Praca obywateli Ukrainy objętych ochroną czasową po 23 lutego 2022 r. - Rynek pracy w prawie

Co do zasady, aby cudzoziemiec z kraju trzeciego mógł legalnie pracować w Polsce powinien mieć odpowiedni tytuł pobytowy (taki, który uprawnia go do wykonywania pracy) oraz zezwolenie na pracę lub oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (oświadczenie dotyczy obywateli 5 krajów: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy).

O dokument pobytowy stara się zawsze cudzoziemiec, natomiast zezwolenie na pracę lub oświadczenie uzyskuje pracodawca – wyjątkiem jest zezwolenie na pobyt czasowy i pracę (zezwolenie jednolite), o które stara się cudzoziemiec i które łączy w sobie zezwolenie na pobyt i zezwolenie na pracę.

Ułatwienie w zatrudnieniu obywateli Ukrainy

W związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy i napływem obywateli tego kraju do Polski, wprowadzono dodatkową, uproszczoną procedurę zatrudniania Ukraińców w RP. Chodzi o powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy. Czytamy o nim w art. 22 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Obywatel Ukrainy jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie pobytu zgodnego z obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy:

1) jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 lub

2) jest obywatelem Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

– jeżeli podmiot powierzający wykonywanie pracy powiadomi w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi, a praca jest powierzana w wymiarze czasu pracy nie niższym niż wskazany w powiadomieniu lub liczbie godzin nie mniejszej niż wskazana w powiadomieniu oraz za wynagrodzeniem nie niższym niż ustalone według stawki określonej w powiadomieniu, proporcjonalnie zwiększonym w przypadku podwyższenia wymiaru czasu pracy lub liczby godzin pracy.

Czytaj także: Rodzaje zezwoleń na pracę [INFOGRAFIKA]

Art. 2, o którym mowa w punkcie 1) stanowi m.in., że jeżeli obywatel Ukrainy przybył legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. i deklaruje zamiar pozostania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny do dnia 30 czerwca 2024 r.

Zgodnie z cytowanym wyżej artykułem 22 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, polski pracodawca może powierzyć pracę na podstawie powiadomienia każdemu obywatelowi Ukrainy, który legalnie przebywa w Polsce, bez względu na tytuł pobytowy. Może to być nawet wiza wydana w celu turystycznym (cel wydania 01), na której cudzoziemiec (inny niż obywatel Ukrainy) nie może w Polsce legalnie pracować.

Ochrona czasowa obywateli Ukrainy a legalna praca

Warto wiedzieć, że o ile każdy obywatel Ukrainy, który przebywa w Polsce legalnie, może być zatrudniony na podstawie powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy, to nie każdy z obywateli Ukrainy może pracować na podstawie zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Aby pracodawca mógł uzyskać zezwolenie na pracę lub oświadczenie, obywatel Ukrainy musi posiadać odpowiedni tytuł pobytowy w RP, czyli mieć wizę (z wyjątkiem wiz oznaczonych celem wydania 01 i 20), zezwolenie na pobyt czasowy (z wyjątkiem zezwolenia na pobyt czasowy wydanego ze względu na konieczność krótkotrwałego pobytu cudzoziemca na terytorium Polski, wynikającą z obowiązku stawienia się przed polskim organem władzy publicznej lub ważnego interesu cudzoziemca, lub interesu Polski) lub przebywać w ramach ruchu bezwizowego.

Czytaj także: Zatrudnianie cudzoziemców a dokumenty pobytowe

Oznacza to, że jeżeli obywatel Ukrainy wjechał do Polski ze względu na działania wojenne w okresie od 24 lutego 2022 r. i jego pobyt w RP został uznany za legalny do 30 czerwca 2024 r. (ochrona czasowa), to jego pracę można zalegalizować wyłącznie na podstawie powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy. Czyli osobom, które korzystają z takiej ochrony czasowej (potwierdzonej najczęściej statusem UKR), nie można powierzyć pracy na podstawie zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. 

Szczegółowych informacji na temat zatrudniania cudzoziemców udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19524.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.