielsku brzmi ona:
„I hereby authorize you to process my personal data included in my job application for the needs of the recruitment process (in accordance with the Personnel Protection Act 29.08.1997 no 133 position 883)”.
Każde CV przed wysłaniem musi być sprawdzone pod kątem błędów literowych, stylu i gramatyki. Zdarzają się dokumenty, w których zamiast „date of birth” napisane jest „date of burn”. Jest to różnica znaczna i automatycznie dyskwalifikująca kandydata. Dosłowne tłumaczenie z języka polskiego na angielski jest dużym błędem powodującym zaburzenia szyku i sensu zdania.
Należy zwrócić uwagę podczas przepisywania opisu stanowiska z Internetu lub ogłoszenia. Niektóre opisy zawierają na tyle skomplikowane słownictwo, że kopiowanie ich przez osobę nieznającą dobrze angielskiego może jedynie zaszkodzić. Kolejny problem to przedimki "a" oraz "the". Pisząc CV, nie używa się ani jednego, ani drugiego. Nie piszemy "The assistant", ale "Assistant", nie "The bookkeeper", ale "Bookkeeper". Błędy zdarzają się również podczas podawania nazw firm. Zawsze powinna to być oficjalna nazwa ustalona przez właściciela, a nie jej potoczne określenie. Zwróćmy uwagę, czy przez przypadek nie wpisaliśmy niedokładną nazwę lub nie skróciliśmy jej.
Ocena swoich umiejętności językowych również dla wielu osób stanowi dużą trudność. Pisanie o swoich language skills jako "perfect" albo "excellent" może okazać się przesadzone. Wystarczy "good" lub "very good". Często zdarza się, że osoby są dyskwalifikowane na rozmowie z uwagi na bardzo słabą znajomość języka angielskiego i podanie w CV nieprawdziwych informacji.
Poniżej zamieszczamy zestaw słów opisujących wykształcenie (używanych w Wielkiej Brytanii):
- zerówka – nursery
- szkoła podstawowa – primary school
- gimnazjum – secondary school
- egzamin kończący gimnazjum – GCSE equivalent (brak w starym systemie edukacyjnym)
- szkoła średnia – college
- liceum techniczne – technical college
- szkoła zawodowa – vocational school
- matura – A-levels equivalent
- uniwersytet – university
- politechnika – technical university
- praca dyplomowa – dissertation
- ocena – grade
- umiejętności – skills
- znajomość – knowledge
Chcesz, aby Twoje CV wyglądało bardziej profesjonalnie? Skorzystaj z formularza Europass CV!
Europass CV jest:
- oficjalnym wzorcem CV Unii Europejskiej,
- najważniejszą częścią pakietu Europass, dokumentującego kwalifikacje i doświadczenie pracownika,
- obecnie najlepszą formą prezentacji wiedzy i doświadczenia zawodowego. Powoli staje się on standardem w Europie.
PAMIĘTAJ!
Złożenie CV w formie Europass czyni Twoją kandydaturę poważniejszą.
Twoje CV wygląda po prostu profesjonalnie.
Gotowe wzory CV – czyli wizualizacja
Nie jesteś pewien, czy sam dobrze napiszesz to, co powinieneś zawrzeć w swoim CV? Chcesz skorzystać z gotowego wzoru CV? Skorzystaj z naszej bazy. Znajdziesz w niej przykłady CV chronologicznego oraz funkcjonalnego. Jeśli jesteś osobą, która stawia pierwsze kroki na rynku pracy – zaproponujemy Ci wzór CV dostosowany specjalnie do Twoich potrzeb.
Przykład życiorysu polecanego absolwentom |
Przykład życiorysu funkcjonalnego |
Przykład życiorysu w odwrotnym porządku chronologicznym |
Błędy w CV. Niemożliwe? A może jednak…
Wydaje Ci się, że Twoje CV jest napisane poprawnie? Sprawdź, czy nie popełniłeś błędów!
Oto grzechy główne:
Wystrzegaj się:
- pisania długiej listy zainteresowań lub szkoleń,
- pisania zbyt ogólnie, np. sport, książka (kolarstwo, powieści).
Czarne plamy w CV:
- literówki, błędy ortograficzne,
- zbyt mała czcionka,
- brak klarowności.
Jeśli chcesz wypaść dobrze, pamiętaj, aby nie:
- pisać gwarą,
- używać języka potocznego,
- stosować sloganów,
- epatować banałem lub ekstrawagancją,
- stosować niemiłej dla oka formy.
Jeżeli nie chcesz wypaść na laika, nie pisz:
- chaotycznie (świadczy to o braku selekcji informacji),
- rozwlekle,
- z fałszywą skromnością.
Kodeks zakazany w CV:
- pomyłki w kluczowych danych,
- samochwalstwo,
- wyolbrzymianie nieistotnych faktów,
- zapisywanie informacji fałszywych,
- rozsyłanie tego samego egzemplarza CV na różne stanowiska,
- zamieszczanie zdjęcia z wakacji.
PAMIĘTAJ!
CV napisane bezbłędnie zwiększa już na starcie Twoje szanse zatrudnienia!
A teraz w drogę…
Gdy skończysz pisanie CV, nadchodzi moment wysłania go do przyszłego pracodawcy. Warto pamiętać o kilku zasadach.
Jaką drogą wysłać CV?
- Musisz postępować zgodnie ze wskazówkami zawartymi w ogłoszeniu, aby nie narazić się na odrzucenie dokumentów.
- Pracodawca może zastrzec sobie sposób przesyłania dokumentów aplikacyjnych.
- Przed wysłaniem CV powinieneś uprzedzić o tym pracodawcę.
Sposoby dostarczania CV:
- tradycyjna poczta
- poczta e-mail
- osobiste dostarczenie
Zasady wysyłania CV pocztą tradycyjną:
- Przed włożeniem do koperty starannie złóż dokumenty, aby pracodawca nie otrzymał pogniecionej wersji.
- Na kopercie pod dokładnym adresem powinieneś umieścić dopisek „Odpowiedź na ofertę pracy – stanowisko”.
Zasady wysyłania curriculum vitae drogą elektroniczną:
- uprzedź pracodawcę telefonicznie o zamiarze przesłania swojego CV (chyba że taką drogę kontaktu wskazał pracodawca);
- pamiętaj o załącznikach – upewnij się, że są;
- odpowiedni format CV – aby osoba rekrutująca mogła go otworzyć na każdym komputerze, np. dokument Word, pdf;
- warto nazwać dokumenty w sposób jasny, żeby pracodawca wiedział, że otwiera CV;
- każdy e-mail z załączonym CV musi zawierać tytuł, w którym warto umieścić nazwę stanowiska, o jakie się ubiegamy, z numerem referencyjnym, jeśli taki był podany w ogłoszeniu;
- podobne informacje należy umieścić w treści e-maila, np. „Szanowni Państwo, w odpowiedzi na ogłoszenie, które ukazało się dn. …………, przesyłam aplikację na stanowisko………., nr ref……. Mam nadzieję, że moja kandydatura zainteresuje Państwa na tyle, bym mogła zaprezentować się w czasie spotkania. Z wyrazami szacunku”.
- nie licz na odpowiedź, jeśli wyślesz tylko krótką informację, że zainteresowało Cię ogłoszenie i czekasz na odpowiedź; takie listy bez CV nie są brane pod uwagę;
- jeśli dołączasz dodatkowe pliki, wyjaśnij w treści e-maila ich zawartość; w innym wypadku mogą zaniepokoić osobę rekrutującą, która może ich w ogóle nie otworzyć;
- zdjęcie zamieszczaj w CV, a nie jako dodatkowy plik; zdjęcie w osobnym pliku często jest postrzegane jako błąd;
- w przypadku przesyłania swojej oferty do określonej grupy pracodawców powinieneś korzystać z pola BCC (blind carbon copy) lub UDW (ukryty do wiadomości); są to pola w poczcie elektronicznej służące do wysyłania wiadomości naraz do wielu odbiorców z ukryciem ich adresów przed resztą adresatów; w ten sposób unikniesz rozsyłania adresów osób lub firm, które mogą sobie nie życzyć, aby ich adresy były rozsyłane innym;
- znaczenie ma też adres, z którego wysyłamy CV; świadczy on o tym, czy traktujesz pocztę elektroniczną jako poważne medium, czy jako formę rozrywki; lepiej używać adresów zawierających po prostu imię i nazwisko;
- absolutnie nie powinno się korzystać z adresów nieparlamentarnych czy obraźliwych dla czytającego, ponieważ to źle świadczy o nadawcy; unikaj korzystania z adresów typu: szalona@..., ogier@....
PAMIĘTAJ!
Dostarczając CV odpowiednią drogą, masz pewność, że trafi ono we właściwe ręce!
Narzędzia pomocne w pisaniu CV
- Fabryka CV
- Canva - kreator CV
- CV maker
- Passport-Photo.online - bezpłatne formatowanie zdjęć do CV i innych dokumentów
- Livecareer.pl - kreator CV
Coś więcej?
W dzisiejszych czasach podstawowym źródłem wiedzy jest Internet. Jeżeli więc chcesz poszerzyć wiedzę, którą tutaj zebraliśmy, zajrzyj na którąś ze stron.
Przydatne strony internetowe:
- Pracuj.pl
- i-Praca.pl
- Europass.org.pl
- recruiter.pl - Przewodnik dla kandydata
- CVtips.pl - CV po angielsku
Opracowanie: Zespół redakcyjny Zielonej Linii