Łamanie praw pracownika przez pracodawcę
Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień: 2019-01-11
Pracodawca łamie Twoje prawa pracownicze? Sprawdź, gdzie szukać pomocy!
Pomimo ogólnodostępnych informacji dotyczących przepisów prawa pracy, obowiązku ich przestrzegania oraz licznych kontroli Państwowej Inspekcji Pracy i nakładanych kar na pracodawców, którzy dopuszczają się łamania prawa pracy, proceder ten dalej funkcjonuje. Podpowiadamy, co może zrobić pracownik, którego prawa nie są respektowane.
W 2017 r. do PIP wpłynęło 50,5 tys. skarg na naruszenie prawa pracy, o 14,3 proc. więcej w porównaniu z poprzednim rokiem. Najczęściej skarżyli się pracownicy etatowi – skierowali ponad połowę wszystkich zgłoszeń. Przybywa również zawiadomień od zleceniobiorców oraz cudzoziemców.
Gdzie szukać pomocy?
Podstawowym organem, który został powołany do sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy jest Państwowa Inspekcja Pracy. Pracownik, którego prawa są łamane i nie wie, co powinien w tej sytuacji zrobić, może zgłosić się do PIP i uzyskać bezpłatną poradę prawną. Pomoc świadczona jest osobiście, za pośrednictwem poczty elektronicznej lub telefonicznie w okręgowych inspektoratach pracy w województwie oraz w ich jednostkach terenowych.
Oprócz porady prawnej, pracownicy mogą złożyć w PIP skargę na pracodawcę, która jest alternatywą pozwu do sądu pracy. Skargę można wnieść osobiście, za pośrednictwem poczty lub poczty elektronicznej, faksu czy formularza e-skargi. Pismo powinno zawierać: nazwę, miejscowości i datę, adres placówki, do której kierowana jest skarga, imię i nazwisko oraz adres zamieszkania osoby składającej, nazwę i adres zakładu pracy oraz opis zarzutów wobec pracodawcy. Brak powyższych danych spowoduje pozostawienie sprawy bez rozpoznania.
Inspekcja zobowiązana jest zagwarantować osobie składającej skargę anonimowość. Tylko pisemna zgoda nadawcy uprawnia PIP do poinformowania, że kontrola przeprowadzona jest w związku ze skargą konkretnego pracownika. Najpóźniej po 30 dniach od złożenia pisma pracownik jest powiadamiany o wynikach kontroli.
Pracownik może również na własną rękę dochodzić swoich praw przed sądem pracy. Zazwyczaj pracownicy kierują sprawę do sądu w przypadkach: niewypłaconego wynagrodzenia, przywrócenia do pracy lub bezpodstawnego zwolnienia z pracy, odszkodowania z powodu wypadku przy pracy czy choroby zawodowej oraz stosowania przez pracodawcę mobbingu i dyskryminacji w miejscu pracy.
Co grozi pracodawcy?
Działanie pracodawcy, który nie przestrzega praw pracowników, może zostać uznane za wykroczenie, a nawet przestępstwo. Konsekwencją mogą być sankcje wynikające z Kodeksu pracy, Kodeksu cywilnego, a także z Kodeksu karnego.
Wykroczenia takie jak: zawieranie nieprawidłowych umów lub niepotwierdzanie umowy na piśmie, nieprawidłowe rozwiązanie umowy, stosowanie nieodpowiednich kar, naruszanie przepisów o czasie pracy, niewypłacanie w ustalonym terminie wynagrodzenia, nieudzielanie przysługującego urlopu podlega karze grzywny od tysiąca do 30 tysięcy złotych. Naruszenie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy również podlega karze grzywny w wysokości wyżej wymienionej.
Joanna Kuzub (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy
Zobacz podobne artykuły:
Praca obywateli Ukrainy objętych ochroną czasową po 23 lutego 2022 r. Pracę cudzoziemców w Polsce legalizują zezwolenie na pracę i oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy. 24 lutego 2022 r. wprowadzono kolejną możliwość, dotyczącą obywateli Ukrainy, czyli powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy. Co warto wiedzieć o tej formie legalizacji pracy? Odpowiadamy.
Czy Polacy nadużywają zwolnień lekarskich? [BADANIE] Choroba pracownika, potwierdzona zwolnieniem lekarskim, powoduje niezdolność do pracy i tym samym nieobecność w zakładzie pracy. Jak pokazują wyniki badania „Lewe zwolnienia lekarskie”, wielu z nas niewłaściwie wykorzystuje tzw. L4. Okazuje się, że są tacy, którzy symulują chorobę, by uzyskać zwolnienie lekarskie i po prostu odpocząć. Co jeszcze jest powodem brania lewych zwolnień? Jakie mogą być konsekwencje symulowania choroby przez pracownika? Odpowiadamy i prezentujemy najważniejsze wyniki badania.
Stampila w paszporcie cudzoziemca – czym jest i do czego uprawnia? Po złożeniu kompletnego wniosku o pobyt w Polsce, cudzoziemiec otrzymuje od urzędu wojewódzkiego pieczątkę, tzw. stampilę. Co ona potwierdza i gdzie jej szukać? Dlaczego jest taka ważna, szczególnie dla potencjalnego pracodawcy?
Osoba bezrobotna a podjęcie pracy lub działalności gospodarczej Każda osoba bezrobotna, która zarejestruje się w urzędzie pracy ma zarówno prawa, jak i obowiązki wynikające z posiadanego statusu. Jednym z obowiązków jest zawiadomienie urzędu pracy o podjęciu pracy lub rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej. Kiedy należy to zrobić? Co warto wiedzieć? Odpowiadamy.
Jak zatrudnić obywatela Ukrainy? Instrukcja krok po kroku Pracodawca, który planuje zatrudnienie obywatela Ukrainy powinien wiedzieć, że do podpisania umowy nie wystarczy jedynie potwierdzenie obywatelstwa ukraińskiego. Przede wszystkim należy upewnić się, że cudzoziemiec ma tytuł do legalnego pobytu w Polsce. Od czego zacząć? Jak legalnie powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy? Wyjaśniamy.
Zwolnienie dyscyplinarne a zasiłek dla bezrobotnych Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje osobie bezrobotnej, która spełnia określone warunki i zarejestruje się w urzędzie pracy. Czy sposób rozwiązania umowy ma wpływ na przyznanie świadczenia? Jak to wygląda w przypadku rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (tzw. zwolnienie dyscyplinarne)? Odpowiadamy.
Nie ze wszystkich uprawnień rodzicielskich skorzysta jednocześnie matka i ojciec Kodeks pracy przewiduje liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Jednym z nich jest zakaz zatrudniania w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy rodzica wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 8. roku życia. Czy oboje rodzice mają prawo skorzystać z tego uprawnienia? Co w przypadku, gdy tylko jeden z nich jest zatrudniony? Podpowiadamy.
Umowa o pracę tymczasową a uprawnienia pracownicze Czym jest umowa o pracę tymczasową i jakie są warunki zatrudnienia na jej podstawie? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
