Назад

Polecenie służbowe – co grozi za odmowę wykonania

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2019-06-10

Czy trzeba wykonywać wszystkie polecenia pracodawcy? Czy zawsze grożą konsekwencje za odmowę wykonania poleconego zadania? Sprawdź!

Podjęcie pracy wiąże się z wieloma obowiązkami. Pracownik zobowiązany jest m.in.

wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeśli nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy lub umową o pracę.

Czym jest polecenie służbowe? To ustne lub pisemne zlecanie pracownikowi konkretnych obowiązków lub czynności do wykonania.

Na początku zatrudnienia, w zakresie obowiązków, który pracodawca zobowiązany jest przedstawić zatrudnionemu wymienione są tzw. stałe polecenia służbowe.

Pracodawca jest obowiązany w szczególności zaznajomić pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami.

Polecenie służbowe powinno wpisywać się w ustalony w umowie rodzaj prac. Przy czym nie musi dotyczyć wyłącznie obowiązków wpisanych w przedstawionym zakresie. Prawomocne polecenie powinno spełniać określone warunki:

  • powinno dotyczyć pracy,
  • powinno pozostawać w zgodności z umową o pracę, to jest z rodzajem umówionej pracy,
  • nie może godzić w powszechnie obowiązujący porządek prawny.

 

Kiedy pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego?

 

W przypadku, gdy polecenie służbowe nie spełnia któregoś z wyżej wymienionych warunków, pracownik może odmówić jego wykonania.

Należy mieć na uwadze jeszcze jeden zapis w Kodeksie pracy, mówiący o tym, że:

pracodawca może powierzyć pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, inną pracę niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

Jeśli jednak polecenie służbowe jest sprzeczne z prawem, np. kopiowanie danych lub fałszowanie faktur, pracownik nie tyle ma prawo, a obowiązek odmowy wykonania polecenia. Działania niezgodnie z prawem, zlecone przez przełożonego, nie zwalniają z odpowiedzialności karnej. Odmówić może również, gdy polecenie znacznie wybiega poza zakres obowiązków, np. odebranie dziecka z przedszkola. Omowa przysługuje również, gdy polecone zadanie stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia, np. wadliwy sprzęt zabezpieczający w przypadku pracy na wysokościach.

 

Konsekwencje odmowy wykonania polecenia służbowego

 

Odmowa wykonania polecenia służbowego, które jest zgodne z przepisami może skutkować pouczeniem, naganą lub rozwiązaniem umowy.

 

Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy


Uwaga! Wszystkie treści i materiały zamieszczane na portalu zielonalinia.gov.pl,opracowywane przez grupę redakcyjną, mają charakter informacyjny. Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były rzetelne i wiarygodne. Nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawnych.

Zobacz podobne artykuły:

  • Trzy pokolenia – X, Y i Z. Co je różni i jakie mają podejście do pracy?
    Współczesny rynek pracy to zestawienie postaw, wartości i oczekiwań, które wynikają z przynależności do różnych pokoleń. Pokolenie X (przedstawiciele roczników 1965–1980), Y – Milenialsi (1981–1996) oraz pokolenie Z – zwane również Gen Z (1997–2012) różnią się nie tylko podejściem do pracy, ale i samym sposobem definiowania kariery zawodowej. Na ich wybory wpływają wydarzenia historyczne, rozwój technologii, zmiany społeczne i kulturowe.

  • System ATS – jak zwiększyć widoczność aplikacji w procesie rekrutacyjnym?
    Wysyłanie wielu CV bez otrzymywania odpowiedzi może wynikać z faktu, że dokumenty nie dotarły do osoby odpowiedzialnej za rekrutację. Coraz częściej procesy rekrutacyjne wspierane są przez systemy ATS (Applicant Tracking System), które automatyzują wstępną selekcję kandydatów. Choć znacząco usprawniają pracę działów HR (Human Resources), jednocześnie mogą stanowić wyzwanie dla osób ubiegających się o zatrudnienie. Znajomość zasad działania takich systemów jest kluczowa przy tworzeniu skutecznego CV, a co za tym idzie otrzymania zaproszenia na rozmowę.

  • Cudzoziemcy - nielegalne powierzenie i wykonywanie pracy
    Pracodawcy lub inne podmioty powierzające pracę, przed zawarciem umowy z cudzoziemcem, powinni sprawdzić, czy robią to zgodnie z przepisami. Innymi słowy, czy nie dojdzie do nielegalnego powierzenia pracy. Co to oznacza? Odpowiedź znajduje się w ustawie o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

  • Zmiany w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy
    Jednym z najważniejszych aktów prawnych, który reguluje kwestię legalności pobytu i pracy niektórych cudzoziemców w Polsce jest ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. W połowie lipca 2025 r. rząd przyjął projekt zmieniający tę oraz niektóre inne ustawy. Co się zmieni?

  • Praca między jednym a drugim zezwoleniem na pracę
    Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która weszła w życie 1 czerwca 2025 r., wprowadziła wiele nowych zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Niektóre przepisy zostały jednak bez zmian lub je zmodyfikowano. Jak to wygląda w przypadku pracy między jednym a drugim zezwoleniem na pracę lub zezwoleniem jednolitym? Odpowiadamy.

  • Zatrudnianie cudzoziemców – wnioski tylko elektronicznie
    1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z przepisami zawartymi w tym akcie prawnym, od dnia jego obowiązywania, o dokumenty legalizujące pracę cudzoziemców (zezwolenia na pracę, oświadczenie o powierzeniu pracy) można wnioskować jedynie elektronicznie. Ponadto każdy dołączany dokument powinien być podpisany elektronicznie.

  • Motywacja, mikro-zmiany i rozwój zespołu
    W świecie krótkich deadline’ów, rosnących oczekiwań i nieustannych zmian, motywacja pracowników staje się jednym z kluczowych czynników sukcesu każdej organizacji. Ale czy da się ją zbudować w sposób trwały, bez ciągłego sięgania po zewnętrzne motywatory, jak premie, benefity czy akcje integracyjne? Coraz więcej badań i doświadczeń z obszaru HR pokazuje, że skuteczna motywacja to nie wielkie hasła, ale mikro-zmiany, codzienna uważność lidera i psychologia, która działa w rytmie pracy zespołu.

  • Już jutro (1 lipca) będzie wprowadzona możliwość przesyłania do urzędów pracy kopii umów zawartych z cudzoziemcami
    Nowe przepisy, które weszły w życie 1 czerwca, nakładają na pracodawców zatrudniających cudzoziemców na podstawie oświadczeń o powierzeniu pracy oraz zezwoleń na pracę obowiązek przesyłania kopii umów zawartych z cudzoziemcami. Od 1 lipca podmioty powierzające pracę cudzoziemcom na podstawie oświadczeń lub zezwoleń na pracę sezonową będą miały możliwość, za pośrednictwem praca.gov.pl, wypełnić ten obowiązek.

  • Potrzebujesz dostępu do starszych informacji? Skorzystaj z naszego Archiwum wiadomości.

    Pokaż/ukryj panel komentarzy