Osoba bezrobotna a podjęcie pracy lub działalności gospodarczej - Rynek pracy w prawie

Przepisy dotyczące rejestracji i wyrejestrowania osób bezrobotnych zawarte są przede wszystkim w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W dokumencie tym czytamy, że osoba bezrobotna to m.in. taka, która nie jest zatrudniona, nie wykonuje innej pracy zarobkowej i nie prowadzi działalności gospodarczej (nie złożyła wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej).

Na początek warto wyjaśnić pojęcia zatrudnienia i innej pracy zarobkowej. Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zatrudnienie oznacza wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą.

Stosunek pracy nawiązuje się najczęściej zawierając umowę o pracę.

Czytaj także: Przychody osoby bezrobotnej

W myśl przepisów ww. ustawy inna praca zarobkowa to wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo wykonywanie pracy w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych.

Powiadomienie i wyrejestrowanie

Osoba bezrobotna (zarejestrowana w urzędzie pracy) ma obowiązek zawiadomienia urzędu pracy o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub otwarciu działalności gospodarczej. Stanowi o tym art. 74 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym czytamy:

„Bezrobotny jest obowiązany zawiadomić w ciągu 7 dni powiatowy urząd pracy o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub o złożeniu wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz o zaistnieniu innych okoliczności powodujących utratę statusu bezrobotnego albo utratę prawa do zasiłku.”

Czytaj także: Ponad 20 tysięcy złotych na szkolenie dla osoby bezrobotnej

Po takim zawiadomieniu, najlepiej zrobić to wysyłając przez system praca.gov.pl wniosek „Zgłoszenie podjęcia pracy (PSZ-ZPP)” lub „Zgłoszenie rozpoczęcia/wznowienia działalności gospodarczej (PSZ-ZRDG)”, następuje wyrejestrowanie z urzędu pracy z powodu podjęcia pracy lub działalności gospodarczej. O tym, dlaczego to ważne, niżej - w części „Zasiłek uzupełniający”.

O wyrejestrowaniu osoby, która podjęła pracę (zatrudnienie, inną pracę zarobkową) lub podjęła działalność gospodarczą stanowi art. 33 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Czytamy w nim m.in., że starosta pozbawia statusu bezrobotnego, który nie spełnia warunków, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2.

Te warunki to m.in.: bycie osobą niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej lub osobą, która nie złożyła wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. 

Zasiłek uzupełniający

Osoba bezrobotna, która pobiera zasiłek dla bezrobotnych, gdy podejmie pracę lub otworzy działalność gospodarczą, powinna wyrejestrować się z urzędu pracy, właśnie ze względu na te okoliczności (podjęcie pracy, otwarcie działalności gospodarczej). Dlaczego to takie ważne? Osoba bezrobotna, która wyrejestruje się z tego powodu i potem w okresie krótszym niż 365 dni zarejestruje ponownie (zakończy pracę lub zakończy prowadzenie działalności gospodarczej), będzie mogła wrócić na zasiłek, tzw. zasiłek uzupełniający. Ważne jest jednak jeszcze to, aby ponownie zarejestrować się w ciągu 14 dni od zakończenia pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej. Stanowi o tym art. 73 ust 5 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym czytamy m.in., że bezrobotny, który utracił status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności i zarejestrował się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny w okresie 14 dni od dnia ustania zatrudnienia, zaprzestania wykonywania innej pracy zarobkowej, prowadzenia pozarolniczej działalności, posiada prawo do zasiłku na czas skrócony o okres pobierania zasiłku przed utratą statusu bezrobotnego.

Szczegółowych informacji na temat rejestracji w urzędzie pracy i wyrejestrowania udzielają konsultanci Zielonej Linii pod numerem telefonu 19 524.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Źródło:

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.